گاهنامه برای تاریخ
گروه سنی 'ب' با مطالعه این داستان مصور و رنگی با ساعت آشنا شده, چگونگی تشخیص وقت را فرا میگیرند. در صفحه نخست کتاب آمده است: 'هدف از چاپ و انتشار این کتاب آموزش ساعت به کودکان شماست که در ذهن خود به کمک تصاویر هر صفحه وقت دقیق 12 ساعت از شبانهروز را به خاطر بسپارند'.
در این کتاب مصور و رنگی, که برای نوجوانان به فارسی ترجمه شده, مطالب متنوع علمی درباره زمان, ذیل این عناوین گردآمده است: گفتن وقت; زمان و زندگی; غریزه درک زمان; بازگشت به گذشته غبارآلود زمان; جهان قانونمند; اتساع و انحنای زمان; آغاز عالم; سفر در زمان; سرانجام عالم.
در این کتاب ساز و کار خاص گاهشماری 'چارتاقیها 'در ایران, همراه با تصاویر آمده است .گفتنی است چارتاقیها چهارمین گونه از تقویمهای خورشیدی در ایران به شمار میرود' .گردش ظاهری خورشید', 'نگاهی به چارتاقیهای ایران', 'نظام گاهشماری در چارتاقی نیاسر کاشان', 'نظام گاهشماری در چارتاقی بازههور نیشابور 'مباحث اصلی این کتاب هستند .
این داستان مصور و رنگی با هدف آموزش وقتشناسی و ساعت خوانی برای دانشآموزان گروه سنی 'ب 'تالیف شده است .داستان درباره دختری است به اسم نگار که ساعت 5صبح از خواب برمیخیزد, نماز میخواند, ساعت 7صبح صبحانه میخورد, و در پی آن تمام کارهای روزانه خود را براساس ساعت ـ به طور منظم ـ به انجام میرساند .
در کتاب حاضر, تقویم 180سال اخیر ـ از سال 1201هجری شمسی ( 1237قمری و 1822میلادی) تا 1422 (1380قمری و 2002میلادی) ـ به صورت تطبیقی در قالب جدول به طبع رسیده است .جداول کتاب به صورت روزانه در سه ستون نظام یافته و در هر ستون روزهای شمسی با قمری و میلادی مقایسه شده است .
در این نوشتار نخست مباحثی را در باب اهل قمر آورد، و پس از آن به بررسی مدت ماه قمری و ماه قمری شمسی پرداخته و طی آن عوامل موثر در رویت هلال ماه نو بررسی شده و بخش پایانی آن به معیارهای پیش بینی تاریخ آغاز ماه هجری قمری مورد استفاده در 4000 سال گذشته اختصاص دارد.
در این کتاب، موضوع 'رصد و تاریخگذاری در ایران' تحت برخی از این عناوین بررسی میگردد: 'جشن سده'، 'منجمین بابل مصر'، 'طول سال خورشیدی'، 'بهار جشن یا نوروز'، 'نوروز تابستانی'، 'تاریخ اسکندری'، 'نصفالنهار هندیان'، 'نصف النهار رقه'، 'تاریخ قمری'، 'تقویمنویسی در قدیم'، 'تاریخ ملکی و جلالی' و 'سال در کتاب دساتیر'.
این مجموعه، دربرگیرندهی مقالاتی دربارهی گاهشماری، علم نجوم، و احکام نجوم در ایران دورهی هخامنشی و روزگاران باستان ایران است. برخی مقالات عبارتاند از: 'زمان سنجی/ تی. بیکرمن'، 'فصل نجومی بندهش/ دبلیو. بی. هنینگ'، 'گاهشماریهای کهن ایران/ ویلی هانتر'، 'سال عالم پارسیان/ ب. ل. و اندر وردن'، 'آیین کیهانی ـ احکام نجوم، دانش نجوم/ واندر وردن'، 'احکام نجوم ز...
این مجموعه دربرگیرنده تنظیم، تحشیه و تعلیقاتی است از نگارنده بر سه اثر از عبدالغفارخان نجمالدوله ـ منجم مخصوص ناصرالدین شاه ـ با این عناوین: 'رسالهی تطبیقیه (در تطبیق سالهای قمری و میلادی'، 'رسالهی تشخیص نفوس دارالخلاقه' که در شرح نحوهی برگزاری سرشماری تهران در 1384 هـ ق، در معرفی و بیان اهمیت علم آمار و جمعیت و بیان نظریهی مالتومی، نیز بیان مسالهی ج...
در این پژوهش 'ابتدا تاریخچهای از 'نام ماههای سال'، 'نام روزهای ماه' و 'نام روزهای هفته در ایران باستان' ذکر میشود. سپس ریشههای باستانی نامهای ایزدان سیروزهی ما و جشنهای بهمنگان، سده، دیگای و مهرگان، معرفی میشوند. در بخش سوم نیز ریشههای باستانی برجهای آسمان، یافتن برق از سوی ایرانیان، نوآوری هفت هنر اصلی برای نخستین بار از سوی ایرانیان ـ با اشاره...
این مجموعه به زبان ترکی شامل معرفی تقویم اقوام و مذاهب مختلف است با عناوینی از این دست: تقویم اسکندرین رومی، یونانی، تقویم زرتشتی، مسیحیت، ایرانی و گاهنامههای لری و تقویم جدید ترکهای ایران.
در این مجلد از مجموعهی حاضر، شرح و مستندات پنج تقویم دیگر ایرانی فراهم آمده که عبارتاند از: تقویم خراجی، مجوس ایرانشهر، معتضدی، جلالی، و خانی؛ ضمن آن که بخشی از کتاب به نقد توهمزدایی در خصوص تقویم جلالی و نسبت آن با خیام، اختصاص دارد. افزون بر این، دو مبحث دیگر در کتاب مطرح شده که بدین قرار است: 'آفرین و آفرینخوانی در جشنهای آغاز سال و آغاز ماهها' و 'ر...
در آغاز، تاریخچهای از تحول تقویم در ایران بازگو شده است که از جملهی آنهاست: تقویم فرس قدیم، تقویم پارسی باستان، تقویم اوستایی، تقویم فرسی، تقویم هجری قمری، تقویم خراجی، جلالی، ترکی ـ مغولی، غازانی، هجری شمسی برجی، هجری شمسی و شاهنشاهی. در بخش دوم کتاب نیز، مشخصههای تقویم هجری شمسی نظیر سابقهی رسمی شدن، واحد زمان، ماههای این تقویم، مبدا تاریخگذاری، کبی...
نگارنده در این مجموعه با معرفی انواع گاهشماری و مقایسهی گاهشماری ایرانی و مسیحی تصریح میکند: 'برای رسیدن به گاهشماری جهانی باید نخست گاهشماریهای خورشیدی همه بر طبق نظریهی گاهشماری خورشیدی تصحیح شوند، اما از میان آنها دو گاهشماری در درجهی اول اهمیتاند: یکی گاهشماری ایرانی که از حیث دقت در درجهی کمال قرار دارد و دیگری گاهشماری مسیحی است که از ح...