تاکنون حدود ۵۰ حزب و اتحاديه رسماً به ثبت رسيده که در ميان آنها در حدود ۲۰ حزب سياسى وجود دارد. قوى‌ترين حزب، حزب حاکم جامعه دمکراتيک کرواسى (HDZ) و در ميان احزاب مخالف حزب سوسيال ليبرال کرواسى (HSLS) و حزب دهقانيان (HSS) در رده‌هاى بعدى قرار دارند.


احزاب سياسى در کرواسي:


۱. جامعه دمکراتيک کرواسى HDZ (حزب حاکم)
۲. حزب سوسيال ليبرال کرواسى HSLS
۳. حزب سوسيال دمکرات کرواسى SDP
۴.حزب ملى کرواسى HNP
۵. حزب دهقانان کرواسى HSS
۶. حزب حقوق کرواسى HSP
۷. مجمع دمکراتيک ايسترا IDS
۸. دمکرات‌هاى غيروابسته کرواسى HND
۹. حزب اقدام سوسيال دمکرات کرواسى ASH
۱۰. حزب ملى صرب SNS
۱۱. حزب اقدام دالماتسيا DA
۱۲. اتحاديه دمکراتيک رئيک RIDS
۱۳. حزب ناسيونال راديکال TRS
۱۴. اتحاديه سوسيال دمکرات کرواسى SDU
۱۵. اتحاديه دمکرات مسيحى کرواسى HKDU
۱۶. حزب ملى - مسيحى کرواسى KNS
۱۷. حزب دمکرات مسيحى کرواسى HKDS
۱۸. حزب حقوق طبيعى کرواسى HSNZ
۱۹. حزب اقدام دمکراتيک کرواسى SDA
۲۰. حزب کرواسى HS

جامعه دمکراتيک کرواسى HDZ (حزب حاکم)

حزب حاکم (HDZ) در حال حاضر قوى‌ترين حزب در کرواسى است که از مجموع ۲۰۶ کرسى در مجلس ۱۲۲ کرسى را در اختيار دارد. اين حزب در مرحله اول انتخابات آزاد پارلمانى در ماه اکتبر سال ۱۹۹۲ که به نام ژاستوپنيچکى دُم (Zastupnicki dom - انتخاب مستقيم نمايندگان از سوى مردم) معروف است، چهل و چهار درصد از آراء را به‌خود اختصاص داد. در دومين مرحله انتخابات که با فاصله شش ماه از انتخابات مرحله اول برگزار گرديد ۵/۴۵% آراء يعنى ۳۷ کرسى از ۶۸ کرسى مجلس را به‌خود اختصاص داد. اين حزب از اولين احزابى است که در بهار ۱۹۸۹ به رهبرى دکتر فرانيو توجمان دست به ايجاد تشکيلات (HDZ) زد. در اولين انتخاباتى که در سال ۱۹۹۰ برگزار شد حزب HDZ %۴۲ آراء و ۶۰% کرسى‌هاى مجلس را به‌خود اختصاص داد. حزب HDZ در انتخابات چند حزبى سال ۱۹۹۳ تصميم گرفت که خود را به يک حزب فراگير مبدل کرده و تا بتواند همچنان به‌عنوان قدرت اول در کرواسى مطرح باشد. رئيس حزب دکتر فرانيو توجمان و دبير کل آن آقاى پروفسور از لاتکو سانيوگو است. جامعه دمکراتيک کرواسى داراى ۱،۸۳۲ کادر مرکزى است. در دومين کنگره سراسرى جامعه دمکراتيک کرواسى در روزهاى ۲۴ و ۲۵ مهرماه ۱۳۷۲ که با حضور نزديک به دو هزار عضو از استان‌هاى ۲۱ گانه مختلف جمهورى کرواسى در زاگرب برگزار گرديد، ضمن اتخاذ برنامه‌هاى جديد حزب، اعضاء جديد شوراى مرکزى انتخاب شدند به‌گونه‌اى که در سومين کنگره سراسرى جامعه دمکراتيک کرواسى در روزهاى يازدهم لغايت سيزدهم ارديبهشت ماه سال ۱۳۷۴ همين اعضاء مجدداً در پست‌هاى خود ابقاء گرديدند. خط‌مشىء سياسى - اقتصادى HDZ را مى‌توان به ترتيب ذيل نام برد:


۱. پذيرش اعطاء خودمختارى به صرب‌هاى کراينا و تمايل به عادى سازى روابط با صربستان و مونته‌نگرو.

۲. رد ايده کنفدراسيون بالکان.

۳. حمايت از سياست ورود به دنياى غرب و پيروى از اصول تمدن مسيحي.

۴. افزايش حمايت‌هاى سياسى در راستاى تقويت بنيه نظامى کشور.

۵. حمايت بى‌دريغ از کروات‌هاى بوسنى و هرزگوين در چارچوب حفظ منافع آنان.

۶. حمايت از برنامه‌هاى اقتصادى دولت در چارچوب بازسازى اقتصادى کشور.

۷. افزايش روابط با کشورهاى جهان.

۸. حمايت از اتحاد و نزديکى جناح چپ و راست در HDZ.


پس از يک سال وجود برخى تنش‌هاى سياسى و اختلافات درون حزبى در HDZ، استپان مسيچ و ماتوليچ رهبران حزب جناح چپ HDZ در تاريخ ۳۰/۱/۱۳۷۳ رسماً در يک کنفرانس مطبوعاتى در زاگرب از HDZ خارج و موجوديت حزب جديدى به‌نام دمکرات‌هاى غيروابسته کرواسى HND را اعلام نمودند. مسيچ و مانوليچ رؤساى مجالس نمايندگان و ايالتى کرواسى به‌دنبال مخالفت با سياست‌هاى جناج توجمان و شوشاک در قبال مسائل داخلى و بين‌المللى بالاخص بحران بوسنى جناح چب را در HDZ تشکيل داده و در صحنه سياسى کرواسى عملاً با جناح راست به مقابله پرداختند. کشمکش‌هاى درون حزبى در اوايل فروردين ۱۳۷۳ به‌دنبال اعتراض مانوليچ از سياست‌هاى شوشاک (وزير دفاع) و کارشکنى‌هاى وى در اجراء توافقات و درخواست برکنارى وى از مقام وزارت دفاع به اوج خود رسيد. توجمان رئيس‌جمهور و رئيس حزب HDZ در يک واکنش عجولانه مانوليچ را شخصاً از حزب اخراج و اين عمل مورد اعتراض مسيچ قرار گرفت و بدين ترتيب زمينه انشعاب در حزب به‌وجود آمد. با خروج مسيچ و مانوليچ، از سوى HDZ اعلام شد نظر به اينکه آنان در انتخابات از سوى HDZ کانديد شده‌اند و رياست دو اطاق مجلس نيز با توجه به اکثريت نمايندگان حزب در مجلس به آنان واگذار گرديده است، لذا با توجه به تشکيل حزب جديد، مسيچ و مانوليچ از سمت رياست دو مجلس نمايندگان ايالتى برکنار مى‌گردند. با تشکيل حزب HND، ۱۴ نماينده ديگر از حزب HDZ در دو اطاق مجلس کرواسى به اين حزب گرويدند، ليکن در انتخابات ۲۵/۸/۷۴ از سوى اين حزب تنها يک نماينده راهى مجلس نمايندگان شده است.