تدوین نخستین اساسنامه حفاظت از میراث معماری در برابر زلزله

به گزارش به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، علیرضا انیسی عضو هیأت علمی پژوهشگاه و دبیر علمی «دومین همایش توانمند سازی میراث معماری و شهری در برابر زلزله»، امروز شنبه با اعلام این مطلب درباره اهداف اصلی همایش گفت: رویکرد اصلی همایش، حفاظت از ابنیه و میراث معماری در برابر زلزله و در دستور کار قرار گرفتن این مهم در سیاست‌های پژوهشگاه و سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری است.

او افزود: با توجه به میان رشته‌ای بودن علم حفاظت، مبنای همایش استفاده از تمامی علوم مرتبط مانند مرمت، ژئوتکنیک، سازه و معماری در امر حفاظت و نگهداری  ابنیه تاریخی است. 

عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی درباره حفاظت از میراث معماری در برابر زلزله و استفاده از علم ژئوتکنیک اظهار داشت: القای ایده های مقاوم سازی در بستر سازه ها هدف اصلی این همایش است و بر این اساس تلاش شده  از حضور متخصصین امر ژئوتکنیک بیشترین بهره را ببریم.

استاد دانشگاه معماری و شهر سازی دانشگاه علوم تحقیقات تهران با بیان اینکه پدیده علمی و نوین ژئوتکنیک در بیشتر کشورها مورد استفاده قرار می‌گیرد، تصریح کرد: این پدیده بر استفاده از عناصر نگهدارنده در برابر بستر سازه‌ها در برابر نیروی افقی زلزله تاکید دارد و از این رو اکثر طرح‌های حفاظتی مورد نظر در این همایش، استفاده از تکنیک‌های نوین نگهدارنده سازه‌های معماری در برابر رفتار زلزله است.

حفاظت در برابر زلزله نسبی است 

انیسی حفاظت در برابر زلزله را به‌عنوان یکی از مخرب‌ترین پدیده‌های طبیعی تهدید کننده بشر، نسبی دانست و افزود: لازمه حفاظت، انجام مطالعات واجرای طرح‌های گسترده و گروهی است که با استفاده از آنها بتوان بیشترین بازده را در برابر زلزله داشت و از خسارت ابنیه تاریخی تا حد ممکن کاست.

وی با اشاره به جنبه‌های ثانویه حفاظت در برابر زلزله، شاخصه‌هایی مانند تزئینات و عناصر با ارزش وابسته به معماری را جزء‌لاینفک ابنیه تاریخی دانست و گفت: سن بالای ابنیه تاریخی، آسیب‌پذیری، حساسیت‌های زیستی عناصر و... عواملی اجتناب ناپذیرند.

قائم مقام اسبق معاونت حفظ و احیای سازمان میراث فرهنگی با بیان اینکه در این همایش تلاش شده روش‌های توانمندسازی در برابر زلزله مورد بررسی و پژوهش قرار گیرند، افزود: علاوه بر نظریه‌پردازی اساتید، تجارب انجام شده مانند طرح حفاظت از «جمعه مسجد اردبیل» در پنل‌های همایش مورد بررسی قرار خواهند گرفت.

عضو هیأت‌علمی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی، هدف از توانمندسازی را  بهبود وضعیت ابنیه تاریخی با روش‌های نوین دانست که با توجه به ماهیت متفاوت بناهای تاریخی و تفاوت رفتاری آنها با سازه‌های نوین، در صورت بروز زلزله تا حد امکان و علم موجود  کمترین خسارت به میراث معماری وارد شده و در کوتاه‌ترین زمان و با استفاده از نوین‌ترین فناوری‌ها، تخریب‌های صورت گرفته درمان و مرمت شوند.

پیوند کارشناسان رشته‌های مرتبط

انیسی با تاکید بر مشارکت کارشناسان مرتبط با میراث معماری، اساتید دانشگاه‌ها و دانشجویان در این همایش افزود: فضای دانشگاهی نیازمند همکاری‌های بین رشته‌ای است و یکی از مهمترین اهداف همایش توانمندسازی میراث معماری در برابر زلزله پیوند کارشناسان رشته‌های مرتبط است.

 مدیر اسبق بنای جهانی کاخ گلستان تصریح کرد: علاوه بر نگاه کالبدی به ابنیه و بافت‌های تاریخی، باید رویکردی اجتماعی و فرهنگی نیز در دستور کار حفاظت قرار گیرد. به‌عنوان مثال در صورت وقوع زلزله در یک روستای تاریخی و مهاجرت ساکنان آن، پیوندهای اجتماعی و فرهنگی از بین می‌رود و علاوه بر میراث کالبدی، میراث ناملموس نیز از بین خواهد رفت.

انیسی درباره خروجی اصلی همایش گفت: همایش پیش‌رو درباره میراث‌شهری بافت تاریخی برگزار می‌شود و برآیند کلی آن تدوین یک بیانیه درباره حفاظت از میراث معماری است.

او در پایان ابراز امیدواری کرد: آینده نزدیک این مهم که دستاورد پژوهشگران حوزه میراث معماری است در دستور کار سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری قرار گیرد.

گفتنی است، دومین همایش توانمندسازی میراث معماری و شهری در برابر زلزله توسط پژوهشگاه میراث‌فرهنگی با حضور کارشناسان حوزه‌های مرتبط با میراث معماری اسفندماه برگزار می‌شود.