مشاهدهٔ دقيق زندگى توده به آسانى ميسر نمىشود. زندگى در يک دهکده وابسته به رشتههاى وقايع است، و تشکيل حقيقت بزرگى را مىدهد که مبهم و دهم و پيچيده مىباشد، بهطورى که کسى که قبلاً مهيا نشده باشد، نمىتواند به آسانى در آن رخنه کند. بايد اين فکر را دور کرده که زندگى توده روى هم رفته واضح و آشکار مىباشد، برعکس تشخيص و تفکيک وقايع اين زندگى اغلب دشوار است و پس از جستجوى دقيق بهدست مىآيد.
براى فراهم کردن کار
اطلاعات خصوصى و عمومي: اگر در دهکده يا شهرى که مىخواهند کاوش بکند به دنيا نيامدهاند، لااقل بايد مدت درازى در آنجا اقامت و با مردمانش آميزش داشته باشند، مخصوصاً زبان بومى را بهخوبى بدانند.
از طرفى ديگر گردآورنده بايد به حد کافى معلومات داشته باشد و همچنين داراى حس کنجکاوى بوده به چگونگى مردمان و گذشتهٔ ايشان آگاه باشد.
براى اينکار پزشک، آموزگار، وکيل عدليه که در محل متولد شده و در همانجا اقامت داشته باشد بسيار مناسب خواهد بود. تمام اشخاص تحصيل کرده که علاقه به تحقيقات تاريخى و ادبى و يا علمى دارند. ممکن است در گرد آوردن فلکلر شرکت بکنند، از جمله مهندسين، دانشمندان، استادان دبستانها و دبيرستانها و دانشسراها مىتوانند کمکهاى شايان بنمايند. هرگاه کتابى راجعبه فلکلر بخوانند و يا به پرسشنامهٔ جامعى مراجعه کنند، به زندگى توده تا حدى آشنا خواهند شد. مطالعهٔ يک طرح دقيق براى تحقيقات فلکلر، مشاهدات را آسانتر مىکند و راهنمائى مىنمايد.
چه بسا اتفاق مىافتاد که پيشآمدهاى زندگى عادى از نظرمان پنهان مىمانند از اين قرار اتفاقات کمياب و يا آنهائى که در خفا مىگذرد، به آسانى کشف نخواهد شد. در اينگونه موارد بايد احساسات نهائى و عقايد مردم را به وسيلهٔ پرسش بهدست آورد. طرز روش گردآورنده در اين کار بسيار مؤثر مىباشد. بايد پرسشها با احتياط و زيردستى انجام بگيرد..
انتخاب گردآورنده
بهتر است که اين اشخاص در همان دهکده يا شهر به دنيا آمده و بزرگ شده باشند. ضمناً بايد داراى فکر باز بوده و يا مردم محل معاشر باشد و به زبان آنها حرف بزنند.
اولين شرط داشتن حافظهٔ قوى است. بستگى به دهکده و يا شهر و به سنت و عادات و جشنهاى اهالى نيز لازم مىباشد. کسى که عادات پيشينيان را مسخره مىکند، به آسانى نمىتواند به عقايد مردم پى ببرد، بهعلاوه شهادت او بىطرفانه نخواهد بود. تحقير و يا تمسخر در اينگونه موارد بسيار زيانآور است.
همچنين کسانى که تعصب ملى دارند و نه تنها وقايعى که بهنظر آنها خجالتآور است پنهان مىکنند بلکه بسيارى از آنها را تغيير مىدهند تا بيشتر جالب توجه بشود، به همان اندازه طرف اطمينان نخواهند بود.
تحقيقکننده و گردآورنده بايد هميشه نظر دقيق داشته باشد و اسناد خود را کاملاً بىطرفانه فراهم کند. اما اينگونه اشخاص را بهندرت مىتوان يافت. به همين مناسبت براى تحقيق و تتبع در هر موضوع بايد به چندين نفر مراجعه کرد و در صورت لزوم بازرسى محلى انجام داد، زيرا شهادت يک نفر کافى نمىباشد.
براى هر قسمت از مطالعات بايد به کسى رجوع شود که مناسب است. مثلاً براى آنچه به بچهها مربوط مىشود، بايد به مادران و دايگان و نمايندگان فرهنگى و دانشآموزان مراجعه کرد. براى آگاهى از زندگى سپاهيان به افراد ارتش و براى اصطلاحات فنى و توضيح خواستن راجعبه افزارها بايد از آهنگ و نساج و بنا و نانوا و درودگر و غيره توضيح خواست.