اِبْنِ بَخْتویه، ابوالحسین عبدالله بن عیسی بن بختویه (د پس از 420ق/1029م)، پزشک، سخنور و دانشمند. ابن بختویه از مردم واسط بود و هم در آن شهر مجلس درس داشت و افزون بر آن همچون پدر، که طبیب بود، به مداوای بیماران میپرداخت. او گذشته از اینها، از فن خطابه بهرهای تمام داشت و ظاهراً منصب خطابت شهر واسط را بر عهده گرفته بود (ابن ابی اصیبعه، 1/253؛ فیلسوف الدوله، 1/45). از زندگی ابن بختویه بیش از این دانسته نیست و اطلاعات اندکی که در کتابهای گوناگون دربارهٔ او آمده، همه تکرار سخن ابن ابی اصیبعه است. به گفتهٔ ابن ابی اصیبعه (همانجا) او در 420ق کتاب المقدمات یا کنز الاطباء را برای یکی از فرزندانش تصنیف کرد. کتاب الزهد فی الطب و کتاب القصد الی معرفهٔ الفصد نیز از آثار اوست (ابن ابی اصیبعه، همانجا؛ بغدادی، 1/450). از دو کتاب نخستین ابن بختویه اثری بر جای نیست، اما نسخهای از کتاب القصد الی معرفهٔ الفصد در کتابخانهٔ الجراح در حلب موجود است III/335) .(GAS, این کتاب تاکنون به طبع نرسیده است. کتاب المقدمات وی را ابن ابی اصیبعه در دست داشته و بخشی از آن را که به تهیهٔ یخ مصنوعی در فصول مختلف سال مربوط میشود، دراثر خود آورده است (1/82 -83).