اين فن هم از لحاظ امتياز و هم از نظر اثبات برترى روحى بر حريف، يکى از مهم‌ترين مهارت‌هاى اين ورزش محسوب مى‌شود. آنچه از تجزيه و تحليل آمار مسابقات جهانى در اين زمينه به‌دست مى‌آيد، محدوديت اجرائى اين فن در مقايسه با وسعت عملکرد مهارت آبشار است. به‌طورى که عنوان شده عمليات تاکتيکى حمله در هنگام مسابقه تا ۸۰ درصد موفقيت‌آميز است، در حالى که عمليات تاکتيک دفاع روى تور فقط ۲۰ درصد موفقيت‌آميز مى‌باشد. از آنجا که اين فنون، لازم و ملزوم يکديگر هستند و هر يک به تنهائى فاقد ارزشيابى هستند، از مقايسهٔ آمارى آنها اين نتيجه حاصل مى‌شود که چنانچه تيمى بتواند درصد عمليات تاکتيکى دفاع روى تور خود را افزايش دهد به همان نسبت شانس بيشترى براى پيروزى به‌دست مى‌آورد. نتايج موفقيت‌آميز اين فن وقتى بيشتر روشن مى‌شود که با قوانين جديد و کسب امتياز به‌صورت رالى مقايسه شود.
تاکتيک دفاع انفرادى
در مرحلهٔ مقدماتى تاکتيک دفاع روى تور، اولين وظيفهٔ مدافع، جاگيرى صحيح در نزديک تور و زير نظر گرفتنِ مهاجم روبه‌روى خود مى‌باشد. در مرحلهٔ بعد در حالى که دست‌ها در بالا قرار مى‌گيرد، روى پنجه‌هاى پا داراى يک حرکت نسبى است و آمادهٔ حرکت به سمت منطقهٔ حمله مى‌شود. معمولاً دفاع يک نفره بيشتر در مقابل حملات سريع و کوتاه، کارآئى پيدا مى‌کند (تصوير زير).
تشخيص محل حمله
مدافعان براى اينکه بتوانند محل اصلى تهاجم حريف را تشخيص دهند، بايد در وهلهٔ اول توانائى شناخت ملاک‌هاى اصلى تشخيص را داشته باشند و با تجزيه و تحليل آنها به پيش‌بينى درستى نايل آيند. اين عوامل عبارت است از:
- وضعيت استقرار پاس دهنده
- مسير و ارتفاع پاس (توپ)
- وضعيت فيزيک بدن مهاجم (در هنگام پرش)
- مسير ديد مهاجم
- وضعيت بدن و دست‌هاى پاس‌دهند و... .
دفاع متحرک
پس از تشخيص محل اصلى آبشار، حرکت مدافع براى ايجاد يک پوشش دفاعى مطمئن آغاز مى‌شود. اغلب در اين مرحله، مشاهده مى‌شود که مدافعان با دست‌هاى کاملاً ثابت و کشيده به اين کار مبادرت مى‌کنند. اين روش ضمن اينکه فرصت مناسبى براى تغيير مسير توپ آبشار ايجاد مى‌کند، باعث مى‌شود که کارآئى پوشش دفاعى در روى تور به حداقل برسد. براى رفع اين اشکال لازم است از فراگيران خواسته شود تا از دفاع متحرک استفاده کنند. اين روش، چنان که از عنوان آن برمى‌آيد، با تغيير مسير آبشار تغيير کرده، دست‌هاى مدافع برحسب موقعيت آبشار به‌صورت متحرک عمل مى‌کنند و در مقابل توپ آبشار در بالاى تور سد دفاعى تشکيل مى‌دهند. نکتهٔ مهم ديگرى که در هنگام دفاع يک نفره اهميت دارد. تفهيم اين موضوع است که مدافعان بايد بتوانند پوشش دفاعى را بيشتر متوجه زاويه کنند، زيرا مهاجم زمانى که خود را در مقابل يک دفاع تنها مى‌بيند، اغلب، ضربات آبشار را در مسير زاويه به اجراء درمى‌آورد. به‌طور کلى پوشش دفاع در روى تور از لحاظ روش اجرائى داراى درجاتى است. بهترين و کامل‌ترين سدّ دفاع موقعى است که در همان ابتدا کار منجر به امتياز شود، ولى اکثر مواقع دفاع کامل در جريان بازى قرار مى‌گيرد. در چنين حالتى اگر توپ به ميدان مدافع برود قطعاً به‌عنوان يک دفاع مثبت اهميت دارد، چون لحظه‌اى بعد توپ برگشت شده به‌صورت آبشار به زمين مقابل کوبيده مى‌شود و در نهايت به امتياز تبديل مى‌گردد.
دفاع روى تور
- دفاع روى تور (دو نفره):
مواردى که در اجراء دفاع روى تور به‌صورت يک نفره است، براى دفاع دو نفره نيز اهميت دارد. به‌عبارت ديگر دو مدافعى که در عمليات تاکتيکى دفاع روى تور مشارکت و همکارى دارند، بايد موارد ذکر شده در دفاع يک نفره را براى کسب موفقيت اعمال نمايند. معمولاً محل تشکيل اين نوع دفاع در طرفين تور است، در اين روش بازيکنى که در منطقهٔ سه (وسط) مستقر مى‌شود وظيفهٔ دشوارترى دارد، زيرا همواره ايجاد يک سدّ دفاعى مطمئن که بتواند در مقابل حملاتى که از مناطق چهار و دو زمين حريف صورت مى‌گيرد مقاومت کند، کم‌تر مشاهده مى‌شود (البته به اعتقاد برخى از صاحب‌نظران، دشوارى کار، مربوط به مدافعان کنارى است). (تصوير زير)
- دفاع روى تور (سه نفره):
اين شيوهٔ دفاعى اغلب، در مقابل حملاتى که روى پاس‌هاى بلند صورت مى‌گيرد، اتخاذ مى‌شود. محل تشکيل آن معمولاً در وسط تور است. در رقابت‌ها براى پوشش روى تور کم‌تر از سه مدافع استفاده مى‌شود، زيرا حضور سه نفر مدافع در روى تور موجب افزايش فضاى خالى در زمين مدافعان مى‌گردد و تيم، در معرض آسيب جاخالى حريف قرار مى‌گيرد. در اين شيوهٔ دفاع نيز بازيکن وسط (منطقه ۳) در تمام عمليات تاکتيکى دفاع روى تور مشارکت دارد. او علاوه بر اينکه با مدافعان منطقهٔ دو و چهار در هر تهاجم همکارى مى‌کند، موظف است در پوشش روى تور هنگامى که منطقهٔ حمله حريف از وسط تور انتخاب مى‌شود با ساير مدافعان همکارى نمايد. بنابراين، ظاهراً با توجه به اين نکات است که مربيان در هنگام مسابقه، همواره بهترين مدافع خود را در منطقهٔ سه مستقر مى‌کنند (تصوير زير).
