هفتم فروردین (27 مارس) روز جهانی تئاتر

در سال 1962 میلادی برای نخستین بار انیستیتوی جهانی تئاتر (آی تی آی) در 'هلسینکی' فنلاند طرحی را برای بزرگداشت روز جهانی تئاتر ارائه داد.

در سال 1962 میلادی برای نخستین بار انیستیتوی جهانی تئاتر (آی تی آی) در 'هلسینکی' فنلاند طرحی را برای بزرگداشت روز جهانی تئاتر ارائه داد. این طرح در نهمین کنگره جهانی (آی تی آی) در شهر 'وین' پایتخت اتریش با پیشنهاد 'آروی کی وی ما' (Arvi Kivimaa) رئیس آن زمان (آی تی آتی) به صورت رسمی مورد پذیرش تمامی اعضای این انیستیتوی جهانی قرار گرفت و به عنوان یک طرح سالیانه و جهانی به تصویب رسید.


از آن تاریخ تا به امروز، همه ساله در تاریخ بیست و هفتم مارس میلادی برابر با هفتم فروردین ماه هجری شمسی، مراکز ملی انیستیتوی جهانی تئاتر (آی تی آی) که متشکل از بیش از 100 عضو هستند با برگزاری مراسم مختلفی، این روز را گرامی می دارند و متناسب با داشته های آیینی و نمایشی خود جشن هایی را برای معرفی و دعوت مخاطبان به دیدن نمایش های صحنه ای و میدانی برگزار می کنند.

ادوارد آلبی، آگوستو بوال، ژان کوکتو، آرتور میلر، پابلو نرودا و... از جمله افرادی بودند که پیام روز جهانی تئاتر را نوشته اند. پیام روز جهانی تئاتر در سال ۲۰۱۱ توسط جسیکا کاوا، نویسنده، کارگردان و بازیگر تئاتر نوشته شده است. شهرت وی در عرصه بین المللی نه به دلیل داشتن مدرک دکترا در رشته تئاتر و انجام پژوهش های بسیار در این زمینه، بلکه به دلیل فعالیت های بشر دوستانه او است. در سال ۲۰۱۳ این انستیتو با انتشار ویدئویی به زبان های مختلف این روز را گرامی داشت. پیام سال ۲۰۱۳ توسط داریو فو نوشته شده و توسط بازیگران و کارگردانان و نویسندگان مشهور کشورهای مختلف به زبان محلی شان خوانده شده است.

انیستیتو جهانی تئاتر (آی تی آی) برای نخستین بار در سال 1948 از سوی سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو) و با حضور تنی چند از فعالان، صاحبنظران و کارشناسان هنر نمایش جهان تاسیس شد و به عنوان یک موسسه غیردولتی فعال در زمینه هنرهای نمایشی به صورت مشورتی و انجام فعالیت های مشترک از طرف سازمان های مرتبط با 'یونسکو' با هدف بسط و توسعه تئاتر به عنوان زبانی جهانی برای انتقال مفاهیم مشترک انسانی در جهان فعالیت خود را آغاز کرد.


مهمترین اهداف (آی تی آی) که در حقیقت سنگ بنای شکل گیری این تشکل جهانی بود بر مواردی چون 'اعتلای مبادلات بین ‏المللی دانش و عمل در حیطه هنرهای نمایشی'، 'برانگیختن نیروی خلاقیت و همکاری بین دست ‏اندرکاران تئاتر'، 'آگاه ‏سازی افکار عمومی از لزوم به حساب‏ آوردن آفرینندگی هنری در قلمرو توسعه'، 'تعمیق درک مشترک برای تحکیم صلح و دوستی در میان ملت ها' و 'پیوستن به دفاع از اهداف یونسکو به عنوان یک سازمان جهانی' استوار بود.


برای تحقق این اهداف کلان و رسیدن جامعه جهانی به این خواست های انسان دوستانه هر ساله انجمن های ملی (آی تی آی) در سراسر جهان ضمن اعلام برنامه های خود به (آی تی آی) جهانی، برنامه های خاصی را برای معرفی هنرنمایش به عموم مخاطبان به عنوان حامیان و سرمایه های اصلی تئاتر هر کشور برگزار می کنند.



تئاتر, روز جهانی تئاتر, 27 مارس روز جهانی تئاتر



در همین راستا، هر ساله یکی از شخصیت های بزرگ هنر تئاتر و یا افرادی که به واسطه نام بزرگشان در تمامی شاخه های فرهنگی و هنری تاثیرگذار هستند، متنی را به عنوان پیام روز جهانی تئاتر بر اساس بزرگداشت ها و پنداشت های هنری و انتظاراتی که آنها از هنر نمایش در سال پیش رو دارند را به رشته تحریر در می آورند و در اختیار (آی تی آی) قرار می دهند.


این مرکز نیز پیام سال تئاتری را به تمام مراکز عضو می فرستد و این پیام پیش از انجام هر برنامه ای برای حاضران قرائت می شود و در بیش از یکصد رسانه دیداری، شنیداری و مکتوب بین المللی منتشر می شود تا عموم علاقه مندان و فعالان این هنر، تلاش خود را برای تحقق آن شعار در نمایش های تولیدی خود به کار برند.


نخستین پیام روز جهانی تئاتر توسط 'ژان کوکتو' (Jaean Cocteau) نمایشنامه نویس و کارگردان شهیر فرانسوی در سال 1962 میلادی ایراد شد و طی آن هرساله یکی از شخصیت های بزرگ هنر نمایش و یا صاحب نامان بین المللی عرصه فرهنگ وهنر پیام روز جهانی را منتشر می کنند.

در ایران همه ساله مراسمی با عنوان هفته بزرگداشت تئاتر از تاریخ 9 تا 15 اردیبهشت ماه، به عنوان جشن 'اردیبهشت تئاتر ایران' برای بزرگداشت این هنر و هنرمندان آن در سراسر کشور برگزار می شود.