پس از اتمام مرحله گردآورى اطلاعات، محقق انبوهى از اطلاعات را در اختيار دارد که بايد از آن براى انجام دادن اقدامات بعدى استفاده کند؛ يعنى بايد اطلاعات موجود را استخراج و طبقه‌بندى نمايد تا براى مرحله اساسى تجزيه و تحليل آماده شود. براى تجزيه و تحليل داده‌ها با توجه به ماهيت تحقيق و روش موردنظر، محقق بايد طرح استخراج و طبقه‌بندى اطلاعات را تهيه کند. اگر تحقيق ماهيتاً آمارى باشد و بصورت پيمايشى انجام پذيرد و ابزار گردآورى اطلاعات پرسشنامه و کارت باشد، کار استخراج و طبقه‌بندى بايد مطابق آن طراحى شود.
اگر بناست اين اطلاعات بصورت دستى استخراج شود و محقق آنها را مورد محاسبه و تجزيه‌وتحليل قرار دهد، يک صورت پيدا مى‌کند و اگر از رايانه استفاده شود صورت ديگرى به خود مى‌گيرد و مسئله‌اى به نام کُدگذارى قبل از طراحى ابزار گردآورى اطلاعات يا پس از تکميل آن مطرح مى‌شود. اگر تحقيق ماهيتاً آمارى نباشد و شيوهٔ تجزيه‌وتحليل نيز استدلالى و عقلانى باشد، استخراج و طبقه‌بندى اطلاعات بصورت ديگرى مطرح مى‌شود که با تحقيقات آمارى تفاوت دارد؛ از اين‌رو، محقق ناگزير است با در نظر داشتن ماهيت تحقيق، نوع اطلاعات، ابزار سنجش و گردآورى داده‌ها، روش تجزيه‌وتحليل و ... ، طرح خود را براى استخراج و طبقه‌بندى داده‌ها و اطلاعات گردآورى شده تهيه نمايد.