اِبْنِ اِمامِ الْکامِلیّه، کمالالدین محمد بن محمد بن عبدالرحمان شافعی (808 -874ق/1405- 1469م)، فقیه، ادیب، محدث و مفسر مصری. او، پدر، نیا و نیای پدرش امامت مدرسهٔ کاملیّه را در مصر به عهده داشتهاند (سخاوی، 9/93).محمد در قاهره متولد شد. مقدمات علوم، نحو، حساب، منطق و اصول فقه را در همانجا فراگرفت و پس از آن فقه را نزد فقیهانی چون برماوی، بارنباری و شرف سبکی آموخت (همانجا). از برخی محدثان بنام آن روزگار از جمله ولیالدین عراقی، واسطی، ابن جزری، (سیوطی، 163)، و نیز از ابوالفتح مراغی و تقی بن فهد در مکه، و تقی قلقشندی در بیت المقدس، و نیز از دیگران در مدینه حدیث شنید و «صحاح سته» را فراگرفت و خود در حدیث توانا شد، چنانکه بسیاری از طالبان علم آن روزگار حدیث را نزد او آموختند (سخاوی، همانجا). وی که در قاهره اقامت داشت، پس از زینالعابدین مناوی سرپرستی و نظارت بر موقوفات آرامگاه شافعی را به عهده گرفت و هم در روزگار او این بنا بازسازی شد (همو، 9/94). از او برای تدریس در بیت المقدس دعوت شد، اما نپذیرفت. نیز سلطان خُشقدم کرسی قضای شافعیان را به او پیشنهاد کرد، ولی او تن زد (همانجا). او بارها برای انجام مراسم حج به مکه و نیز به قصد زیارت آرامگاه حضرت ابراهیم و قدس به بیتالمقدس سفر کرد. در اواخر زندگی نیز سفری به حجاز کرد و در همین سفر درگذشت و او را در «رأس ثغرهٔ حامد» به خاک سپردند (همو، 9/94- 95). ابن امام الکاملیه در نحو، فقه و حدیث آثاری دارد. دو کتاب از او در دست است که عبارتند از بُغیهٔ الرّاوی فی ترجمهٔ الامام النواوی، نسخ خطی آن در جاهای مختلف از جمله در ترکیه موجود است (جامعه، 4(1)/24- 25)؛ شرح الورقات (در فقه)، نسخههای خطی آن در برخی جاها از جمله در کتابخانهٔ مرکزی دانشگاه تهران هست (مرکزی، 17/495-496). آثار دیگری نیز به او منسوب است که از آنها اطلاعی در دست نیست.