موضوعی که در این کتاب، مورد اهتمام جدی قرار گرفته است تحلیل سیستمی از ایمان دینی با توجه به مستندات دینی و بر اساس مدل مورد نظر در حوزه فرد و اجتماعی می‌باشد. تحلیل حاضر، تحلیل نظری و نظامند از ایمان دینی، با نگاهی به رویکردهای کلامی و فلسفی دین، در دو حوزه مسیحیت و اسلام می‌باشد که مرور اجمالی به نوع رویکردها و نگرشها، اختلافات دامنه دار و آراء و نظریاتی که در این زمینه دارای تفاوت و تعارض بنی...
دین به عنوان مجموعه ای از باورها که راه رسیدن به هدف آفرینش انسان را می‌نمایاند، امری فطری بوده است که در سرشت انسان ها نهاده شده است. اندیشمندان بسیاری معتقدند که تاریخ بشر همواره با دینداری آمیخته بوده و در آینده نیز با آن همراه خواهد بود. این نیاز فطری بر خلاف غرایز طبیعی و حیوانی، به خودی خود شکوفا نمی‌شود و بسیار مورد غفلت قرار می‌گیرد. از این رو پیامبران همواره پیمان فطرت را یادآور شده و ا...
آیات متعددی از قرآن به حقیقت روز قیامت و چگونگی وقوع آن اشاره دارد. در این آیات از مسئله معاد و روز قیامت با نام های گوناگونی یاد می شود که هریک از آن ها اشاره به یکی از ابعاد مفهومی معاد دارد. حشر، نشر، رجوع، روز حسرت، روز حساب، روز نزدیک، روز جمع؛ از جمله ی این تعبیرات اند. به گفته ی قرآن کریم، شروع این واقعه بزرگ همراه با دوبار دمیده شدن در صور است. صور اول یا صیحه ی مرگ در پایان جهان که همه...
عبادت و پرستش به معنای طاعت همراه با خضوع است که فقط باید در برابر خدای متعال صورت پذیرد. این ارتباط ستایش گرانه و سپاسگونه با خدا، بر دو نوع قولی و عملی است که مراتب و درجات مختلفی دارد. امام علی (ع)، عبادت را از لحاظ انگیزه عابدان بر سه قسم می‌داند: 1. عبادت تاجران یا پرستش از شوق بهشت. 2. عبادت بردگان یا پرستش از ترس عذاب. 3. عبادت آزادگان یا پرستش بر اساس محبت و اخلاص و تنها برای شکر پ...
ایمان ثمره کرنش انسان در برابر پروردگار و پذیرش دعوت الهی از طریق وحی می باشد. قرآن کریم ایمان را امری اختیاری و منطبق با فطرت دانسته و جایگاه آن را قلب انسان معرفی میکند. همچنین ایمان که با معرفت و عمل صالح مرتبط است، پیامدهای مفیدی همچون پذیرش ولایت الهی، وحدت، هدایت، رزق، سعادت اخروی و … را به همراه دارد. متفکران شیعه معتقدند، معرفت به خدا و رسول از پایه های ایمان است. بنابراین خلل در این...
عظمت عاشورا و نقش گسترده و عمیقی که حرکت سیدالشهدا (ع) در حوزه دین و جامعه داشته است، همواره و بحق از مهمترین مباحث تاریخی، کلامی به شمار رفته و نگاه‌های مختلفی را به خود متوجه ساخته است. «عاشورا در فقه»، عنوان پژوهشی تازه بود که توسط نویسنده، در کنگره نخستین کنگره بین المللی امام خمینی و فرهنگ عاشوراکه در سال 1374 ارائه شد. تازگی موضوع و مقایسه ای که در این پژوهش، میان دیدگاه حضرت امام خمینی(قد...
بررسی پدیده فقر، شناخت علل پیدایش و راه‌های مبارزه با آن، همواره موضوع مورد توجه مکتب‌های مختلف بوده. اسلام نیز بر ریشه کن کردن این پدیده شوم تأکید دارد. اقسام فقر شامل؛ فقر جسمی، فرهنگی، روحی و مالی است که پیامدهای مخرب اقتصادی، اجتماعی و سیاسی به همراه دارد. نویسنده این کتاب با برشمردن عوامل پیدایش فقر، معتقد است که گاه این مشکل ناخواسته تحمیل می شود و گاه افراد خود در ایجاد آن مؤثراند؛ مانند...
امام علی (ع) زمانی که با اصرار مردم زمام امور را به دست گرفت،اساس حکومت خویش را بر عدالت اجتماعی و اصلاحات سیاسی استوار ساخت. از این رو ایشان تمامی ثروت‌های نامشروع را به بیت المال بازگرداند و افراد ناصالح و بی کفایت را از مسئولیت‌های حکومتی برکنار کرد. با چنین عملکردی، مال اندوزان و قدرت طلبان که موقعیت اجتماعی خود را در خطر می‌دیدند و نیز امام علی (ع) را حاضر به سازش نمی دیدند، در جبهه دشمنان حک...
وحی از جمله اموری است که ذهن بشر را همواره به خود مشغول نموده است. در بین نظرات و دیدگاه های مختلفی که در طول تاریخ نسبت به مساله وحی مطرح بوده، سه دیدگاه کلی و کاملاً متفاوت نسبت به یکدیگر، در باب سرشت و چیستی وحی وجود دارد. در این نوشتار سه دیدگاه، گزاره‌ای، تجربه دینی و افعال گفتاری، مورد بررسی قرار می گیرد. به جهت اینکه وحی، هسته اصلی اسلام را تشکیل می‌دهد و تحلیل وحی به معنای تحلیل کل پیکره ا...
جنبش‌های اسلامی معاصر، گونه‌ای از جنبش‌های اجتماعی هستند که در واکنش به یک یا چند عامل از میان عوامل متعددی مانند استعمار غرب، انحطاط فکری و استبداد داخلی، الغای خلافت عثمانی، سکولارسازی شتاب‌زده جوامع اسلامی، شکست های نظامی مسلمانان از بیگانگان، شکست الگوهای رقیب مانند ناسیونالیسم و سوسیالیسم عربی، بنیادگرایی یهودی، و انحطاط درونی (بحران مشروعیت، بحران هویت، توزیع ناعادلانه ثروت، فساد و سرکوب) و...
مباحث مهم کلام جدید که در قرون اخیر در عرصه دین‌پژوهی مطرح شده است، بحث منشأ دین است که علل پیدایش دین را به عنوان یک پدیده مهم و تعیین کننده در تاریخ‌زندگی بشر مورد بررسی قرار می‌دهد. بحث منشأ دین، در واقع محصول عصر جدید است. از آن هنگام که مناقشات کلامی در مفاهیم کتاب مقدس به سمت رسمیت یافتن تفسیرهای نوین و منطبق با علوم جدید از کتاب مقدس پیش می‌رفت، معلوم بود که این جریان خروشان معترض، به تف...
در این نوشتار، سعی شده است فمینیسم به بیان ساده و گویا، امّا عمیق و پرمحتوا معنا شود؛ فمینیسم نهضتی است برای مطالبات حقوقی زنان که در اواخر قرن 19 میلادی و در پی اعتراض به برخی نابرابریهای اجتماعی شکل گرفت و براساس یک سری انگارههای مشخص اعتقادی، به تجزیه و تحلیل این نابرابریها پرداخت و راهبردهای متفاوت با دیدگاههای مختلفی ارائه داد. به علت وابستگی دیدگاهها و گرایشاتِ فمینیستی به مکتب‌های فلسف...
موضوع پژوهش حاضر، بررسی علل رشد اسلام گرایی در ترکیه با تاکید بر دو دهه اخیر می‌باشد. بنابراین هدف، ریشه‌یابی و پاسخ به این پرسش است که چه عللی باعث شده که به رغم گذشت نیم قرن از حاکمیت لائیسم، پدیده احیای مجدد اسلام در عرصه سیاست و اجتماع ترکیه در دو دهه اخیر شتاب فزاینده‌ای بگیرد و تا حد یک جریان سیاسی اجتماعی قوی مبدل شود؟ بررسی این موضوع در جامعه ترکیه، ویژگی‌ها و پیچیدگی منحصر به فرد و خاصی...
بقیع غَرقَد، گورستان مدینهٔ منوره است که در زمان رسول خدا (ص) بسیاری از صحابه و پس از رحلت ایشان چهار تن از امامان معصوم (ع) و نیز تعدادی از بزرگان تابعین و سادات اهل‌بیت عصمت و طهارت در آن به خاک سپرده شده‌اند. از آن زمان تاکنون هزاران نفر از دانشمندان، زاهدان و صالحان، که در مدینه از دنیا رفته‌اند، نیز در همین گورستان دفن شده‌اند. پیامبر (ص) برای آرمیدگان در این قبرستان احترام خاص قائل بود. یکی...
شبه قاره هند با ورود استعمار به آن، شاهد تلاش علمای مسلمان در تجدید فکر دینی بود. در این راه مدارسی تحت عنوان دیوبندیه تأسیس گردید که فکر سلفی را ترویج می‌کردند و به حدیث اهتمام می‌ورزیدند. در مقابل، افکار تجدد گرایانه سر سید احمد خان و افکار صوفیانه بریلویه ظهور یافت. این نوشتار در پی بررسی افکار و گرایش‌های فکری مسلمانان هند بعد از دوره استعمار است. علل پیدایش، بزرگان و عقاید دیوبندیه و بریلوی...
از ضروریات دین مقدس اسلام که هر مسلمانی به آن معتقد است، جاودانی بودن آن است، همان‌طور که مضمون صریح آیات متعدد قرآن مجید می‌باشد؛ در آنجا که می‌فرماید: ”و هرکس جز اسلام دینی بگیرد، هرگز از او پذیرفته نیست و او در آخرت از زیانکاران است.“ و همچنین می‌فرماید: ”محمد (ص) پدر هیچ یک از شما نیست بلکه فرستاده خداوند و آخرین پیغمبران و یا ختم کننده پیغمبران است.“ در آیه نخستین با کلمه ”لن“ به معنای هرگ...
کتاب ”زن در قرآن“ که چهره گروهی از زنان خوب و بد را در کتاب آسمانی و جاویدان ما قرآن مجید نمایان می‌سازد و پندی آموزنده برای شناختن زن از دیدگاه اسلام و قرآن و خودسازی زنان مسلمان بر اساس خواست خدا و پیغمبر صلّی اللّه علیه و آله و سلّم می‌باشد، سلسله دروسی است که چند سال پیش در یکی از جلسات مذهبی برای جمعی از بانوان و دوشیزگان ایراد شده است. منظور نویسنده از تدریس این درسها آگاهی دادن به دختران و...
با شهادت امام عسکری علیه السلام، دوره غیبت فرا می‌رسد. غیبت هنگامی است که طرح اساسی مذهب ریخته شده است و احادیث در شکل اصول اربعماهٔ و جوامع نگهداری شده‌اند و معیار شناسایی احادیث و تهذیب آنها به دست آمده و شاگردانی مبرز و توانا برای دفاع از کیان اعتقادی و فقهی شیعه در برابر فرقه‌ها و گروه‌های مختلف به ویژه اهل سنت که از حمایت خلفا نیز برخوردار بودند، تربیت یافته‌اند و کارگشای حوادث هستند. حضور ح...
