حمل و نقل

لهستان در راستاى همگامى با استانداردهاى اتحاديه اروپا، توسعه ناوگان حمل و نقل (ريلي، جاده‌اى و دريايي) را در دستور کار جدى خود قرار داده است.

لهستان با در اختيار داشتن ۲۳،۴۲۰ کيلومتر شبکهٔ خطوط راه‌آهن، ۴۵۶۷ دستگاه لوکومتيو، ۷۴۰۰ واگن مسافربري، ۷۰۵۲۶ واگن بارى و ۲۱۷ هزار پرسنل. سومين شبکهٔ بزرگ راه‌آهن در اروپا - پس از آلکان و فرانسه - مى‌باشد که از لحاظ کيفيت تجهيزات و خدمات از کشورهاى اروپايى به مراتب عقب‌تر مانده است. سهم راه‌آهن در حمل مسافر و کالا در حدود ۵۰ درصد است. درحدود ۶۰ تا ۸۰ درصد امکانات و تجهيزات راه‌آهن عقب مانده و نيازمند به مدرنيزه شدن است. شرکت راه‌آهن دولتى لهستان pkp است که از لحاظ مالى در وضعيت خوبى بسر نمى‌برد و تنها از طريق حمل و نقل بار است که تا کنون توانسته است اين شرکت را سر و پا نگهدارد. دولت لهستان از سال ۲۰۰۰ طرح‌هاى زيرساختارى براى خصوصى‌سازى شرکت pkp در بخش حمل مسافر و بار را شروع کرده است. دولت لهستان با توجه به قرار گرفتن اين کشور در مسير کريدورهاى شمارهٔ ۱، ۲، ۳ و ۶ حمل و نقل اروپايي، سياست حمل و نقل پانزده ساله (۲۰۱۵-۲۰۰۱) خود را تعيين و پارلمان لهستان نيز در راستاى اين طرح قوانينى را به منظور بازسازي، اقتصادى نمودن و خصوصى‌سازى راه‌آهن تصويب کرده است.

اهداف ابتدايى طرح خصوصى سازى راه طرح راه آهن

مدرنيزه کردن خطوط اصلى راه‌آهن اين کشور از شهر ورشو به شهر کانوويسه (مرز لهستان با چک)، خريد لوازم و تجهيزات ريلي، برنامه‌ٔ سازگارى شبکه جاده‌اى با فشار استاندارد ۱۱۵ کيلو نيوتون بر محور، برنامهٔ احداث بزرگراه، اصلاحات ساختارى در راه‌هاى کشور و توسعهٔ زيرساختارى آن باساس استانداردهاى اتحاديه اروپا.

اعتبارات لازم براى تأمين مالى طرح‌هاى فوق ۱۵۰ ميليارد زلوتى (حدود ۴۰ ميليارد دلار) براى کشور هزينه دربر خواهد داشت. در اين رابطه دولت لهستان از کشورهاى اتحاديهٔ اروپا، بانک توسعه و بازسازى اروپا، بانک جهانى و صندوق بين‌المللى پول، درخواست کرده است تا در تأمين مالى پروژه‌ها و سرمايه‌گذارى در اين طرح‌ها مشارکت نمايند.

مشکلات اصلى لهستان در بخش حمل و نقل

فقدان بزرگراه‌هاى مناسب، کيفيت نامطلوب جاده‌هاى بين‌شهرى و راه‌هاى تزانزيتي، روزآمد نبودن ناوگان حمل و نقل جاده‌اي، زيان‌دهى ناوگان حمل و نقل ريلي، افزايش مداوم هزينه‌هاى حمل و نقل عدم توان مالى دولت براى تقبّل هزينه‌هاى روزآمد کردن و همچنين توسعهٔ زيرساختارهاى حمل و نقل عدم مشارکت فعّال بخش خصوصى و افزايش قيمت‌هاى جهانى سوخت مى‌باشند.

با توجه به اين که بخش اندکى از خطوط راه‌آهن لهستان با سيستم حمل و نقل ريلى اتحاديه اروپا هماهنگ است لذا اين کشور بايد استانداردهاى بين‌المللى حمل و نقل بار و مسافر را نيز رعايت کند.

لهستان همچنين داراى ۱۲۳ فرودگاه است که ۸۵ فرودگاه آسفالته (۳ فرودگاه بيش از ۳ هزار متر مربع، ۳۰ فرودگاه بين ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ مترمربع، ۴۲ فرودگاه بين ۱۵۰۰ تا ۲۵۰۰ متر مربع، و ۷ عدد آن بين ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ مترمربع و ۳ فرودگاه نيز از هزار متر مرع کوچکتر) مى‌باشند. در حدود ۳۸ فرودگاه در لهستان وجود دارند که آسفالت نشده و مساحت آنها بين ۹۰۰ تا ۳۰۰۰ متر مربع مى‌باشند.

در اين کشور همچنين ۳ هليبورد وجود دارد.

راه‌هاى آبى لهستان جهت استفاده از ناوگان حمل و نقل در رودخانه و کانال‌هاى آبى در حدود ۳۸۱۲ کيلومتر مى‌باشند.

راه‌هاى لهستان ۳۸۱ هزار کيلومتر مى‌باشند که ۲۵۰ هزار کيلومتر آن آسفالته و بقيه شوسه مى‌باشد. لهستان همچنين داراى ۲۶۸ کيلومتر بزرگراه است. براساس گزارش اخير بانک اروپايى بازسازى و توسعه EBRD تنها ۲۰ درصد از اين راه‌ها در موقعيت خوبى قرار دارند.

توسعه بهينهٔ زيرساختارى حمل و نقل دو هدف اصلى لهستان براى جذب سرمايه‌گذارى مستقيم خارجى و درنهايت عضويت در اتحاديه اروپا است.

در سال ۲۰۰۱ درحدود ۱۵۰ کيلومتر از بزرگراه‌ها احداث گرديد. براساس طرح جامع دولت، بزرگراه‌هاى لهستان بايد به ۲۴۲۵ کيلومتر برسند.

اولويت اصلى براى دولت لهستان

۱. احداث ۵۹۷ کيلومتر از بزرگراه شمال - جنوب شهر گدانسگ به شهر کاتوويسه ۲. ۶۲۶ کيلومتر بزرگراه شرق به غرب از مرز روسيهٔ سفيد به مرز آلمان از شهر ورشو تا شهر پزنان. ۳. ۷۳۸ کيلومتر از شرق به غرب که مرز اوکراين را به مرز آلمان در شهر کاتوويسه متصل مى‌نمايد.

اتحاديه اروپا بيش از ۴۰۰ ميليون دلار در اين راه سرمايه‌گذارى نموده و بانک اروپاى بازسازى و توسعه نيز ۵۰ ميليون دلار تأمين مال نموده است. مهمترين راه تأمين مالى اتحاديه اروپا براى اين پروژه‌ها وام‌هايى است که تحت برنامهٔ سياست‌هاى ساختارى قبل از عضويت ISPA و وام‌هاى EBRS است.

بنادر و لنگرگاه‌هاى مشهور لهستان عبارتند از: گدانسک، گدينيا، گليويسه، کولربژک، اشچچين، شيوين ويشجه، اوستگا، ورشو و ...