آ

نمایش ۱ تا 25 از ۲۰۰ مقاله

آب نار

آب نار. [ ب ِ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) رجوع به آب انار شود.

آب نارنج

آب نارنج . [ ب ِ رَ / رِ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) آبی که از فشردن نارنج حاصل کنند.

آب نبات

آب نبات . [ ب ِ ن َ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) قسمی حلوا و شیرینی :
چه شیوه میکندآب نبات با دل ما
که بر طبقچه ٔ شمشاد و کاسه ٔ حلبی است .

بسحاق اطعمه .

آب نشاط

آب نشاط. [ ب ِ ن َ / ن ِ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) مذی . (زمخشری ) (ربنجنی ). || نطفه .

آب نمک

آب نمک . [ ب ِ ن َ م َ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) آب آمیخته با نمک که در آن ماهی و پاره ای گوشتها و بعض حبوب و بُقول را از فساد و تباهی نگاه دارند، و آن را نمکاب نیز گویند.

آب نوشادری

آب نوشادری . [ ب ِ دُ ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) آب معدنی که در آن بطبع نوشادر باشد.

آب نی شکر

آب نی شکر. [ ب ِ ن َ / ن ِ ش َ / ش ِ ک َ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) عسل القصب . (تحفه ).

آب هندوانه

آب هندوانه . [ ب ِ هَِ دِ ن َ / ن ِ ] (ترکیب اضافی ،اِ مرکب ) آبی که از فشردن مغز هندوانه حاصل کنند.

آب و آش

آب و آش . [ ب ُ ] (اِ مرکب ، از اتباع ) خوردنی های پخته .

آب و جارو کردن

آب و جارو کردن . [ب ُ ک َ دَ ] (مص مرکب ) روفتن بجاروب با آب پاشیدن .

آب و رنگ

آب و رنگ . [ ب ُ رَ ] (اِ مرکب ، از اتباع ) سپیدی و سرخی در چهره ورونق و جلا: خوش آب و رنگ . بد آب و رنگ :
حواصل چون بود در آب چون رنگ
همان رونق در او از آب و از رنگ .

نظامی .
ز قد و روی تو شرمنده باغبان میگفت
که آب و رنگ ندارند سرو و لاله ٔ ما.

؟
|| رنگ و رو. رنگ و آب .

آب و رنگی

آب و رنگی . [ ب ُ رَ ] (ص نسبی ) در اصطلاح نقاشان ، نقشی بالوان . مقابل سیاه قلم .

آب و گل . [ ب ُ گ ِ ] (اِ مرکب ، از اتباع ) خانه . بنا. زمین .
- آب و گلی در جایی داشتن ؛ خانه یا مزرعه ای را در آنجا دارا بودن .
- از آب و گل درآمدن یا درآوردن ؛ بسن رشد و بلوغ یا نزدیک به آن رسیدن یا رسانیدن .
|| گاه آب و گل گویند و مراد آب و خاک است :
گر خود از اصل بنگریم او را
آب و گل مادر و پدر باشد.

مسعودسعد.

آب و هوا

آب و هوا. [ ب ُ هََ ] (ترکیب عطفی ، اِ مرکب ) کشور. اقلیم . || سقم یا صحت مربوط به آب و هوای ناحیتی .

آب یخ

آب یخ . [ ب ِ ی َ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) آبی که در آن یخ افکنده و سرد کرده باشند.

آب آسیا

آب آسیا. (اِ مرکب ) آسیا که بزورِ آب گردد.

آب آشنا

آب آشنا. [ش ْ / ش ِ ] (ص مرکب ) آنکه شناوری داند. آنکه معرفت بسباحت دارد. سباح . شناگر. (فرهنگ اسدی ) :
کسی کاندر آب است و آب آشناست
از آب ار چو آتش بترسد رواست .

ابوشکور.

آب آهنج

آب آهنج . [ هََ ] (نف مرکب ) آب آهنگ .

آب آهنگ

آب آهنگ . [ هََ ] (نف مرکب ) آدمی یا ستوری که آب از چاه و جز آن برکشد. آبکش . آب آهنج :
کرده شیران حضرت تو مرا
سرزده همچو گاو آب آهنگ .

سنائی .

آب آورد

آب آورد. [ وَ ] (ن مف مرکب ، اِ مرکب ) آب آورده . خاشاک و جز آن که دریا یا رود و یا سیل با خود آرد و آن را عرب جفاء (صراح ) و جفال و حمیل گویند.

آب آورده

آب آورده . [ وَدَ / دِ ] (ن مف مرکب ، اِ مرکب ) آب آورد :
دوش ازبرای مطبخش هیزم ز مژگان برده ام
گفت از کجا آورده ای خاشاک آب آورده را.

؟
|| چشم آب آورده ؛ چشمی که ببیماری آب مبتلی باشد.

آب استه

آب استه . [ ] ( ) و اندر نواحی وی [ قصبه ٔ پریم در جبل قارن ] چشمه های آبست که بیک سال اندر، چندین بار بیشترین مردم این ناحیت بدانجا شوند، آب استه با نبید و رود و سرود و پای کوفتن و آنجا حاجتها خواهند از خدای و آن را چون تعبدی دارند و باران خواهند بوقتی که شان بباید. (حدودالعالم ). معنی آب استه در این عبارت ظاهر نیست و در فرهنگها نیز یافته نشد و اگر تصحیف و تحریفی در کلمه نباشد شاید معنی ناشتا و پگاه و شبگیر یا تشنه دهد.

آ