تاريخ تمدن چين چین مکزیک آفریقای جنوبی اتریش کوبا لهستان نروژ مالزی فنلاند لیبی شیلی مجارستان لائوس ایسلند الجزایر پاکستان اندونزی جمهوری چک تایلند برمه (میانمار) آرژانتین بحرین بنگلادش سنگاپور عمان فیلیپین قبرس قزاقستان قطر کره شمالی ویتنام رومانی کرواسی هلند آنگولا اوگاندا تونس جمهوری آفریقای مرکزی زامبیا صفحه بعدی 5 4 3 2 1 صفحه قبلی سپس يکى از وزراى دودمان سويى بپاخاست ودر سال ۶۱۸ دودمان تانگ راتأسيس کرد. دودمان تانگ در تاريخ چين به قدرت و شکوه معروف است و بعد از تأسيس آن نظم و ترتيب اجتماعى برقرار شد. در زمينههاى سياسى و نظامى نيز چين به موفقيتهاى درخشانى نايل شد. اقتصاد روستايى پر رونق شد. دولت کارگاههاى صنايع دستى بسيار ايجاد کرد، مثلاً کارگاه ابريشمبافي، کارگاه تيهه فرش، کارگاه رنگآميزى پارچه، ضرابخانه، کارگاه ذوب آهن و غيره. غير از اينها صنايع کشتى سازي، ابرشمبافي، تهيه نمک، ظروف چينى و ظروف مسى پيشرفت کرد. در دورهٔ تانگ سيستم پيک سواره با استفاده از اسب يا کالسکه با توسعه امور بازرگانى کمک کرد. اما بعلت اختلاف و درگيرى در ميان نيروهاى طبقه حاکم انسجام از بين رفت و به دنيال آن تصرف و غارت زمين بوسيله اشراف، مأموران دولت، زمينداران، بازرگانان، دهقانان از کار و زندگى محروم شدند. در نتيجه مجدداً قيامها و شورشهاى دهقانى فراگير شد تا جاييکه نيروهاى دهقانى قدرت را بدست گرفتند، اما فقط توانستند دو سال و چهار ماه پايتخت را در اشتغال داشته باشند و بزودى سرکوب شدند. بدنبال آن تشکيلات امپراطورى تانگ نيز در سال ۹۰۷ ميلادى از بين رفت. بعد از دودمان تانگ کشور وحدت خود را از دست داد و در تاريخ چين اين دوره به نام دوره ۵ دودمان و ده مملکت خوانده مىشود. در سال ۹۶۰ دودمان سون شمالى (۱۱۲۶ - ۹۶۰ ميلادي) تأسيس شد و چون وحدت کشور از اهميت خاصى برخوردار بود امپراطور دستورالعمل مهمى مبنى بر جلوگيرى از تجزيهٔ طبقهٔ حاکم و تمرکز نيروها براى سرکوبى مقاومت مردم صادر نمود. در اين دوران يک سلسله دستگاههاى ادارى در زمينههاى نظامى و مالى بوسيله دولت امپراطورى تشکيل گرديد. در روزگار دودمان سون کشتى سازى نيز پيشرفت کرد و کشتىهايى که با نيروى انسان حرکت ميظکرد و امور نظامى به کار مىرفت. در آن زمان قطبنما در کشتىرانى و باروت در جنگ مورداستفاده قرار مىگرفت. فنون بافندگي، ساخت ظروف لاکى و بخصوص فن چاب کتاب بهبود بيشترى يافت. در اين دوران اسکناس منتشر شد و بعد حواله انتشار يافت و اسکناس و حواله بعنوان پول در بازار جريان پيدا کردند. بعد از دودمان سون شمالي، دودمان سون جنوبى (۱۲۷۹-۱۱۲۷ ميلادي) حکومت را بدست گرفت ولى بعلت مشکلات موجود حتى رونق و شکوفايى اقتصادى نمىتوانست آن را از وضع بحرانى نجات دهد. مغولها مدت ۴۶ سال دودمان سوى جنوبى را مورد تجاوز قرار دادند تا بالاخره توانستند در سال ۱۲۷۹ آنها را عليرغم دفاع سختى که نمودند شکست بدهند و تمام سرزمين چين را اشغال نمايند. در زمان دودمانهاى سون و تانگ مطالعه و پژوهش علوم مختلف نيز پيشرفت کرد. مثلاً در زمينهٔ علوم طبيعى در کتابى در مورد داروهاى گياهى ۸۹۴ گونه معرفى شد و يا اينکه کتابى با نام شيوههاى ساختمانى تدوين و چاپ گرديد. همچنين کتابهاى زيادى نوشته شد. در سال ۱۲۸۰ ميلادى امپراطورى يوان بنيانگذارده شد. مردم مليت خان در زير سلطه ۸۹ سالهٔ دودمان يوان به سختى مورد آزار قرار گرفتند. در آن دوران زمينهاى کشاورزى بين اشراف مغل تقسيم شد و از آنجا که آنها به زندگى چادرنشينى عادت داشتند، اهميت کشاورزى در اقتصاد چين را درک نمىکردند. لذا اقتصاد روستايى چين به حداکثر خرابى رسيد. خانها حق مالکيت و حمل سلاح را نيز نداشتند. دودمان يوان اگرچه در دورهٔ قوبلاى خان بسيار قدرتمند بود ولى پس از آن شاهزادگان براى کسب قدرت با يکديگر رقابت شديد داشتند. تضاد دورنى در ميان آنها روز به روز افزايش يافت. گذشته از اين استبداد و ستمکارى اشراف و مأموران و آفات طبيعى از قبيل سيل و خشکسالى که به سبب فقدان اقدامات جدى بروز مىکرد، زندگى را بسيار سخت کرده بود. لذا شورش گسترده دهقانى شروع شد و بالاخره دودمان مين (۱۶۴۴-۱۳۶۸) پايهگذارى شد. اين امپراطورى عظيم و پر قدرت، تشتت و بىنظمى را که در طول ساليان دراز بر چين حاکم شده بود، از ميان برداشت. در دورهٔ اين دودمان پايتخت از نانکن به پکن منتقل شد. چين در عهد فرمانروايى دومين امپراطور اين سلسله به حد اعلى پبيشرفت رسيد. در اين دوره ناوگان مسلح عظيم امپراطورى مين هفت بار به جزاير درياى جنوب و اقيانوس هند و سواحل شرقى آفريقا سفر کردهو روابط اقتصادى و فرهنگى با مردم بومى برقرار ساخت يکى از موفقيتهاى عظيم در دوره سلسله مينگ تهيه دايرةالمعارف بزرگ چين است. براى تهيه اين دايرةالمعارف بيش از دوهزار محقق مدت چهار سال مشغول تحقيق بودند و در ين مدت نوشتههاى سراسر چين جمعآورى و نسخه بردارى شد. دايرةالمعارف بزرگ چين در ۱۱۰۹۵ جلد تدوين گرديد و چون بسيار يزرگ بود چاپ آن ميّسر نگرديد و فقط دو نسخه دست نويس از آن تهيه شد. متأسفانه به هنگام حمله کشورهاى اروپايى به قصر تابستانى پکن که آن را آتش زدند قسمت اعظم اين مجموعه نفيس طعمه حريق شد و اکنون فقط ۴۰۰ جلد از آن باقى است. در همين دوره يکى از پزشکان چينى مجموعه کامل و فرهنگ جامعى از داروهاى طبيعى موجود در جهان را تدوين کرد که مشخصات هشتهزار داروى گياهي، حيوانى و معدنى در آن بود. در اين مجموعه ضمن تشريح پيشرفتهاى مهم پزشکى آن زمان ترتيب مايه کوبى براى پيشگيرى از آبله به ترتيبى که از قرن يازدهم ميلادى در چين معمول بوده توضيح داده شده است. بعد از سلسله مين، منچوها سلسله چين را در سال ۱۶۱۶ تأسيس کردن که اين سلسله تا سال ۱۹۱۲ يعنى سال انقلاب جمهورى در چين تداوم داشت. در زمان دودمان چين استخراج سنگهاى معدنى بسيار پرورنق بود و صنايع مختلف از جمله چينىسازي، بافندگي، ابريشمبافي، بافت پارچه کتانى نيز پيشرفت داشت. در آن زمان اصول و عناصر ابتدايى سرمايهدارى از زمان دودمان ماقبل بيشتر به چشم مىخورد. در سال ۱۶۸۵ انگليسىها در شهر گوانجو (کانتون) دست به ايجاد نمايندگى تجارى زدند و سبب شد تا نيروهاى کمپانى هند شرقى به چين نفوذ کنند. جنگ ترياک از اواسط قرن ۱۸ به بعد سرمايهداران اروپايى با حرارت و پشتکار تمام وارد عرصهٔ بازرگانى جهان شدند. از اواخر اين قرن تا دهه سوم قرن نوزده مردم سراسر چين پى در پى دست به قيامهايى عليه دودمان چين زدند. در همين زمان تجاوزکاران سرمايهدارى و به چين نفوذ کرده و به خريد و فروش غيرقانونى ترياک پرداختند و سرانجام در سال ۱۸۴۰ بعلت مخالفت دولت چين با ورود ترياک، کشور انگلستان نيروى دريايى خود را به گوانجو اعزام نمود و جنگى را عليه اين کشور آغاز نمود که تا سال ۱۸۴۲ ادامه يافت و علرغم مقاومت مقابل قابل توجه مردم در مقابل نيروهاى بيانه هيئت حاکمه دست از مقاومت برداشته و بيشرمانه در مقابل تجاوزکاران سر فرود آوردند. در روز ۲۹ اوت ۱۸۴۲ دولت چين با انگلستان قرارداد نانکن را منعقد نمود که در آن قيد شده بود دولت چين هنگکنگ را در اختيار انگلستان بگذارد و ۲۱ ميليون يوان به عنوان غرامت بپردازد و پنج بندر نيز بعنوان بنادر تجارى باز شوند، همچنين قيد شده بود تعرفهٔ گمرکى صادرات و واردات بايستى بنابر توافق طرفين تعيين شود. بدنبال آن، موافقت با ايجاد حوزهٔ قضاوت کنسولى و ساير امتيازات مندرج در ساير سندها، حاکميت و امتيازات ملى چين را به سختى نقض کرد. دولت آمريکا نيز بعنوان همکار انگلستان دست به تجاوز زد و نيروهاى آمريکايى و فرانسوى نيز منافع بيشترى در چين بدست آوردند. اما عليرغم قراردادهاى امضا شده مردم چند شهر اصلاً اجازه نمىدادند خارجيان به شهر وارد شوند و در شهر گوانجو انجمنى بنا انجمن صلح تشکيل شد که وظيفهٔ آن گسترش مبارزهاى سخت عليه تجاوزگران بود. اما فعاليتهاى قاچاق ترياک بوسيله انگليس روز به روز بيشتر شد و در سال ۱۸۵۰ از ۵۰۰ صندوق نيز تجاوز کرد. در اکتبر ۱۸۵۶ سپاهيان انگليسى مجدداً به شهر گوانجو حمله کردند که به جنگ دوم ترياک معروف است. بعد از چندى دولت فرانسه نيز وارد عمل شد. بالاخره در سال ۱۸۵۸ قرارداد بين چين با دو دولت انگلستان و فرانسه بطور جداگانه منعقد گرديد و دوباره امتيازاتى به آنها داده شد. در سال ۱۸۵۹ مذاکره در شهر شانگهاى ادامه يافت و طى آن دولت چين تجارت ترياک را بعنوان بازرگانى مشروع و قانونى پذيرفت. در نيجه دو جنگ ترياک امپراطوران چين ترياک را بعنوان بازرگانى مشروع و قانونى پذيرفت. در نيجه دو جنگ ترياک امپراطوران جين بتدريج با کشورهاى سرمايهدارى همگام شده و مشترکاً به سرکوبى انقلاب مردم چين پرداختند. صفحه بعدی 5 4 3 2 1 صفحه قبلی چاپ دانلود صفحه افزودن به علاقمندیها