وینگمن‌های رباتیک، همراه آینده هواپیماهای جنگی می‌شوند؟

به گزارش روز جمعه خبرنگار علمی ایرنا، چند روز پیش اولین تصاویر از نخستین پرواز پهپاد والکایری (XQ-58) شرکت کراتوس به رسانه‌ها رسید. آن هم درست نزدیک به یک هفته پس از آنکه شرکت بویینگ هم از طرح مشابهی پرده برداشته بود. طرح بویینگ البته با همکاری شرکت‌های استرالیایی و فعلا خارج از آمریکا در دست توسعه قرار دارد. هدف از طرح والکایری شرکت کراتوس که با همکاری آزمایشگاه تحقیقات نیروی هوایی آمریکا در حال توسعه است، طرح شرکت بویینگ و دیگر طرح‌هایی که در آینده نزدیک شاهد رونمایی آن‌ها خواهیم بود فقط توسعه یک پهپاد تهاجمی، پنهان‌کار یا هر چیز دیگر نیست. این پهپادها در درجه اول به عنوان مکملی برای هواپیماهای سرنشین‌دار توسعه پیدا می‌کنند.

** وینگمن وفادار
این طرح را این روزها «وینگمن وفادار» (وینگمن به معنی پرنده‌ای که هم‌بال پرنده دیگر او را همراهی می‌کند) صدا می‌کنند. طرحی که بر اساس ایده آن حداقل روی کاغذ، هواپیماهای جنگنده در آینده می‌توانند با استفاده از پهپادهایی که همراه خود دارند طیف گسترده‌تری از عملیات‌ها را عهده‌دار شوند. به این ترتیب حتی در صورت نیاز به پرواز هواپیماهای سرنشین‌دار نیازی نیست که خلبان هواپیماهای جنگنده مستقیما خود را به خطر اندازند و می‌توانند در صورت لزوم از پهپادهای همراه خود کمک بگیرند. به علاوه برای انجام ماموریت به تعداد هواپیمای سرنشین‌دار کمتری هم نیاز خواهد بود. این پهپادها تا حد زیادی خودکار طراحی می‌شوند اما در نهایت کنترل مرکزی نقشی که ایفا می‌کنند می‌تواند در اختیار خلبان هواپیمای همراه آن‌ها باشد. یا اینکه بر اساس واکنش خلبان در شرایط مختلف رزمی به صورت خودکار عکس‌العمل نشان دهند. به علاوه می‌توانند سوخت یا تسلیحات اضافی مورد نیاز هواپیماهای سرنشین‌دار را نیز با خود حمل کرده و به عنوان پلت‌فرمی مستقل برای سوخت‌رسانی هوایی یا پرتاب موشکی که توسط جنگنده سرنشین‌دار هدایت می‌شود، استفاده شوند.

** پهپادهای ارزان‌قیمت
با توجه به ماموریت‌های تعریف شده طبیعتا انتظار نمی‌رود که این وینگمن‌های وفادار لزوما بُرد رزمی یا سرعتی فراتر از هواپیماهای سرنشین‌دار داشته باشند. در این حالت حتی پیچیدگی خود پهپاد هم دیگر خیلی مسئله نیست. همانطور که طرح XQ-58 شرکت کراتوس که اتفاقا شباهت زیادی هم به پهپاد آلمانی باراکودا (Barracuda) دارد نیز هواپیمای بدون سرنشین چندان پیچیده یا آنقدرها گران به نظر نمی‌رسد. قیمت تمام شده این پهپاد قرار است چیزی بین 2 تا 3 میلیون دلار باشد. این یعنی هر نیروی هوایی می‌تواند با قیمت تمام شده یک جنگنده سرنشین‌دار صاحب ناوگان بزرگی از این پهپادها برای پرواز با تعداد کمتری هواپیمای جنگنده سرنشین‌دار باشد. یک هواپیمای جنگنده پیشرفته این روزها به راحتی بین 70 تا بیش از 100 میلیون دلار قیمت دارد، به علاوه هزینه‌های نگهداری و آموزش خلبان را نیز نباید فراموش کرد.

** رقابت جدید
رقابت برای ساخت پهپادهای پیشرفته بین شرکت‌ها و کشورهای مختلف همین حالا هم بسیار داغ است. چین در نمایشگاه ژوهای نمایش مفصلی از پهپادهای بزرگ خود را به نمایش گذاشت. روسیه هم همین چند وقت پیش اولین پهپاد پنهان‌کار خود را برای آزمایش میدانی روی باند کشاند. اروپایی‌ها همین حالا هم درگیر توسعه نمونه‌های مختلفی هستند. خود آمریکایی‌ها نیز چندین پروژه مفصل در دست توسعه دارند. کشورهای دیگر هم خیلی عقب نیستند. با این حال بیشتر این طرح‌ها با هدف متفاوتی ساخته می‌شوند و هزینه تمام شده بالایی هم دارند. به همین خاطر هم ایده توسعه یک پهپاد کم‌هزینه که بیش از هر چیز قرار است فقط یک همراه وفادار باشد این روزها به سرعت در حال جلب توجه است.
گزارش: محمدحسین جهان‌پناه
علمی**9224**1883