دارالحکومه

يکى ديگر از آثار دوران قاجاريه ساختمان دارالحکومهٔ سمنان است که در جنوب شهر واقع شده است. بناى دارالحکومه را به دورهٔ فتحعلى‌شاه قاجار و پيش از زمان حکومت حاجى بهمن ميرزا بهاءالدوله پسر فتحعلى‌شاه در سمنان نسبت مى‌دهند و مى‌گويند قبل از اينکه ساختمان ارگ دولتى سمنان در شمال شهر احداث گردد دارالحکومه سمنان در جنوب شهر و در همين بنا که امروزه به خانهٔ کلانتر معروف است مستقر بوده است. بناى دارالحکومه که به‌وسيلهٔ هر دالان باريک و طويل يکى از کوچهٔ منشعب از خيابان و ديگرى از سوى ميدان به بيرون باز مى‌شود، شامل حياط وسيع و اتاق‌هاى متعدد سه‌درى در اطراف آن مى‌باشد.

ارگ دولتى سمنان

ساختمان ارگ دولتى سمنان در زمان حکومت حاجى بهمن ميرزا بهاءالدوله فرزند فتحعلى‌شاه فاجار در سمنان ساخته شده است. ولى در زمان حيات وى به اتمام نرسيده است. متأسفانه بناى عظيم ارگ دولتى در زمان رضاشاه هنگام احداث خيابان و تعريض آن و در اثر بى‌توجهى مسئولين امور ويران شده است.

دروازهٔ ارگ

يکى از آثار تاريخى و باارزش و زيباى سمنان، دروازه ارگ، بازمانده هنر دوران قاجار است. دروازهٔ ارگ در گذشته در شمالى ارگ دولتى را تشکيل مى‌داده که در هنگام ويران نمودن ارگ به سبب شکايت فرهنگ دوستان و پيگيرى آنان در اين امر از خرابى دروازهٔ فوق جلوگيرى به‌عمل آمد.


دروازهٔ جنوبى ارگ

دروازهٔ جنوبى ارگ، دروازهٔ جنوبى ارگ دولتى را تشکيل مى‌داده و در زمان ناصرالدين‌شاه ساخته شده است. دروازهٔ جنوبى دو طبقه بوده و در طرفين راهروى طبقه اول، اتاق‌ها قرار داشته و در طبقهٔ بالا نيز سه اتاق شمالى و جنوبى وجود داشته است. در ماه رمضان به‌عنوان نقاره‌خانه از اين ايوان استفاده مى‌شده و مدتى هم هنگ ژاندارمرى سمنان در ارگ مستقر بوده است.

ارگ علاء

بناى ارگ در کنار جادهٔ سمنان به پايگاه هوائى واقع شده و از آثار دوران قاجار است. ارگ علاء به‌صورت ساختمانى دو طبقه مى‌باشد، طبقهٔ زيرين مرکب از يک محوطهٔ شش ضلعى است که به‌وسيلهٔ شش مدخل ورودى به ضخامت ديوارها به شش اتاق متصل مى‌شود. طبقهٔ دوم شامل ساختمان بادگير مانندى است که از چهار ستون بزرگ خشتى تشکيل شده است.


در ساختمان ارگ علاء بيشتر از مصالحى مانند خشت خام - ملات و گچ استفاده شده است اما آجر نيز در آن به‌کار رفته است.