عضلهٔ تختى است که در ناحيهٔ سطحى بالاى پشت قرار داشته و بهراحتى بين استخوان کتف و ستون مهرهها قابل لمس است. اين عضله که در شکل زير ديده مىشود داراى چهار قسمت مىباشد:
البته در برخى از تقسيمبندىها آن را به سه بخش بالايي، ميانى و تحتانى و در بعضى ديگر به دو بخش بالايى و پايينى تقسيم نمودهاند.
ذوزنقه قسمت اول
سر ثابت: استخوان پسسرى
سر متحرک: يک سوم ابتداى لبهٔ سطح خلفى استخوان ترقوه
عصبگيرى: زوج هشتم عصب مغزى و سومين و چهارمين عصب گردنى
عمل: کشش بالايى استخوان ترقوه (Elevation).
(عمل کشش از طريق ترقوه به کتف منتقل شده و کتف را نيز بالا مىکشد) انقباض هر دو قسمت بخش يک ذوزنقه اگر کتف ثابت شود سر را بهعقب مىکشد.
ذوزنقه قسمت دوم
سر ثابت: ليگامنت گردنى در پشت گردن
سر متحرک: زائدهٔ اخرمي
عمل: کشش بالايى (Elevation)، نزديککننده (Adduction) کتف و چرخشدهندهٔ بالايى آن (Upward Rotation). اين قسمت از عضله طورى قرار گرفته است که در هنگام انقباض نيروى حاصله به دو قسمت تقسيم مىشود يکى به بالا که موجب کشش بالايى کتف مىشود و ديگرى افقى که باعث نزديک شدن کتف به خط ميانى بدن مىگردد.