براساس آخرين مصوبات تقسيمات کشورى استان سيستان و بلوچستان داراى ۸ شهرستان، ۳۲ بخش، و ۳۱ شهر و ۹۴ دهستان است. شهرهاى زاهدان، زابل، خاش، سروان، ايرانشهر، نيکشهر، و چابهار، و سرباز، راسک، کنارک، قصر قند، بمپور از مهمترين شهرهاى استان است. شهرهاى زاهدان و زابل از بزرگترين مراکز جمعيتى به شمار مىروند.
زاهدان
زاهدان مرکز استان، از شمال به شهرستان بيرجند، از شمال شرق به شهرستان زابل، از غرب به استان کرمان، از جنوب به شهرستان خاش و ايرانشهر و از شرق به کشورهاى افغانستان و پاکستان محدود است، بخشهاى آن عبارتند از: مرکزي، ميرجاوه، نصرتآباد و داراى ۶ دهستان است.
بيشتر مردم زاهدان مهاجرانى هستند که از يزد، کرمان، زابل، بيرجند و مشهد و برخى از استانهاى ديگر به اين شهرستان کوچ کردهاند. به دليل همجوارى با مرزهاى پاکستان و افغانستان مهاجرانى از اين کشورها و همچنين هندوستان را در خود جاى داده است. اين شهرستان داراى اقليم بيابانى و نيمه بيابانى شديد است. دزدآب نام قديم زاهدان بود. بر اثر امتداد راەآهن از کويته پاکستان به اين شهر توسط انگليسىها به تدريج دزدآب گسترش مىيابد و در سالهاى ۱۳۱۵ ش نام آن به زاهدان تغيير پيدا مىکند. برخى از نامهاى قديمى محلههاى اين شهر، همچنان مورد استفاده قرار مىگيرد، مانند: محله سيکها (هندىها)، محله زردشتيان، محله کريمآباد، محله شيرآباد و ...
مراکز ديدنى: بازارچه سرپوش، ساختمان قديمى اداره پست، گودواره سيکها با مراسم مذهبي، موزه مردمشناسى و باستانشناسى شهر زاهدان، در اطراف شهر معمارى صخرهاى و قبرستان هفتاد ملا در روستاى تمين موزه شهدا، از بخش ميرجاوه، کتابخانه استاد کامبوزيا با بيش از ۲۰ هزار جلد کتاب در جوار آرامگاه ابديش در کلاته کامبوزيا در ۴ کيلومترى جنوب شهر زاهدان ... .
ايرانشهر
ايرانشهر در فاصله ۳۵۰ کيلومترى شهر زاهدان و از شمال به شهرستان زاهدان از شمال شرقى به شهرستان خاش، از غرب به بم و جيرفت و از شرق به سراوان از جنوب به نيکشهر و از جنوب شرقى به سرباز محدود است. اين شهرستان از ۴ شهر و ۴ بخش و ۱۰ دهستان تشکيل شده و داراى آب و هواى گرم است. اکثر مردم آن به کشاورزى و صنعت مشغولند و عمده محصولات کشاورزى گرمسيرى آن عبارتند از: خرما، مرکبات، برنج و و ... .
اين شهرستان در گذشته فهرج، پهره، پهله ... نام داشت و مرکز سياسى تمام بلوچستان بود. وجود رودخانههاى متعدد و طبيعت بکر و جذاب هامون جازموريان شرايط اقليم خاصى را در دهستانهاى دلگان و جلگه چاه هاشم به وجود آورده است.
مراکز ديدنى: قلعه بمپور، قلعه ايرانشهر، قلعه دامن، نخلستانها، باغهاى مرکبات و ... .
چابهار
چابهار در فاصلهٔ ۷۵۶ کيلومترى زاهدان واقع واز شمال به شهرستانهاى سرباز و نيکشهر و از غرب به شهرستان جاسک در استان هرمزگان، از جنوب به درياى عمان و از شرق به پاکستان محدود و داراى ۳ شهر، ۴ بخش و ۱۰ دهستان است. بخشهاى آن عبارتند از: دشتياري، مرکزي، کنارک، پلان.
چابهار به دليل نزديکى به مدار رأسالسرطان و درياى عمان، در تمام فصول سال داراى آب و هواى معتدل است. به طورى که در زمستان گرمترين شهر و در تابستان خنکترين بندر ايران است. چابهار داراى جلگهاى متعدد، سواحل زيباى درياى عمان، دشتياري، باهوکلات است. منطقه حفاظت شده دهستان باهوکلات، در مرز پاکستان، مأمن تمساح پوزه کوتاه تالابى است که در رودخانه زندگى مىکنند و به گاندو معروف است. به علت وجود منطقه آزاد تجارى چابهار، اين شهر، مهاجرين فراوانى را از سراسر ايران به خود پذيرفته است.
انواع ميوههاى گرمسيرى همچون خرما، موز، انبه، پاپايا (خربزه درختي)، چيکو، چيْچَکْ، گواوا (زيتون محلي) بيدام از محصولات کشاورزى اين منطقه محسوب مىشود. علاوه بر آن صيد و صيادى انواع آبزيان به عنوان صادرات مردم چابهار صيد و صدور انواع آبزيان به خارج از کشور، نقش مؤثرى در اقتصاد ملى دارند.
وجود پرندگانى چون فلامينکو، پليکان، زيبايى وصف ناپذيرى به سواحل درياى چابهار داده است.
مراکز ديدنى: آرامگاه سيد غلام رسول در محوطه قديمي، غارها و قبرستان تاريخى درتيس، قلعه تيس، ساختمان قديمى اداره پست، جنگلهاى حرا و ... .