در حال حاضر جمعيت‌‌کل آفريقاى جنوبى ۴۰،۶۰۱،۰۰۰ نفر مى‌باشد. از اين جمعيت ۲/۷۰ درصد سياه‌پوست، ۲/۱۶ درصد سفيدپوست، ۴/۱۰ درصد رنگين‌پوست و ۲/۳ درصد آسيايى مى‌باشند. در هر يک ميل مربع در حدود ۸۶ نفر زندگى مى‌کنند.

رشد جمعيت

از جمعيت چهل ميليونى آفريقاى جنوبي۲۰،۶۲۵،۰۰۰ نفر مرد و ۱۹،۹۷۶،۰۰۰ نفر زن مى‌باشند. متوسط عمر در مردان ۶۱ و در زنان ۶۷ سال است. اين جمعيت با رشد سالانه ۷/۲ درصد هر ۲۶ سال دو برابر مى‌شود. بدين ترتيب پيش‌بينى مى‌شود که جمعيت آفريقاى جنوبى در سال ۲۰۰۰ به ۵۱،۶۰۲،۰۰۰ نفر برسد.

مهاجرت

از سال ۱۹۸۸ تا سال ۱۹۹۰ سالانه حدود ۱۲ هزار نفر به آفريقاى جنوبى مهاجرت نموده‌اند که صرفاً کمتر از ۵۸۰۰ نفر از آنان در آنجا سکنى گزيده‌اند. مهاجرت به اين کشور در نيمهٔ اول دههٔ ۱۹۸۰ نوسان زيادى داشته است. عامل مهم اين نوسان رکود اقتصادى بزرگ در سال ۱۹۸۲ در آفريقاى جنوبى و نامعلوم بودن آيندهٔ سياسى اين کشور بوده است. بيشتر مهاجرت‌هايى که در سال‌هاى اخير به آفريقاى جنوبى مهاجرت کرده‌اند از کشورهاى اروپايى و آفريقايى خصوصاً زيمبابوه بوده‌اند. در صورت کمبود نيروى انساني، وزارت کشور اختيار دارد در حدود ۸۰ درصد هزينهٔ اشخاص بزرگسال را از کشور مبدأ تا کشور مقصد يعنى آفريقاى جنوبى بپردازد.

سابقهٔ تاريخى تشکيل جمعيت

ساکنان اوليهٔ آفريقاى جنوبى سياه‌پوستانى بودند که براى امرار معاش خويش به شکار و دامپرورى مى‌پرداختند. تا اينکه در نيمهٔ اول قرن پانزدهم پرتغالى‌ها به ساحل غربى آفريقا رسيدند و در سال ۱۴۹۸ ميلادى واسکودوگاما از طريق دماغه اميدنيک به هندوستان رسيد. از اين تاريخ به بعد ناوگان اروپاييان براى تجارت در آب‌هاى سرزمينى که هم اکنون آفريقاى جنوبى نام دارد، رفت و آمد مى‌کردند. از آنجا که آفريقاى جنوبى داراى موقعيت استراتژيکى و مناسبى بود و برسر راه کشتى‌هاى تجارى نيز قرار داشت، به مرور زمان محل مناسبى براى استراحت و تهيهٔ مواد غذايى تشخيص داده شد و در اين راستا تأسيساتى را در آن منطقه بوجود آوردند. علاوه بر استفادهٔ تجارى از آن سرزمين، اروپائيان کم‌کم به کشت و زراعت نيز مبادرت ورزيدند. بدين ترتيب روز به روز برشمار سفيدپوستان افزوده شد. اين افراد براى استفاده از برده در امور زراعى شمار زيادى برده وارد کشور نمودند.


در قرن هيجدهم برده‌ها و بوميان و بعضاً اروپائى‌ها با يکديگر ازدواج کردند و نسل دورگهٔ امروزى آفريقاى جنوبى را به وجود آوردند.


در اوايل نيمهٔ دوم قرن نوزدهم قوانين سختى عليه بوميان وضع شد و مانع کارکردن آنها در مزارع نيشکر گرديد. اين نارضايتى در ميان صاحبان مزارع نيشکر که به لحاظ کمبود کارگر سخت در مضيقه بودند شدت بيشترى داشت، تا اينکه تصميم گرفته شد براى رفع اين کمبود عده‌اى کارگر هندى به ناتال فرستاده شود و بدين ترتيب شمار بسيارى کارگر هندى به ناتال فرستاده شدند و پس از اتمام قراردادهايشان در آنجا ماندند. اعمال سياست تشويق مهاجرت هنديان و کمک مالى دولت در اين مورد باعث مهاجرت شمار زيادى از هنديان به آفريقاى جنوبى گرديد. علاوه بر کارگران، شمار بسيارى از تجار هندى و آسيايى نيز به اين منطقه سفر نموده و در آنجا ماندگار شدند.