دهلران
مرکز اين شهرستان، شهر دهلران است که در قديم‌الايام به آن ده‌لُران مى‌گفتند. دهلران در دامنه جنوب و جنوب غربى دينارکوه قرار دارد.اين شهرستان داراى سه بخش زرين‌آباد، مرکزى و موسيان و ۶ دهستان است.بخش مرکزى از ۱۴ روستا و آبادى تشکيل شده است. اکثر آبادى‌ها در اثر جنگ تحميلى خالى از سکنه شد و بعد از جنگ دوباره بازسازى و اسکان در آنها صورت گرفته است.
بخش موسيان در حدفاصل دهلران و استان خوزستان قرار دارد. از اين بخش رودخانه‌هاى دويرج و چيغاب موموري عبور مى‌کند. در اين بخش به دليل حاصلخيزى زمين‌هاى کشاورزى محصولات متنوع جاليزى به دست مى‌آيد. در بخش موسيان چاه‌هاى نفت فراوانى حفر شده و داراى منابع عظيم نفتى است.
بخش زرين‌آباد به مرکزيت شهرک پهله، از زمان‌هاى قديم تا کنون، محل سکنونت بوده و آثار باستانى فراوانى در آن به چشم مى‌خورد. شهرک ميمه يکى از نواحى خوش آب و هوا و پرجمعيت زرين‌آباد است.براساس سرشمارى سال ۱۳۷۵ شهرستان دهلران داراى جمعيتى معادل ۵۳،۲۹۹ نفر است.
مراکز ديدنى و زيارتگاهى: ۱. تپه‌هاى پيش از تاريخ چون على‌کش، تپه سبز، تپه موسيان، ۲. سنگ‌نوشته ميمه، ۳. قلعه شياق، ۴. بقعه سيد ابراهيم، ۵. بقعه سيد ناصرالدين، ۶. بقعه ابراهيم قتال، ۷. بقعه عباس، ۸. چشمه قير، ۹. غار خفاش.
آبدانان
مرکز اين شهرستان، شهر آبدانان است و به لحاظ جمعيت و وسعت، دومين شهر استان محسوب مى‌شود. آبدانان داراى دو شهرستان و چهار دهستان است.اين شهر در دامنه جنوبى کبيرکوه و در دره باصفاى رودخانه آبدانان در شمال مقبره امامزاده سيد صلاح‌الدين محمد قرار دارد. اين شهرستان به لحاظ نظامي، کشاورزى و دامدارى اهميت دارد. براساس سرشمارى سال ۱۳۷۵ داراى جمعيتى معادل ۴۷،۶۵۲ نفر است.
دره‌شهر
مرکز آن دره‌شهر است. اين شهر در آبرفت‌هاى سيمره و در کنار ويرانه‌هاى شهر تاريخى سيمره و در دو سوى مسير رودخانه دره‌شهر، جايى که تپه ماهورهاى دامنه شمالى کبيرکوه خاتمه مى‌يابد، قرار دارد. دره‌شهر کنونى از چند روستاى به هم پيوسته تشکيل شده است. اطراف اين شهر را مزارع آبى و ديمى با خاک حاصل‌خيز فرا گرفته است.
مزارع کشاورزى دره‌شهر به وسيله آب رودخانه‌هاى سيمره، سيکان و چشمه‌سارهاى کوچک ديگر آبيارى مى‌شود و حفر چاه عميق و نيمه‌عميق کمبود آب را تأمين مى‌نمايد. در مزارع روستاهاى دره‌شهر ضمن کاشت برنج، گندم و جو، محصولات صيفى نيز به دست مى‌آيد. اين شهرستان داراى دو بخش مرکزى و بدره است.جمعيت دره‌شهر طبق سرشمارى سال ۱۳۷۵، ۵۳،۵۰۱ نفر است.