چين در سال ۱۹۸۳ قانون علائم تجارى را به مرحله اجرا گذاشت. اين قانون سيستم علائم تجارى چين را بيش از پيش به مقررات و رويه‌هاى علائم تجارى معمول بين‌المللى نزديک مى‌سازد. از ان زمان تلاش‌هاى چين براى حمايت از علائم تجارى توسعه يافته است و تعداد درخواست‌هاى داخلى و خارجى براى براى علائم تجارى هر ساله افزايش داشته است. در پايان سال ۱۹۹۰ حدود ۲۸۰ هزار علامت تجارى به ثبت رسيد و بازرگانان ۶۲ کشور و منطقه جهان ۴۲ هزار علامت تجارى در چين ثبت کردند. گفتنى است، ايالات متحده در آن سال ۱۲،۵۰۰ علامت تجارى به ثبت رساند. چين موافقت‌نامه‌هايى را براى ثبت دو جانبه علائم تجارى با ۳۵ کشور به امضا رساند. مقامات چينى تلاش‌هايى را براى انطباق فعاليت‌هاى اقتصادى با قوانين بين‌المللى انجام داده‌اند. در سال ۱۹۸۶ چين به موافقت‌نامه علائم تجارى پيوست. مقامات چينى معتقدند که قانون ثبت علائم تجارى تجديد نظر شده مى‌تواند از حقوق صاحبان علائم تجارى حمايت کند و درخواست‌هاى بيشترى را تشويق نمايد.

مؤسسات مسئول ثبت علائم تجارى

اداره دولتى صنعتى و تجارت چين (SAIC) تحت نظر شوراى دولتي، اختيار کامل ثبت و کنترل ادارى علائم تجارى براى تمام کشور را داراست. از سال ۱۹۹۰ امور مربوط به ثبت علائم تجارى شرکت‌هاى داخلى به عهده شش دفتر در هوبي، شانگهاي، شين‌يانگ، تانجيانگ، چنگ‌دو و شانگزو قرار گرفت و در هفت شهر ديگر نيز دفاترى در همين رابطه ايجاد گرديد. از آن سال، چهار شرکت ثبت علائم تجارى براى شرکت‌ها و مؤسسات خارجى ايجاد شده است. نشانى دفتر ثبت علائم تجارى در ضميمه ارائه شده است.

حمايت از علائم تجارى

چين با قبول اصول کنوانسيون پاريس، قانون ثبت علائم تجارى خارجى و داخلى را به اجرا درآورد و بر طبق آن علامت تجارى با طى مراحل قانونى به متقاضيان داده مى‌شود. در صورتى که درخواست کننده به تصميم دفتر ثبت علائم تجارى اعتراض داشته باشد مى‌تواند جهت رسيدگى مجدد به هيئت بررسى مجدد علائم تجارى تحت نظر اداره دولتى صنعت و تجارت مراجعه کند.

انتخاب علائم تجارى

علامت تجارى بايد ماهيت مشخص داشته باشد و نبايد شرح کالا را ارائه دهد. چين علائم تجارى که اسم ژنريک داشته باشد يا طرح کالا را نشان دهد، نمى‌پذيرد. همچنين علامت تجارى نبايد به کيفيت مواد تشکيل دهنده، کارکرد، مصرف، وزن، مقدار يا ساير مشخصات کالا اشاره مستقيم داشته باشد. چين موارد زير را در درخواست‌هاى ثبت علائم تجارى رد مى‌کند:


۱. علائمى عيناً يا مشابه اسم کشور، برچم ملي، آرم ملي، علائم ارتش يا نشان جمهورى خلق چين يا ساير کشورها.


۲. علائمى عيناً يا مشابه پرچم کشورها، آرم يا علائم وابسته به دولت.


۳. علائمى عيناً يا مشابه علائم يا اسامى هلال‌احمر يا صليب سرخ.


۴.علائمى که مغاير هر مليتى باشد.


۵. علائمى که حاوى پيام‌هاى اغراق‌آمز يا فريبنده باشد.


۶. علائمى که اثرات نامطولب اجتماعى دارد.

طبقه‌بندى کالايى

در چين کالاها (بجز نرم‌افزار کامپيوتر) به ۷۸ طبقه تقسيم شده است. هر درخواست ثبت کالا بايد تنها يک طبقه از کالاها را در برگيرد. نام‌ها، مصارف و مواد خام اصلى تمام کالاهاى آن درخواست بايد مشخص شده باشد.


متقاضى در تعيين طبقه و گروه کالا مشکل داشته باشد مى‌تواند با آژانس علائم تجارى تماس بگيرد.

روش درخواست

فرم‌هاى درخواست بايستى به دفتر ثبت علائم تجارى داده شود. متقاضى بايد فرم مربوطه را تکميل کرده، به آژانس علائم تجارى تحويل دهد. مدارک مورد نياز به شرح زير است:


۱. گواهى نمايندگى ـ دو نسخه


۲. فرم درخواست ـ دو نسخه


۳. ۱۵ عدد کپى از علامت تجاري، به طورى که طول و عرض آن از ۱۰ سانتيمتر تجاوز نکند. اگر رنگ‌ها مشخص شده است، دو رنگ سفيد و سياه نيز بايد به رنگ‌هاى مورد نظر اضافه شود. اگر علامت تجارى در حروف مسطح بزرگ (Plain block letters) باشد، ديگر کپى مورد نياز نيست.

تصويب اوليه و اعلام رسمى

دفتر ثبت علائم تجارى درخواست‌ها را به ترتيب تاريخ تکميل فرم بررسى مى‌کند. اگر درخواست مطابق با مفاد مربوط به قانون علائم تجارى باشد، تصويب اوليه براى ثبت داده مى‌شود و در مجله Trade Mark Gazette به چاپ مى‌رسد. شرکت علائم تجارى متعاقباً مراتب را به وسيله نامه به همراه فتوکپى آگهى رسمى به اطلاع متقاضى مى‌رساند. چنانچه دفتر ثبت علائم تجارى درخواست را رد کند، در اين صورت اعلاميه رسمى چاپ نخواهد شد.


در صورتى که دو درخواست يا بيشتر براى ثبت علائم مشابه برسد، تصويب اوليه به درخواستى داده مى‌شود که زودتر تکميل شده است.

ردّ درخواست ثبت

در صورتى که درخواستى رد شود، اداره ثبت علائم تجارى بايد آژانس علائم تجارى را به طور کتبى مطلع کند يا مراتب را متعاقباً به اطلاع متقاضى برساند.


در صورتى که متقاضى متقاعد نشده مى‌تواند ظرف ۱۵ روز از زمان دريافت نامه، اعتراض خود را به هيئت بررسى و داورى علائم تجارى (TRAB) دارد ارسال دارد. متقاضى همچنين مى‌تواند درخواست تمديد مدت اعتراض را بنمايد که در آن صورت حداکثر ۳۰ روز پس از دريافت نامه مهلت خواهد شد. هيئت بعد از بررسي، رأى نهايى را صادر خواهد کرد.

ثبت و تجديد ثبت

گواهى ثبت علامت تجارى در صورتى که اعراضى ظرف مدت تعيين شده ارسال نشود يا اينکه شکايت رد شود صادر مى‌گردد و يک اعلاميه رسمى براى بار دوم چاپ مى‌شود. بعد از آن متقاضى از حق ثبت براى مدت ده سال برخوردار خواهد بود.


در صورتى که صاحب علامت تجارى بخواهد از علامت تجارى بعد از انقضاء مهلت استفاده کند، بايستى براى تجديد ثبت، شش‌ماه قبل از تاريخ انقضاء درخاست مجدد بدهد. شش‌ماه مهلت اضافه براى درخواست تجديد ثبت داده مى‌شود، ولى مبالغ اضافى بابت ان اخذ مى‌گردد.

لغو علامت تجارى ثبت شده

علامت تجارى ثبت شده‌اى که براى مدت سه سال متوالى استفاده نشود مى‌تواند لغو گردد، لذا افراد يا شرکت‌هاى خارجى با يک علامت تجارى شده در چين ممکن است موفقت به صدور کالاى خود با علامت تجارى ثبت شده نشوند. از آنجا که علامت تجارى مى‌تواند در تبليغات يا پوسترهاى نمايشگاهى چاپ شود و اين امر به منزله استفاده از علامت تجارى است، هر ثبت‌کننده خارجى مى‌تواند از آژانس علائم تجارى بخواهد که علامت تجارى‌اش را در نشريات متعددى که توسط CCPIT يا ساير آژانس‌هاى علائم تجارى منشر مى‌شود چاپ کند و بدين وسيله از لغو علامت تجارى جلوگيرى نمايد. علامت تجارى در موارد زير ممکن است لغو شود:


۱. در صورتى که هر کلمهٔ طرح يا تلفيقى از آنها در علامت تجارى تغيير يافته باشد.


۲. در صورتى که اسم، نشانى يا ساير موارد ثبت شده تغيير کند.


۳. در صورتى که علامت ثبت شده و واگذار شده بدون تصويب دفتر ثبت علائم تجارى تغيير يابد.


براى جلوگيرى از لغو علامت‌ تجاري، ثبت کننده علامت بايستى درخواست جديدى را ارسال کند. هرگونه تغييرى در اسم و نشان ثبت کننده بايد به دفتر گزارش شود. انتقال علامت ثبت شده بايستى با تصويب دفتر صورت گيرد.


در صورتى که اسم يا نشان ثبت‌کننده تغيير کند، لازم است درخواست کتبى در دو نسخه به همراه اصل گواهى ثبت ارسال شود. اصل گواهى که توسط کشور ميزبان صادر شده و تغييرات را نشان مى‌دهد نيز بايد در دو نسخه ارائه شود.

گواهى علامت تجارى

ثبت‌کننده علامت تجارى مى‌تواند با امضاى يک قرارداد، گواهى خود را به شخص ديگرى منتقل کند تا بتواند از علامت تجارى وى استفاده نمايد. صاحب گواهى بر کيفيت کالاى معرفى شده نظارت مى‌کند و متقاضى نيز کيفيت کالاى توليدى را که مى‌خواهد از علامت تجارى براى آن استفاده کند تضمين مى‌نمايد. قرارداد گواهى علامت تجارى بايد توسط دفتر ثبت علائم تجارى تکميل گردد، در غير اين صورت حقوق هر دو طرف دارنده و گيرنده گواهى نمى‌تواند به درست حفظ شود. در زمان امضاى قرارداد گواهي، درخواست کتبى در دو نسخه و يک کپى از قرارداد بايد ارائه شود.