نشانه های شکست دیپلماسی آمریکایی ؛ از سوچی تا ورشو

به گزارش ایرنا، در حالی که آمریکا با برگزاری نشستی در ورشو لهستان قصد داشت با کشورهای اروپایی بر سر تحریم ها علیه ایران به توافق برسد، حسن روحانی رئیس ‌جمهوری ایران در کنار همتایان روس و ترک خود در سوچی روسیه نشستی در مورد آینده سوریه داشتند. هدف از نشست سوچی، بررسی آخرین تحولات سوریه، خروج نیروهای آمریکایی و تشکیل کمیته قانون اساسی توصیف شده بود. ولادیمیر پوتین در این نشست از ترکیه و ایران خواست که با برداشتن گام‌هایی مشخص، سرچشمه تروریست‌ها را خشک و نابود کنند.‏
دکتر روحانی در دیدار سوچی خواهان افزایش تلاش ها برای پاکسازی استان ادلب سوریه شد. در حال حاضر کنترل استان ادلب، بخش‌هایی در شمال کشور و همچنین مناطق شرقی رود فرات در دست حکومت سوریه نیست. ‏این استان در حال حاضر توسط گروه هیات تحریر الشام اداره می‌شود که همان شبه‌ نظامیان جبهه النصره هستند. جبهه النصره شاخه‌ای از گروه القاعده به شمار می‌ رود.
بخش‌ هایی از شمال غرب سوریه نیز در تصرف ترکیه است و شرق رود فرات نیز توسط نیروهای دموکراتیک سوریه که مورد حمایت آمریکاست، کنترل می‌شود.
رجب طیب اردوغان، ولادیمیر پوتین و حسن روحانی روسای جمهوری ترکیه، روسیه و ایران در پایان نشست خود در سوچی با انتشار بیانیه‌ مشترکی اعلام کردند: هر گونه تلاشی برای ایجاد موقعیت جدید در صحنه میدانی سوریه به بهانه مبارزه با تروریسم را مردود شمرده و بر ضرورت مقابله با مقاصد تجزیه طلبانه جهت تضعیف حاکمیت و تمامیت ارضی این کشور و تهدید امنیت ملی همسایگان آن تاکید می کنیم.
این چهارمین دوره از نشست هایی بود که رهبران ایران، روسیه و ترکیه برای مدیریت و حل و فصل بحران سوریه برگزار کردند این سه کشور تا کنون موفقیت های قابل توجهی بدست آورده اند در دو سال گذشته این گفتگوها که از آستانه آغاز شد توانسته مناطق بدون تنشی در سوریه ایجاد کند و این مناطق را تقریبا به تمام سوریه گسترش دهد. از این جهت می توان گفت که این یک موفقیت قابل توجه برای هر سه کشور است.
در این نشست اردوغان به ایران پیشنهاد ساخت مکانسیم مبادله مالی را برای انتقال مالی در شرایط تحریم ها را داد. اگرچه جزئیات این پیشنهاد مشخص نیست اما نشست سوچی نه تنها برای آینده سوریه بلکه برای آینده مبادلات اقتصادی ایران و ترکیه نیز دستاورد داشت تا این دو کشور بتوانند با وجود فشارها و موانعی که آمریکا برای تحریم بیشتر ایران ایجاد می کند معادلات تجاری و بازرگانی و همکاری اقتصادی فی مابین خودشان را تداوم ببخشند و ادامه دهند.
اما در نشست ورشو اوضاع به گونه ای دیگر بود، بیشتر کشورهای اتحادیه اروپا از حضور در سطح عالی این کنفرانس سر باز زدند و مقاماتی در سطح پایین را به این نشست فرستادند که چنین اقدامی ازسوی برخی، به معنای ادامه اختلافات میان این اتحادیه و ایالات متحده آمریکا قلمداد شده است. از مجموع 80 کشور دعوت شده تنها 28 کشور در سطح مطلوب اجلاس یعنی وزرای خارجه شرکت کردند.
موضع گیری های متناقض وزیر امور خارجه لهستان میزبان این نشست، نشان دهنده عدم هماهنگی این کشور با آمریکا بود. در حالی که در کنفرانس مطبوعاتی پایانی این نشست، وزرای خارجه آمریکا و لهستان که میزبان نشست بودند بارها از ایران به عنوان یک تهدید امنیتی نام بردند. اما یاسک چاپوتوویتز وزیر امور خارجه لهستان در پاسخ به سوالات خبرنگاران، بر هم نظری با کشورهای اروپایی در خصوص پایبندی کشورش به توافق هسته‌ای با ‌ایران تأکید کرد. با این حال، او در همراهی با مایک پنس معاون دونالد ترامپ که سازوکار مالی اروپا را اقدامی برای نقض تحریم‌ها دانسته بود، گفت این سازوکار نمادین است.
این نشست بیشتر نمایشی تبلیغاتی علیه ایران بود و با وجود آنکه در نشست لهستان بارها نام ایران برده شد اما در بیانیه پایانی این نشست اسمی از ایران برده نشد و نشان می داد که کشورهای اروپایی مخالف واکنش های تند مقامات آمریکایی علیه ایران هستند.
این اجلاس هیاهوی ایالات متحده برای هیچ بود و در نهایت نیز نتوانست چیزی فراتر از یک تلاش تبلیغاتی گذرا باشد از همان ابتدا نیز با نوعی عقب ‌نشینی تاکتیکی از سوی دعوت‌ کننده اصلی یعنی آمریکا نام این نشست تغییر کرد و برای جلوگیری از خالی ماندن صندلی های کنفرانس به نشست صلح و امنیت در خاورمیانه تغییر عنوان داد.
در واقع این طور به نظر می‌آید که پس از اعمال نافرجام تحریم‌های یک جانبه توسط آمریکایی‌ها در پی خروج آنها از برجام، تلاش برای ایجاد یک ائتلاف ضد ایرانی توسط دونالد ترامپ با شکست مواجه شد. مقایسه دو نشست ورشو و سوچی نشان می دهد درست در زمانی که آمریکا در ایجاد ائتلاف با اروپا شکست خورد ایران در نشست سازنده ای در سوچی توانست مقاصد دیپلماتیک خود را به خوبی دنبال کند.
سیام / ن ا