تأسيسات جنبى در اردوگاه
حمام و استخر شنا از جمله تأسيسات جنبى در اردوگاه‌ها به‌شمار مى‌روند که رعايت اصول بهداشتى در آنها بسيار الزامى است چرا که کوچک‌ترين سهل‌انگارى در اين مورد، باعث اشاعه بيمارى‌هاى واگير و پوستى در تمام اردوگاه مى‌گردد.
حمام:
اهم نکات بهداشتى در مورد حمام اردوگاه‌ها عبارتند از:
- آب مصرفى حمام بايد بهداشتى و سالم باشد.
- دفع فاضلاب حمام به‌علت آلودگي، بسيار اهميت دارد و در محل‌هائى که سيستم دفع فاضلاب عمومى وجود ندارد، بايد چاه‌هاى جاذب حفر شود، مشروط بر آنکه آب‌هاى زيرزمينى را آلوده نسازد.
- کف و ديوارها و محل رخت‌کن تا ارتفاع ۲ متر با کاشى پوشيده شده باشد.
- محل دوش تا زير سقف کاشى شود.
- سقف فاقد ترک‌خوردگى بوده و به رنگ روشن و قابل شستشو باشد.
- کف، ديوارها و سقف حمام بايد صاف و بدون ترک‌خوردگى و شکاف باشد.
- کف داراى شيب مناسب به طرف منفذ فاضلاب بوده و چاه آب رو داشته باشد.
- سيم‌کشى برق حمام توکار بوده و به‌هيچ‌وجه سيم‌کشى از روى ديوار و سقف انجام نگرفته باشد.
- بهمنظور جلوگيرى از حريق و انفجار، کپسول‌هاى آتش‌نشانى و سطل‌هاى پر از شن، موجود و در دسترس باشد.
- استفاده عمومى از لوازمى مانند حوله و وسايل اصلاح مجاز نبوده و هر شخص بايد داراى لوازم شخصى مخصوص به‌خود باشد.
- چون محيط حمام، به‌سبب رطوبت و گرماى زياد، محيط مناسبى براى رشد و نمو برخى از باکترى‌ها و قارچ‌ها است، بنابراين ضدعفونى کردن روزانه و پس از خاتمه ساعات کار با موادى نظير پرکلرين، آب‌آهک و مواد گندزداى ديگر، ضرورى است. به‌عنوان مثال براى ضدعفونى کردن حمام با کُلُر، دو قاشق غذاخورى کُلُر را در يک سطل آب حل کرده و محلول را با وسيله مناسبى به تمام ديوارها و کف حمام مى‌کِشَند. اين کار پس از تعطيل شبانه حمام انجام مى‌گيرد و تا صبح روز بعد، روى ديوارها و کف حمام باقى مى‌ماند.
استخرهاى شنا:
مسئله مهم بهداشتى در کليه استخرها و مکان‌هاى شنا، مسئله نظافت و تميزى آب است. آب استخرها، به‌علت اضافه‌شدن موادى از بدن شناگران مانند مو، چرک و ميکروارگانيسم‌هاى مختلف آلوده مى‌شود و چون ميزان اين آلودگى بر اثر شنا و استفاده افراد از استخر، بطور مرتب رو به افزايش است، وسيله بسيار مناسبى براى آلوده شدن عده زيادى از افراد مى‌باشد. بهمنظور جلوگيرى از بيمارى‌ها، بايد به معيارهاى بهداشتى زير توجه داشت:
- صافى و شفافيت آب استخر.
- بين ۶/۰ تا ۱ ميلى‌گرم، کُلُر آزاد و باقى‌مانده در آب استخر وجود داشته باشد.
- آب استخر بايد هر هفته يکبار تعويض گردد. مگر استخرهائى که مجهز به دستگاه تصفيه بوده و آب دائماً در حال گردش و تصفيه است.
- آب استخر بايد مرتباً تصفيه و ضدعفونى شود.
- مواد ضدعفونى کننده پاى شناگران قبل از ورود به استخر که پاهاى خود را در آن ضدعفونى کنند.
- تک‌تک افراد تحت سرپرستي، بايد از لحاظ بيمارى‌هاى قلبي، پوستى و صرع دقيقاً کنترل شوند و نبايد به افراد مبتلا به بيمارى‌هاى تراخم، کچلي، زردزخم، اجازه شنا در استخر داده شود. ضمناً يک نفر نجات غريق در داخل و يک نفر در بيرون استخر مى‌بايست از شناگران مراقبت نمايند.
آموزش بهسازى محيط به افراد مستقر در اردوگاه
تجربه نشان داده است که وجود تأسيسات بهداشتى براى دستيابى به سطح قابل قبولى از بهداشت، لازم ولى کافى نيست، چرا که افراد به‌علت بى‌اطلاعي، گاه به‌نحو نادرستى از آنها استفاده مى‌کنند. لذا آموزش بهسازى اقدام بسيار مثبتى بوده و مى‌تواند شامل موارد زير باشد:
- اجتناب از مصرف آب آلوده يا مشکوک.
- همکارى در محافظت از شبکه آب‌رسانى.
- همکارى در استفاده صحيح از تأسيسات دفع مدفوع و پاکيزه نگاه‌داشتن آنها.
- اجتناب از پراکنده کردن زباله و رعايت اصول صحيح در جمع‌آورى آن.
- رعايت اصول بهداشت فردي.
- شرکت و همکارى در کار دسته‌جمعى نظافت اردوگاه.
بهداشت فردى
براى تأمين سلامت يک جامعه، هر چند کوچک و موقت، بهداشت بايد هم به‌صورت فردى و هم به‌صورت اجتماعى رعايت شود. امروزه بر اساس اطلاعات علمى موجود مى‌دانيم که تأمين سلامت فردي، دقيقاً در ارتباط با بهداشت عمومى است. به‌عبارت ديگر بهداشت فردى و اجتماعي، لازم و ملزوم يکديگر هستند و همه افراد بايد دست به‌دست هم بدهند و با رعايت بهداشت، سلامت خود و جامعه را تأمين و حفظ کنند.