صفر و یک‌هایی که دخل و خرجمان را نگه می‌دارند

بر اساس آخرین آمار سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، ضریب نفوذ تلفن همراه در ایران (که نسبت تعداد سیم‌کارت‌های فعال به کل جمعیت را نشان می‌دهد) در سال جاری، حدود 112 درصد بوده است. ضریب نفوذ اینترنت نیز 86.80 درصد است که به معنای استفاده جمعیتی حدوداً 71 میلیون نفری است. این آمارها نشان می‌دهد استفاده از تلفن همراه و اینترنت به‌عنوان ابزارهای فناوری، تا چه میزان در جامعه گسترش یافته است.

گسترش استفاده از این ابزارها، فضایی را برای شکل‌گیری کسب‌وکارهای جدید، خدمات نوین و تسهیل فرآیندهای سنتی فراهم می‌کند که اقبال عمومی به اپلیکیشن‌های موبایلی نیز از نشانه‌های آن است.

**محبوبیت اپ‌های مالی بین کاربران اندروید

کافه‌بازار، مارکت اندرویدی ایران از تابستان 1395، گزارش‌های فصلی درباره ترکیب مخاطبان و اپلیکیشن‌هایی را که مورد توجه قرار گرفته‌اند، منتشر می‌کند و از تابستان 1396، آمار «میانگین نصب‌ فعال برنامه‌های پرطرفدار دسته‌های مختلف بازی‌ها و برنامه‌ها» را نیز به گزارش خود اضافه کرده است. این آمار می‌تواند برای شناخت بازار و مخاطبان، مورد توجه توسعه‌دهندگان قرار گیرد. در این گزارش قصد داریم با بررسی آمارهای مرتبط با اپلیکیشن‌های حوزه مالی، جایگاه، مزایا و آثار آن‌ها را بر بخشی از کاربران ایرانی اندروید بررسی کنیم.

طیف وسیعی از اپلیکیشن‌ها در دسته‌ امور مالی قرار می‌گیرند که مهم‌ترین آن‌ها همراه‌بانک‌های رسمی، حسابداری شخصی و مدیریت مالی، خرید شارژ و اپلیکیشن‌های پرداخت یا خدمات پیشخوان هستند.

بر اساس گزارش یاد شده، میانگین نصب فعال برنامه‌های پرطرفدار در زمینه امور مالی بیش از یک میلیون مورد بوده که نسبت به اولین گزارش، یعنی حدود یک سال و نیم پیش، بیش از چهار برابر شده است.

**تحولات دیجیتال و تغییر سبک زندگی

محمدنقی افشارنیا، کارشناس امور پرداخت الکترونیک در این رابطه در گفت‌وگو با خبرنگار ایرناپلاس درباره تأثیر افزایش ضریب نفوذ تلفن‌های هوشمند بر سبک زندگی اقشار مختلف، به‌ویژه نسل جوان جامعه گفت: همان‌طور که در آمارهای نصب فعال اپلیکیشن‌ها می‌بینیم، تعداد کاربران فعال این اپلیکیشن‌ها در حوزه‌های مختلف امور مالی، روند افزایشی داشته که این امر، نشان‌گر تغییر تدریجی سبک زندگی و تأثیر تحولات دیجیتال بر زندگی روزمره افراد است.

افشارنیا بهره‌مندی خدمات مالی از این تحول را امری بدیهی می‌داند و ادامه می‌دهد: بانک‌ها و شرکت‌های خدمات پرداخت و شرکت‌های فین‌تکی (فناوری مالی) می‌توانند از فرصت پیش آمده برای توسعه ابزارهای دیجیتال و ارائه خدمات خود در فضاهای دیجیتال استفاده کنند.

**دو سناریوی توسعه ابزارهای دیجیتال

این کارشناس امور پرداخت الکترونیک، دو سناریو را برای توسعه ابزارهای دیجیتال بانک‌ها، شرکت‌های پرداخت و شرکت‌های فین‌تکی مطرح می‌کند و می‌گوید: بخش اول، ارائه خدمات مالی مستقیم به کاربران تلفن‌های همراه است که در اپلیکیشن‌های رسمی بانک‌ها و شرکت‌های پرداختی (PSPها) خدمات و تراکنش‌های سنتی به کاربران ارائه می‌شوند.

وی بخش دوم را خدماتی معرفی می‌کند که شرکت‌های فین‌تکی با نوآوری و شناخت نیازهای نوین مالی مخاطبان ارائه می‌کنند. در واقع این‌گونه خدمات، زمینه‌هایی مانند مدیریت مالی شخصی، خدمات مالی سازمانی و گروهی را پوشش می‌دهند که بانک‌ها فرصت یا امکان حضور در آن‌ها را نداشته‌اند.

**سرریز منافع به سایر بخش‌ها

افشارنیا یکی از نتایج مثبت توسعه دیجیتال در بخش مالی را استفاده سایر کسب‌وکارها از این خدمات در اپلیکیشن‌های خود می‌داند و ادامه می‌دهد: خدمات مالی دیجیتال، در واقع منجر به تسهیل انواع پرداخت‌ها و نقل و انتقالات مالی برای بخش‌هایی مانند حمل و نقل مسافر، خرده فروشی‌ها، رستوران‌ها و امثال آن می‌شود.

**هزینه‌ها را از دوش مشتریان برداریم

افشارنیا تنها چالش در این زمینه را چالش کارمزدها می‌داند و می‌گوید: لازم است نهادهای نظارتی با همکاری بانک‌ها و شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات پرداخت، هر چه سریع‌تر نظام کارمزدی متناسب با رشد سریع اپلیکیشن‌های مالی را طراحی نمایند، به‌نحوی که کارمزد خدمات مالی از ذی‌نفع اصلی گرفته شود و هزینه‌های توسعه بانکداری الکترونیک و خدمات مالی دیجیتال، بر عهده عموم مشتریان بانکی نباشد.

**اداره کل اخبار چندرسانه‌ای**ایرناپلاس**