مدرسه جهانگيرخان
اين مدرسه که به نام مدرسهٔ ناصرى و جانى‌خان نيز معروف است، در سمت شرق شهر قم در برابر درگاه مسجد جامع قرار دارد و از مدارس دورهٔ صفويه است. مدرسه جهانگيرى با وجود کوچکى از مدارس باسابقه است که بسيارى از فضلاى قم از دانش‌آموختگان آن بودند.
مدرسه جهانگيرخان به دليل نقشه چند ضلعى و سردر زيبا، از مدارس برجسته قم به شمار مى‌رود. اين مدرسه يک بار در دوران صفوى از سوى مرحوم جهانگيرخان مدرس مدرسه امام اصفهان تعمير شد، بار ديگر در دورهٔ فتحعلى‌شاه و بعد در دورهٔ ناصرالدين شاه به سال ۱۲۷۸ هـ.ق به وسيله ميرزا نصرالله خان مستوفى گرگاني تعمير و مرمت شد. به همين دليل پس از آن گاهى به نام مدرسه ناصري از آن ياد شده است. آخرين بار در زمان حضرت آيت‌الله بروجردى به سال ۱۳۳۷ هـ.ق تعميرات کلى در آن به عمل آمد، سنگ‌نبشته سردر ورودى مدرسه مؤيد آن است.
مدرسه غياثيه (پامنار)
سردر و مناره‌هاى مدرسه غياثيه نزديک ميدان کهنه شهر قم تنها بخش بازمانده از مدرسهٔ عظيمى است که در سدهٔ هشتم هـ.ق داراى شهرت بسيار بود. سازهٔ اصلى بنا از آجر با تزيينات گچى و تلفيق آجر و کاشى در مناره‌هاست.
سردر به بلندى ۱۲ و دهانه و پهناى هفت در چهار متر، به سوى شرق بنا شده و در دو طرف آن بر پايه‌هاى خارجى ايوان، در هر سمت دو طاق‌نما -يکى پايين و ديگرى بالاى آن- برافراشته‌اند. در کمربند ايوان کتيبه‌اى سراسرى وجود داشت که فرو ريخته و اثرى از آن بر جاى نمانده است.
دو مناره بالاى سردر به قطر ۲۰/۲ متر و بلندى ۱۳ متر از بالاى بام (۲۵ متر از سطح زمين) با پوشش آجرى است که از پايين تا گلوگاه به نقشهٔ شطرنجى لوزى در ۱۹ رديف با طرحى از کاشى فيروزه‌اى ميان لوزى‌ها در کمرگاه و گلوگاه هر دو مناره و در بالا با کتيبه‌اى از کاشى خشتى آراسته شده است. در بالاى کتيبه نقشه آجرچينى دگرگون گرديده و پس از چند رديف، سه رديف مقرنس آجرى به شکل کنگره در بالاى مناره‌ها نمودار است. قسمتى از اين مناره که چند سال پيش بر اثر زلزله تخريب شد، توسط سازمان ميراث فرهنگى استان قم تعمير گرديد.
تنها کتيبه باقى مانده بر فراز منارهٔ جنوبى از کاشى متعلق به دوره تيمورى است. خوشبختانه تاريخ بناى مناره‌ها در آن به اين شکل باقى است: فى ... سنه ثلاثين و ثمانمائه.
از آنجا که در برابر اين مدرسه حمامى وجود داشت که فردى به نام غياث‌الدين رضوي -سرکشيک آستانه مقدس رضوى در زمان شاه اسماعيل صفوي- آن را وقف آستانه نموده بود، برخى اين محوطه را به نام واقف آن ناميدند و پس از آن مدرسه به نام غياثيه معروف شد.
اين مدرسه را به نام شرفيه نيز ناميده‌اند؛ زيرا گويند اين مدرسه به دستور شرف‌الدين ابوطاهر بن على قمي وزير سلطان سنجر سلجوقى که براى اداره امور عراق به قم آمده بود، در سال ۵۴۷ هـ.ق بنا شد.
اين مدرسه که داراى مسجدى نيز بود، يکى از بزرگ‌ترين مدارس قم محسوب مى‌شد و در زير صحن آن براى رفاه حال طلاب و اهل علم در فصل تابستان، سردابى مجلل و وسيع نيز ساخته شده بود.
در طى زمان در اطراف اين مدرسه، قيصريه و چهار سوق نوبنيان قم ساخته شد و به اين ترتيب سردر ورودى مدرسه در بازار شرقى قرار گرفت. اين مدرسه از مقصوره مسجد نيز درى به طرف قيصريه داشت و قسمتى از محوطهٔ جنوبى آن نيز جزء خيابان آذر شده بود. مدرسه غياثيه بر اثر سيل، در سال ۱۰۴۵ هـ.ق ويران شد و تنها سردر ورودى و مناره‌هاى آن به جاى ماند.