اِبْنِ سُفْیان، ابوعبدالله محمد بن سفیان قیروانی (د اول صفر 415/14 آوریل 1024)، مقری و فقیه مالکی. از جزئیات زندگی او اطلاعی در دست نیست. همین مقدار میدانیم که در قیروان زاده شد و پیش از 380ق/990م جهت فراگیری قرائت و فقه به مصر مسافرت کرد و بدون اینکه به حج رود به وطن بازگشت. او در 413ق عازم مکه شد و حدود یک سال در آنجا مجاور شد؛ سپس به مدینه رفت و در آنجا بیمار شد و درگذشت و در قبرستان بقیع مدفون گردید (ابن جزری، غایهٔ، 2/147). او اشتهار خود را مرهون کتاب الهادی در قرائات هفتگانه است که مورد استفادهٔ مقریان پس از وی قرار گرفته است (نک: ابن جزری، همانجا؛ همو، النشر، 66؛ قسطلانی، 1/108). از مشایخ مصری وی در قرائت میتوان ابوطیب عبدالمنعم بن غلبون و اسماعیل بن محمد مهری را نام برد. او همچنین از یعقوب بن سعید هواری و کردم بن عبدالله نیز قرائت آموخته است (ابن جزری، غایهٔ، همانجا). از جملهٔ راویان وی در قرائت عبدالملک بن داوود قسطلانی، ابوالعباس مهدوی و ابوالحسن عجمی هستند (همانجاها). به گفتهٔ ذهبی (1/305) حاتم بن محمد، دلاء و دیگران نیز از وی حدیث شنیده و روایت کردهاند. ابن سفیان، افزون بر قرائت در فقه نیز دستی داشت و آن را نزد ابوالحسن علی بن محمد بن خلف قابسی آموخت و در فقه مالکی صاحب نام گردید (ذهبی، همانجا؛ ابن فرحون، 2/304). ابوعمرو دانی مدتی با ابن سفیان همدرس بوده و او را به فهم، حافظه و عفاف ستوده است (ذهبی، ابن جزری، غایهٔ، همانجاها). تنها اثری که از وی به ما رسیده الهادی فی القراءات است که نسخهای از آن در کتابخانهٔ فاتح استانبول (شم 61) نگهداری میشود (نک: پرتسل، 21 I/718; S, .(GAL, ابن جزری ( النشر، 1/66 -67) ضمن اینکه با سلسلهٔ اسناد، این کتاب را روایت کرده، در جای جای النشر مطالب آن را آورده است.