شب اتمی اسکار

در واقع آنقدر سایه «اوپنهایمر» بر جوایز سینمایی سنگین بود که انتخابی دیگر برای آکادمی باقی نمانده و همه می‌دانستند، نولان و همراهانش فاتح اسکار هم می‌شوند. اما این مراسم تفاوت مهمی با سال‌های دیگر داشت. سیاست همیشه بخش مهمی از این مراسم است. حتی در دوره‌هایی که اسکار محملی برای تاختن به رئیس‌جمهور آمریکا هم می‌شد، سینماگران از سیاست‌های او برای آمریکا ابراز نگرانی می‌کردند و با این کار وجهه میهن‌پرستانه خود را به نمایش می‌گذاشتند اما این بار با اینکه جیمی کیمل، مجری مراسم با خواندن توئیت ترامپ که همزمان با اسکار منتشر شد، او را مورد تمسخر قرار داد اما اصل ماجرا خارج از سالن و چیز دیگری بود. در بیرون از محل برگزاری، تجمع قابل ملاحظه‌ای توسط حامیان فلسطین برگزار شد. آنها با آوردن پلاکاردهایی در حمایت از غزه و دادن شعارهایی در محکومیت اسرائیل، خواستار آتش‌بس فوری شدند. تجمع حامیان فلسطین در اطراف محل برگزاری اسکار آنقدر بود که باعث ایجاد ترافیک سنگین و تاخیر در آغاز مراسم شد. در واقع آنها پیش از شروع مراسم فرش قرمز با بستن خیابان‌های نزدیک به دالبی تئاتر، خواستار آتش‌بس و آزادی فلسطین شدند.

شاید برای اولین بار باشد که انتشار عکس‌های این تجمع در برخی از خبرگزاری و سایت‌های خارجی بر فرش قرمز اسکار پیشی گرفته و خب حتماً مراسم اسکار چنین اتفاقی را در حمایت از کشوری دیگر آن هم از نوع مسلمان و عرب در تاریخ خود شاهد نبوده است؛ طوری که نیویورک تایمز هم در گزارش خود در این‌ باره نوشت: «صدها معترض حامی فلسطین با اعتراضات خود مانع حضور به موقع ستارگان در مراسم فرش قرمز شدند». اما این اعتراضات تنها محدود به خارج از سالن دالبی تئاتر لس‌آنجلس و خیابان‌های اطراف آن نبود. ستارگان هالیوودی همزمان با اعتراضات بیرون از سالن با بابج‌های روی سینه که نشان از «آتش‌بس غزه» یا پرچم فلسطین داشت روی فرش قرمز نودوششمین مراسم اسکار حاضر شدند. بیلی آیلیش، مارک روفالو، رامی یوسف و… این سنجاق‌های قرمزرنگ را در حمایت از آتش‌بس در غزه به لباس خود نصب کرده بودند.

رامی یوسف، استدآپ کمدین و نویسنده آمریکایی در مصاحبه‌ای روی فرش قرمز گفت: «ما خواستار آتش‌بس دائمی و فوری در غزه هستیم. ما همچنین خواستار امنیت، عدالت و صلح برای فلسطینی‌ها هستیم. تنها خواسته ما از این اقدام این است که بگوییم «از کشتار کودکان دست بکشید»، اقدامات بسیاری باید اتخاذ شود و تنها راه برای گفتمان، زمانی است که بمباران‌های اسرائیل متوقف شوند».
«جاناتان گلیزر»، کارگردان «منطقه مورد علاقه»‌ پس از دریافت اسکار در بخش بهترین فیلم بین‌المللی درباره خشونت خونین خاورمیانه که از ۷ اکتبر شدت بیشتری گرفته، گفت: «فیلم ما نشان می‌دهد که انسانیت‌زدایی در چه مواقعی به بدترین شکل خود می‌رسد و تمام گذشته و حال ما را شکل داده. امروز، ما به‌ عنوان انسان‌هایی اینجا ایستاده‌ایم که یهودی بودنشان را تکذیب می‌کنند و هولوکاست با نیروی اشغالگری ربوده شده که جنگ‌هایش به کشته شدن مردم بی‌گناه زیادی منجر شده است. افرادی که چه ۷ اکتبر در اسرائیل کشته شده باشند چه در حملات غزه، همگی قربانی انسانیت‌زدایی‌اند چگونه مقاومت کنیم؟»#
علاوه بر این تجمعات و اعترضات مجری مراسم هم از فرصت اجرای خود استفاده کرد و به ترامپ کنایه سنگینی زد و از اینکه او همچنان به زندان نرفته، ابراز ناراحتی کرد. او پیش از آنکه از «آل پاچینو» دعوت کند که برای اهدای اسکار بهترین فیلم روی صحنه بیاید، آخرین پیام ترامپ در شبکه‌های اجتماعی را خواند. رئیس‌جمهور سابق آمریکا نوشته بود که کیمل «بدترین مجری اسکار تاریخ» است: «مونولوگ افتتاحیه او پایین‌تر از سطح یک فرد معمولی بود که سخت تلاش می‌کرد چیزی باشد که نیست و هرگز نخواهد بود. از شر کیمل خلاص شوید و شاید بهتر باشد که او را با یک «استعداد» تمام شده اما ارزان قیمت دیگر از شبکه ای‌بی‌سی جایگزین کنید». ترامپ تاکید کرد: مراسم اسکار سال‌هاست «متلاشی، خسته‌کننده و بسیار غیرمنصفانه» است. او نوشت: «چرا اسکار را به آنهایی که استحقاقش را دارند، نمی‌دهند. شاید در آن صورت مخاطبشان و نرخ بینندگان تلویزیون از پایین‌ترین حد بالا بیاید. آمریکا را دوباره عالی کنید!»
کیمل در واکنش به این اظهارات روی صحنه گفت: «ور، ور، ور… خیلی خب، می‌توانید حدس بزنید کدام رئیس‌جمهور سابق این پیام را در شبکه اجتماعی سوشال ‌تروث ارسال کرده؟ هیچ‌کس نمی‌تواند؟ خوب، متشکرم، رئیس‌جمهور ترامپ. متشکرم که این مراسم را نگاه می‌کنید، متعجبم که هنوز وقت زندان رفتن شما نشده؟»
اما فارغ از همه برندگان قابل ‌پیش‌بینی اسکورسیزی و فیلمش باز هم مورد توجه اعضای آکادمی قرار نگرفت. فیلم «قاتلان ماه کامل» با وجود ۱۰ نامزدی دست خالی جوایز اسکار را ترک کرد، این سومین فیلم کارگردان مارتین اسکورسیزی پس از «دار و دسته‌های نیویورک» (۲۰۰۲) و «مرد ایرلندی»(۲۰۱۹) است که با وجود نامزدی در ۱۰ شاخه موفق به کسب هیچ جایزه‌ای نمی‌شود.
کریستوفر نولان و همسرش اما توماس برای «اوپنهایمر» (همراه با چارلز روون) برنده جایزه اسکار بهترین فیلم شدند. آنها اولین زوجی هستند که از سال ۱۹۸۹ که ریچارد دی. زانوک و لیل فینی زانوک برای تهیه‌کنندگی «رانندگی برای خانم دیزی» برنده اسکار بهترین فیلم شدند، این جایزه را دریافت می‌کنند .
هرچند برخی پیش‌بینی می‌کردند که لیلی گلادستون، برنده جایزه بهترین بازیگر زن خواهد شد ولی اما استون هم تقریباً پا به پای او حرکت می‌کرد و پیش از این یک گلدن‌گلوب با جایزه انجمن بازیگران نصیب گلادستون برای «قاتلان ماه کامل» شده بود و یک جایزه بفتا به استون برای «بیچاره‌ها» اهدا شده بود. اما در نهایت این استون بود که برنده اسکار شد. این دومین اسکار برای استون ۳۵ ساله است که سال ۲۰۱۶ برای «لالالند» این جایزه را دریافت کرد.کیلین مورفی که برای بازی در فیلم «اوپنهایمر» برنده جایزه بهترین بازیگر نقش اصلی مرد شد، نخستین بازیگر ایرلندی تاریخ جوایز اسکار است که این جایزه را دریافت می‌کند.
درحالی که ۲ فیلم قبلی الکساندر پین یعنی «راه‌های فرعی» و «زادگان» برنده اسکار فیلمنامه اقتباسی شدند، فیلم امسال او «جاماندگان» به نویسندگی دیوید همینگسون، یکی از مدعیان اصلی این بخش بود. ولی همان‌طور که انتظار می‌رفت، رقیب جدی آن «آناتومی یک سقوط» نوشته آرتور هراری و کارگردانی فیلم ژوستین تریه که برنده گلدن‌گلوب هم شده بودند، جایزه را از آن خود کردند. فیلمی که به زبان‌های انگلیسی، فرانسوی و آلمانی نوشته شده، برنده این بخش شد .
«منطقه مورد علاقه» ساخته جاناتان گلیزر هم به ‌عنوان نخستین بریتانیایی جایزه بهترین فیلم بین‌المللی جوایز اسکار را کسب کرد و جایزه بهترین مستند بلند هم به «۲۰ روز در ماریوپل» از اوکراین رسید.
«باربی»، پرفروش‌ترین فیلم سال ۲۰۲۳ هم مانند گلدن‌گلوب تنها یک جایزه بهترین ترانه را دریافت کرد.
نودوششمین دوره اسکار درحالی به پایان رسید که نشان داد، سینماگران آمریکایی عضو آکادمی اسکار همچنان روی قهرمانان سینمایی خود ساخته‌شان بیش از هر چیز دیگری تعصب دارند و اگر قرار باشد میان چند فیلم بهترین را انتخاب کنند، همانی را برمی‌گزینند که در وهله اول غرور و منافع ملی آنها را به نمایش بگذارد و بعد به لحاظ سینمایی هم کیفیت بالایی داشته باشد. اگر غیر از این می‌بود «قاتلان ماه کامل» هم می‌توانست یکی از برندگان باشد. اما اعضای آکادمی با انتخاب خود نشان دادند اول آمریکایی متعصب هستند و بعد سینماگر و علاقه‌مند به سینما.

*گلاویژ نادری- روزنامه سازندگی