در اوايل قرن هفتم هجرى اردبيل از شهرهاى پرجمعيت ايران بوده و در سال ۶۱۸ هجرى قمرى جمعيت آن به‌دست مغولان قتل عام شدند با اين حال ۱۱ سال بعد از حملهٔ مغولان، ياقوت به اردبيل مسافرت کرده و از جمعيت زياد آن نام برده است. در زمان صفويه جمعيت اردبيل به خاطر موقعيت مذهبى و سياسى شهر افزايش يافته است و سالانه چندين هزار نفر از داخل و خارج کشور براى زيارت مقبرهٔ شيخ صفى به اردبيل مسافرت مى‌کردند.
در دورهٔ قاجاريه در بعضى از منابع راجع‌به جمعيت شهر اردبيل اشاره شده ولى اغلب اين راقام و اعداد مبتنى بر حدس و گمان نويسندگان آنها مى‌باشد.
در سال ۱۸۱۲ ميلادى موريه جمعيت شهر را ۴۰۰۰ نفر و تعداد خانه‌ها را ۷۰۰ واحد تخمين زده است. ژوبر جمعيت شهر را در زمان جنگ اول ايران و روس ۱،۲۰۰۰ نفر نوشته است. طبق نوشته يک نفر ايرانى در سال ۱۲۸۳ هجرى قمرى (زمان ناصرالدين شاه) شهر اردبيل داراى ۶۵۰۰ خانوار بوده و در همين زمان زين‌العابدين مراغه‌اى جمعيت اردبيل را ۳۰،۰۰۰ نفر برآورد کرده است.