توصیه به رعایت حق کپی رایت در ایرانِ 130 سال قبل

موضوع پیوستن ایران به کنوانسیون برن و رعایت حق کپی‌رایت سال‌هاست که مورد بحث قرار می‌گیرد و البته هنوز تصمیم قطعی در مورد آن گرفته نشده است.

کپی‌رایت نوعی حفاظت قانونی از آثار چاپ شده و چاپ نشده ادبی، علمی و هنری است. این قانون به خالق اثر اجازه می‌دهد از حقوق انحصاری تکثیر، اقتباس در شیوه بیان نو (تبدیل به فیلم یا رمان) پخش و نمایش عمومی اثر استفاده کند. البته انحصاری به این معنا است که تنها خالق اثر می‌تواند از این حقوق استفاده کند.

اما رعایت نشدن این قانون و نبود حق کپی‌رایت در آثار موسیقایی و ادبی کشور همواره مسئله‌ساز بوده و به یک بحث و چالش همیشگی میان فعالان این دو حوزه تبدیل شده است.

اما طبق سندی که کانال کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران منتشر کرده، کتاب «روائح المصطفی من ازهار المرتضی» که مؤلفش مولانا سید صدرالدین احمدالعلوی‌الموسوی‌البوهاری در سال 1307 قمری است، کاملاً به این حق اشاره داشته است و در این سند مؤلف به‌وضوح اعلام می‌کند: «هر کتابی که بر خاتمه او مهر این‌جانب ثبت نباشد، مال مسروق بدانند.»

در صدر این کتاب تاکید شده: «حق تصنیف او محفوظ است کسی بدون اجازت من یا وارثانم قصد طبعش نفرماید»

این نشان می‌دهد که قانون کپی‌رایت ممکن است حتی قبل از کشورهای دیگر در سرزمین ‌ما وجود داشته و قابل اهمیت بوده است و اگر انگیزه و تصمیم جدی برای تدوین این مسئله اتخاذ شود، ما هم می‌توانیم در این مسیر، تأثیر بسزایی داشته باشیم.

*اداره کل اخبار چندرسانه ای*ایرناپلاس*