إن الحمدلله نحمده و نستعینه ونستغفره، ونعوذ بالله من شرور أنفسنا ومن سیئات أعمالنا، مَن یهده الله فلا مضلَّ له و َ من یضلل فلا هادی له، وأشهد أن لا إله إلاَّ الله وحده لا شریک له، وأشهد أن محمداً عبده ورسوله. ثم أما بعد: از ظریف‌ترین خصوصیات زنان، توجه زیاد به ظاهر خود و آراستگی و آرایش است، که این خصوصیت از زمان کودکی نمایان می‌شود. خداوند تعالی می‌فرمایند ” أوَمَن یُِِنشَّأُ فی الْحَلیهِٔ و ه...
۱. حکم شریعت اسلامی در مورد کسیکه به مدینهٔ منوره می‌آید تا در مسجد شریف نبوی به اقامهٔ نماز بپردازد. بعد به مسجد قبا، و مسجد قبلتین، و مسجد جمعه و مساجد مصلی و غیر اینها از مساجد اثری می‌رود و در آنها دو رکعت نماز تحیه‌المسجد می‌خواند. آیا این کار برای او جایز است؟...
تجربهٔ دینی آنچه می‌خوانید پاسخ‌های مصطفی ملکیان به این نظرخواهی است، ملکیان مفهوم اصطلاح ”تجربهٔ دینی“ را به سه معنا (شناخت حضوری خدا، پدیده‌های روانی ـ معنوی و دخالت خدا در حوادث خارق عادت) تفکیک می‌کند و ربط و نسبت آن را با دین تاریخی، دین شخصی و ایمان بررسی می‌کند. ملکیان ”علم‌زدگی“ را بزرگترین مانع وقوع تجربهٔ دینی می‌داند. از نظر او حجیت معرفت‌شناختی تجربهٔ دینی بر نظرگاهی که در باب مسئلهٔ...
درس اول: هٔموزش سورهٔ فاتحه و سوره‌های کوچک و کوتاه از سورهٔ ”زلزاله“ تا آخر سورهٔ ناس با روش تلقین و تلاوت صحیح آنها و حفظ و از بر کردن آنها به همراه شرح و تفسیر آنچه که درک و فهم آن واجب است. درس دوم: اسلام دارای پنج رکن می‌باشد، اولین و باعظمت‌ترین آن گواهی دادن به این است که هیچ معبود به حقی جز خداوند یکتا وجود ندارد و اینکه محمد (ص) فرستاده و پیامبر خداست، با شرح معانی آن و بیان شروط ”لا ا...
الحمد لله رب‌ِالعالمین وصَلَی الله وسلم علی نَبِینا مُحمد وعلی آله وصَحٰبه أجمعین أما بعد: در حقیقت ایمان مسئله‌ای بسیار بزرگ است، زیرا اسـاس و بنیانی است که سعادت دنیا و آخرت بر آن بنیاد نهاده شده است و از بزرگترین مراتب دین است . هنگامیکه جبریل در حضور صحابه نزد حضرت رسول اکرم (ص) آمد و در مورد اسلام و ایمان و احسان پرسید، گفت ای محمد! در مورد اسلام به من بگو، رسول اکرم (ص) فرمود: اسلام عبار...
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ اتَّقُواْ اللّهَ حَقَّ تُقَاتِهِ وَلاَ تَمُوتُنَّ إِلاَّ وَأَنتُم مُّسْلِمُونَ (102) [آل عمران]. ”ای مؤمنان، از خداوند چنانکه سزاوار پروای اوست پروا بدارید و جز در مسلمانی نمی‌رید“ آیا لازم است میلاد رسول خدا (ص) را جشن بگیریم؟ از جمله اصولی که ما باید به آن اعتقاد راسخ داشته باشیم این است که خداوند با بعثت پیامبر (ص). دین اسلام را کامل کرد و آن را کامل‌ترین دین...
مفاسدی که در آستانه انقلاب حضرت مهدی (ع) فراگیر می‌شود، بسیار است امام صادق (ع) در روایتی، نوع مفاسدی که در آخر الزمان رایج می‌شود و بعضی از آنها جنبه اجتماعی و سیاسی، و بعضی جنبه اخلاقی دارد را پیش‌بینی کرده است حضرت می‌فرماید: 1. آنگاه که دیدی حق مرده و اهل حق از میان رفتند 2. ستم همه جا را فراگرفته است 3. قرآن فرسوده شده، و بدعت‌هایی از روی هوا و هوس در مفاهیم آن آمده است 4. دین بی‌محتوا شد...
آیا ”شمشیر عثمانی“ عامل اصلی گسترش اسلام در اروپا بود؟ عثمانی به‌عنوان بزرگترین و پهناورترین دولت اسلامی پس از فروپاشی خلافت عباسی شناخته می‌شود. این دولت در قرن هفتم و هشتم هجری/سیزدهم و چهاردهم میلادی، به رهبری بایزید اول، قلمرو آن در قارهٔ اروپا گسترش چشمگیر یافت و در اوایل نیمه دوم سدهٔ پانزدهم با فتح قسطنطنیه به رهبری سلطان محمد دوم، در مقام تنها وارث امپراتوری روم شرقی (بیزانس) جای گرفت...
امام رضا علیه‌السلام در بارهٔ آیهٔ ”فاتقوالله با اولی‌الالباب الذین آمنوا قد انزل الله الیکم ذکراً “ (سورهٔ طلاق آیهٔ ده): پس حرمت خداوند را نگه دارید ای خردمندانی که به حقایق ایمان آورده‌اید تحقیقاً خداوند چیزی را که مایه پند و تفکر شماست نازل کرده است. فرموده است: کلمهٔ ذکر در این آیه همان رسول خداست و ما اهل بیتش ”اهل ذکر“ هستیم. تقدیس و پرستش یکی از پایدارترین و قدیمی‌‌ترین تجلیات روح آدمی و...
عید غدیر عید ولادت و امامت عید به معنی عود بر فطرت ناب، بازگشت به خویشتن، تولد جدید و تجدد نظر برای رشد و ترقی و تکامل است. این عید که از نظر تشیع بزرگترین عید است همان عید ولایت و امامت است، یعنی روز امام‌شناسی است که ما در پرتو آن امام بر حق را می‌شناسیم. این عید هیچ‌گاه کهنه نمی‌شود بلکه همیشه بحث روز است چراکه همیشه بشر نیاز به امام عادل و آگاه دارد. بر همین اساس پیامبر اکرم در ماه ذیحجه سا...
مهمترین ویژگی انقلاب ما اسلامی بودن آن است و مهمترین ویژگی مکتب اسلام انسان‌سازی براساس معیارهای الهی است. هدف ما این است که مجموعه‌ای دقیق و مستدل و در عین حال جالب و شیرین از اعتقادات خالص اسلامی در اختیار همگان به‌ویژه نسل جوان قرار گیرد تا بتوانند در این شرایط خاص انقلاب اسلامی خود را بسازند و ایمانی نیرومند که در اعمال و رفتار آنها پرتو افکن باشد فراهم آورد. ایم مجموعه در پنج قسمت به قلم...
آن چه خداوند را نزدیک و دوست‌داشتنی می‌کند، نوعی الفت و عشق میان انسان با او پدید می‌آورد و زمینه را برای پرستش و راز و نیاز آماده می‌سازد نه صفات مابعدالطبیعی خداوند، بلکه صفات اخلاقی اوست و از جمله مهمترین این صفات عدالت است. این است که تقریباً در همه ادیانی که به خدایی متشخص اعتقاد دارند، یکی از صفات خداوند عدالت اوست. مسلمانان، یهودیان و مسیحیان، همه بر عدالت خداوند متفقند. اما در باب معنای...
ولایت فقیه که یکی از ارکان اصلی جمهوری اسلامی را تشکیل می‌دهد بسیار شبیه است به سیستم حکمرانی پاپ در سیستم کلیسای کاتولیک. ولایت فقیه سیستمی است که از نظریات فقهایی چون شیخ انصاری، ملا احمد نراقی و فقهایی از این قبیل ایجاد شد و در دوره معاصر شکل امروزی را به خود گرفت. که در این دوره نیز از افرادی چون آقای منتظری به شکل نظام‌مندی در آمد و در حال حاضر هم به این شکل امروزی خود دایر است. مقامی که ام...
خداوند متعال نسخه‌های هدایت و سعادت بشریت را به واسطهٔ پیامبران، هادیان و راهبران مصلح برای امت‌های مختلف فرستاده است، که کامل‌ترین آنها در دین مبین اسلام متجلی است، این دستورات براساس شناخت دقیق ابعاد گوناگون وجودی انسان، متضمن دستیابی به زندگی شایسته و نیل به کمال حقیقی و سلامت جسم و روح است. در آئین مقدس اسلام، برنامهٔ تربیت براساس احیای تمامی تمایلات فطری و هدایت همه خواهش‌های طبیعی بشر استوا...
اسلام دوتاست نخست باید دانست اسلام دوتاست: یکی اسلامی که پاک‌مرد عرب هزار و سیصد و پنجاه سال پیش بنیاد نهاد و تا قرن‌ەا برپا می‌بود، و دیگری اسلامی که امروز هست و به رنگ‌های گوناگونی از سنی وشیعی و اسماعیلی و علی‌اللهی و شیخی و کریمخانی و مانند اینها نمودار گردیده. این دو را اسلام می‌نامند. ولی یکی نیستند و به یکباره از هم جدایند بلکه آخشیج (نقیض) یکدیگرند به دو دلیل: ۱. دلیل جستجو: ما از آن اسل...
به‌طوری که تاریخ شهادت می‌دهد، ما ایرانیان در طول زندگانی چندین هزار سالهٔ خود با اقوام و ملل گوناگون عالم، به اقتضای عوامل تاریخی، گاهی روابط دوستانه و گاهی روابط خصمانه داشته‌ایم. یک سلسله افکار و عقاید در اثر این روابط از دیگران به ما رسیده است. همچنان که ما نیز به نوبهٔ خود در افکار و عقاید دیگران تأثیر کرده‌ایم. هر جا که پای قومیت و ملیت دیگران به میان آمده مقاومت کرده و در ملیت دیگران هضم نش...
مدتی است برخی از عالمان دین که نام و نشان دارند و از مهمترین تریبون‌های کشور استفاده می‌کنند، می‌گویند ”طرح قرائت‌های مختلف از دین، وسوسهٔ شیطانی است“ و یا ”طرح قرائت‌های مختلف از دین، سیاست آمریکائی است“ و یا ”طرح قرائت‌های مختلف دینی در جهت یت به‌منظور آسیب‌زدن به ارکان نظام و انقلاب مطرح می‌شود“. پیداست موضوع ”قرائت‌های مختلف دینی“ خود قرائت‌ها مختلفی پیدا کرده است! و در یک کلام به تعبیر شیخ...
در عرصهٔ پژوهش‌های تاریخی و جامعه‌شناسی در باب عاشورا، معظلات متعدد و متنوعی رخ می‌نماید و هر پژوهشگر ناگزیر از مطالعه و مراعات این محدودیت‌ها و موانع است. ذیلاً به چند مورد از این معضلات اشاره شده است: الف). اکثر نصوص و مآخذ مربوط به این واقعه مبتنی بر روش روائی بوده و متد تاریخ‌نگاری آنها بر پایهٔ ذکر روایات تاریخی و نقل گزارش است، چه به شیوهٔ تاریخ‌نگاری مکتب عراق که به شیوه تداخل یا حذف اسناد...
اشعه تابناک آفتاب تازه بر روی شهر کوچک بندر شاه پرتو افکنده و آهسته آهسته فعالیت روزانه در بین مردم شروع می‌گردید، مسافرینی که می‌خواستند با قطار مسافرت کنند خود را برای حرکت آماده می‌کردندو صدای ناهنجار چرخ درشکه‌ها که در خیابان ایستگاه مشغول حمل مسافرین بودند به گوش می‌رسید، ساعت حرکت قطار نزدیک می‌شد. در این هنگام پیرمردی که کلاه نمدی به سر و چمدانی در دست داشت و دارای ریش سفید و انبوه و قیافه...
خواهران، برادران! اکنون شهیدان مرده‌اند، و ما مرده‌ها زنده هستیم. شهیدان سخنانشان را گفتند، و ما کرها مخاطبانشان هستیم، آنها که گستاخی آن را داشتند که وقتی نمی‌توانستند زنده بمانند مرگ را انتخاب کنند، رفتند، و ما بی‌شرمانه ماندیم، صدها سال است که مانده‌ایم. و جا دارد که دنیا بر ما بخندد که ما مظاهر ذلت و زبونی ـ بر حسین (ع) و زینت (س) ـ مظاهر حیات و عزت می‌گرئیم، و این ستم دیگر تاریخ است که ما ز...
در نظر گرفتن تفاوت یا عدم تفاوت جنسی در حقوق زنان، مهمترین اختلاف مکتب اسلام با فمینیسم است. روح این اختلاف که در مبانی وجود شناختی و معرفت شناختی هر دو مکتب آشکار می شود، ریشه در این امر دارد که مصلحت از جانب چه کسی تعیین گردد. اسلام این امر خطیر را از خداوند متعال طلب می نماید، اما فمینیسم بشـر را تعیین کننـدهٔ مصلحت خویش می دانـد. از ایـن رو، در اسـلام، عدالت از یـک واقعیـت نفس الامری برخوردار...
هنر موسیقی در جهان امروز از جایگاه ویژه ای برخوردار است و کاربردهای موسیقی در عرصه های مختلف فرهنگی و اجتماعی قابل کتمان نمی باشد. بررسی موضوع موسیقی و حرمت غنا در اسلام موضوعی است که در سالیان اخیر با گسترش صنایع صوتی و تصویری از اهمیت افزون تری برخوردار گشته است. نوشتار حاضر سعی دارد تا ضمن بررسی معنی، مفهوم و مصادیق غنا از منظر فقه اسلامی زوایای مختلف این موضوع را مورد ارزیابی قرار دهد و به ت...
واژه معنویت امروزه کابردهای زیادی دارد اما تعریف معنویت امری دشوار است. گاهی عالمان الهیات این انتقاد را مطرح می کنند که معنویت به عنوان یک رشته، ادعای منابع نامحدودی را دارد بدون این که روش خاص خود را داشته باشد. در سال های اخیر، از دیدگاه تاریخی و الهیاتی تلاش هایی در جهت ارائه روش و تعریفی منسجم برای این رشته صورت گرفته است. درنتیجه، معنویت به عنوان یک موضوع میان رشته ای مطرح شده که با ساحتی از...
برنارد لوئیس، شرق شناس، استاد دانشگاه پرینستون و استاد مطالعات خاور نزدیک دانشگاه کلولند در این نوشتار کوشیده است تا با نگاهی تاریخی به سیر روابط کشورهای اسلامی با اروپا به عنوان یک مجموعه مسیحی کنش ها و تقابل ها و تعاملات میان این دو را از زمان پیدایش تمدن اسلامی تا عصر حاضر مورد بررسی قرار دهد. درگیری های میان مسلمانان و مسیحیان از جمله جنگ های صلیبی و درگیری های بین امپراطوری عثمانی و جهان غرب...
هنگامی مریت هاکس نیویورکی تحصیل کرده انگلستان در سال 1311ه .ش به ایران آمد، در خاطرات خود درباره حجاب زنان ایرانی چنین نوشت: «... چادر نشانه ای از جداسازی دو جنس و زندانی کردن زنان و تجاوزکاری مردان است»! در همان زمان مستر همفر، جاسوس انگلیسی معروف در ممالک اسلامی، در خاطرات خود ذکر کرد که: «در مسأله بی حجابی زنان باید کوشش فوق العاده ای به عمل آوریم تا زنان مسلمان به بی حجابی و رها کردن چادر م...
