اِبْن‌ِ عَبْدان، ابوالفضل عبدالله بن عبدان بن محمد بن عبدان همدانی (د صفر 433/ اکتبر 1041)، فقیه شافعی. از تاریخ ولادت وی اطلاعی در دست نیست. بیشتر منابع از او به عنوان عالم و مفتی همدان یاد کرده‌اند. در بغداد از ابوالحسین ابن اخی منتمی، ابن خباب، عثمان ابن المنتاب، ابوحفص کتّانی و المخلص استماع کرده (ذهبی، حوادث سال 433ق؛ سبکی، 3/204- 205) و از دیگر مشایخ وی می‌توان صالح بن احمد، جبریل، علی بن حسن بن ربیع و ابوبکر احمد بن علی معروف به ابن الا¸ل را نام برد (ذهبی، همانجا؛ اسنوی، 2/188). نیز کسانی همچون محمد بن عثمان، احمد بن عمر، ابن عبدوس و پدرش و علی الحسنی از او روایت کرده‌اند (ذهبی، سبکی، همانجاها). ذهبی به نقل از شیرویهٔ بن شهردار، وی را موثق دانسته است (همانجا). نیز ذهبی به نقل از همو گوید: به خطّ ابن عبدان دیدم که نوشته بود، در خواب دیدم: خدای تعالی به من سخنی فرمود که در آن مرا از خودستایی نسبت بدانچه به من داده است، بیم داد. گفتم: من در نفسم فروتر از آنم. فرمود برترین سخن که شایسته است مردم را بدان فرا خوانند «الا له الخلق و الا´مر» است (همانجا؛ قس: سبکی، 3/205). ابن عبدان از کسانی است که قنوت را در نماز وتر در طول سال مستحب دانسته‌اند (نک: سبکی، 3/204؛ برای دیگر آراء فقهی او، نک: سبکی، اسنوی، همانجاها). آثار: 1. شرائط الاحکام، در فقه، که بنا به گفتهٔ اسنوی (2/188) نسخه‌ای از آن نزد وی موجود بوده است؛ 2. شرح العبادات، کتابی است مختصر که بیشتر نظرات فقهی وی از این کتاب نقل شده است؛ 3. مقامات (عامری، 355).