هوای خورشید، زمین و هوا را داشته باشیم

به گزارش روز شنبه ایرنا، بشر از ابتدای خلقت همواره با طبیعت مانوس بوده و در غارها، دشت ها و جنگل ها می زیسته است، از این رو همواره وضعیت هوا از لحاظ باران، رعد و برق، توفان، سیل، خشکسالی، سرما و گرما برایش حایز اهمیت بوده و بر این اساس، به فکر مطالعه و تحقیق در این زمینه بر آمد. اسناد تاریخی نشان می دهد چهار قرن قبل از میلاد، ارسطو در مورد هواشناسی مقاله ای مستقل نوشته است.
مسلمانان اولین کسانی بودند که به علم هواشناسی آشنایی پیدا کرده و به دنبال مطالعه و تدبر در آن رفتند و مقالات و کتاب هایی نیز در این زمینه تدوین و ارائه کردند.
اولین ثبت مدرن و اصولی اطلاعات هواشناسی به صورت روزانه توسط ویلیام فرل در اوایل قرن چهاردهم در انگلستان شروع شد که مدت هفت ماه به طور منظم ادامه یافت. با گسترش حمل و نقل های دریایی نیاز به اطلاعات جوی مانند باد و فشار هوا بیشتر احساس شد و این علم به آن سمت حرکت کرد.
البته فعالیت های هواشناسی به عنوان یک علم جدید از اوایل قرن نوزدهم شروع شد که اولین نقشه های هواشناسی را دانشمندانی مانند لامارک، ابراندولایپزیک در سال ۱۸۲۰ ارائه کردند. در سال۱۸۲۲ نقشه های توفان های اروپا ترسیم شد، با اختراع تلگراف توسط ساموئل مورس در سال ۱۸۴۳ امکان مخابره سریع اطلاعات دیده بانی شده فراهم آمد و به این وسیله اعلام خطر و پیش بینی وقوع توفان امکان پذیر شد.
با توسعه صنعت کشتیرانی نیاز به پیش بینی هواشناسی در این عرصه احساس شد که در این راستا اولین نقشه های هواشناسی در ادارات هواشناسی واشنگتن و فرانسه تهیه و ارائه شد. در این زمان، کشتی های بازرگانی و ماهیگیری متعلق به شرکت های حمل و نقل اروپایی که در آتلانتیک شمالی و دریای بالتیک و نروژ رفت و آمد داشتند؛ در اثر توفان های شدید و مخصوصا مه غلیظ فصلی شمال و اروپا دچار سانحه می شدند که بالاخره به علت زیان های مکر،ر در سال ۱۸۵۳ میلادی کمیسیون مشترکی از نمایندگان کشورهای اروپایی در شهر بروکسل تشکیل شد و شالوده یک برنامه صحیح بین المللی برای دیده بانی جو را فراهم کرد.
بعد از آن کم کم مساله جهانی شدن هواشناسی مطرح شد و دانشمندان جهان در این زمینه گردهم آمدند و به مرور شاهد پیشرفت این علم در دنیا شدیم اما در این میان و با توسعه شهرنشینی و صنعت مانند تمام بخش های دیگر، ردپای انسان بر تاثیر هوا و اقلیم دیده شد و این روند تا جایی پیش رفت که زنگ خطر تغییر اقلیم و گرمایش جهانی به صدا درآمد.
در واقع معضلات آب و هوایی کره زمین یکی از بحران های حاد دنیای امروز به شمار می رود که هنوز هم تدبیر خاصی برای آن اندیشیده نشده است. بالا بردن سطح آگاهی عمومی برای جلوگیری از صدمه به محیط زیست و محافظت بیشتر از محیط زیست اطراف از جمله اقدامات اولیه در این زمینه است.
بر این اساس، سازمان جهانی هواشناسی ( WMO ) در سال ۱۹۵۰ روز ۲۳ مارس مصادف با سوم فروردین را به عنوان روز جهانی هواشناسی تعیین کرده است. این سازمان هر سال یک شعار را برای روز جهانی هواشناسی معرفی می کند و این روز در تمام کشورهای عضو سازمان جشن گرفته می‌ شود.
هواشناسی ایران در سال 1338، به عنوان یکصد و سومین عضو سازمان هواشناسی جهانی به عضویت این سازمان درآمد.
«سحر تاجبخش» معاون وزیر راه و شهرسازی و رئیس سازمان هواشناسی روز شنبه همزمان با روز جهانی هواشناسی به خبرنگار علمی ایرنا گفت: شعار امسال روز جهانی هواشناسی، « خورشید، زمین و هوا » تعیین شده است، در واقع می خواهد بر اساس این شعار نقش سیال هوا و منبع انرژی خورشید را بر روی فعالیت های انسانی که روی کره زمین انجام می شود تاکید کند.
وی افزود: وضعیت ایران در زمینه علم هواشناسی و پیش بینی در منطقه مناسب است، از حدود 20 سال پیش یک مرکز هواشناسی آموزشی زیر نظر سازمان جهانی هواشناسی در ایران فعالیت می کند که آموزش های لازم مرتبط با هواشناسی را به کشورهای منطقه ارائه می دهد و دانشجویان بسیاری از کشورهای تاجیکستان، عراق، ترکمنستان، افغانستان، ترکیه و اوکراین در این مرکز آموزش دیدند و تاکنون نیز عده زیادی هواشناس در دوره های آموزشی این مرکز شرکت کردند.
رئیس سازمان هواشناسی اظهار داشت: چند سالی است که بروز پدیده گرد و خاک در کشور مشکلاتی را برای استان های زیادی از کشور ایجاد کرده که دولت برای مقابله با آن اقدامات خوبی انجام داده است، اما با توجه به گستردگی این پدیده و خارجی بودن درصد زیادی از منشاء آن، نیاز به تلاش بیشتری وجود دارد.
وی افزود: بر این اساس و با توجه به دانش ایران در زمینه مقابله با پدیده گرد و خاک، قرار است یک مرکز گرد و خاک با همکاری سازمان جهانی هواشناسی در ایران راه اندازی شود که این مساله نشان می دهد شرایط کشور از نظر علمی برای فعالیت های منطقه ای در زمینه هواشناسی مناسب است.
تاجبخش درباره وضعیت تجهیزاتی ایران در زمینه هواشناسی و مقوله پیش بینی گفت: البته قطعا شرایط تجهیزاتی ما برای تامین نیازهایمان کافی نیست. توسعه به معنای این است که باید در گام اول تجهیزات را توسعه دهیم، آنچه که داریم کم و بیش می تواند نیازهای ما را برآورده کند اما با توجه به توان علمی و پتانسیلی که در این زمینه در کشور وجود دارد، باید تجهیزات را پیشرفته تر و به روز تر کنیم.
معاون وزیر راه و شهرسازی تاکید کرد: هر چند بهبود و ارتقای شرایط موجود نیازمند اطلاعات، داده و تجهیزات زیادی است که ارتقای مدل های عددی پیش بینی و به طور کلی تجهیزات مشخص هواشناسی باید جدی گرفته شود.
وی گفت: اکنون حدود 15 ایستگاه جو بالا داریم که اطلاعات جو بالا را دریافت می کنیم و 12 سایت رادار هواشناسی که از داده های آن برای پیش بینی سیل استفاده می شود را در اختیار داریم، شرایط برای وضع موجود مناسب است اما در راستای توسعه باید گام های بلندی برداریم.
تاجبخش درباره درصد خطا در پیش بینی ها اظهار داشت: پیش بینی های وضع هوا مشخصا تحت تاثیر دو عامل شرایط زمانی و مکانی قرار دارد. اینکه پیش بینی قرار است برای چه منطقه ای، چه زمانی و در چه طول و عرض جغرافیایی انجام شود مهم است.
وی ادامه داد: از آنجا که پدیده های هواشناسی طولانی مدت نیست و همچنین سیال است، از این رو بازه زمانی برای پیش بینی بسیار مهم است. مثلا اگر قرار است برای 24 ساعت آینده پیش بینی صورت گیرد، در همین مدت نیز می تواند اتفاقات زیادی مانند باران، برف و حتی صاف شدن هوا بیفتد بنابراین پیش بینی امر مهم و حساسی است و اگر بخواهیم بگوییم پیش بینی ما نسبت به دنیا عقب یا جلو است مقایسه درستی نیست.
رییس سازمان هواشناسی گفت: اما باید بگویم با روندی که پیش می رویم، پیش بینی ما تا 48 ساعت تقریبا بالای 90 درصد صحت دارد.
علمی 9014** 1055**1485