کاهش دو سوم استخدام‌های دولتی

جمشید انصاری در پاسخ به پرسش خبرنگار ایرناپلاس در زمینه کاهش استخدام‌های دولتی گفت: به نظر می‌رسد همه موافق کاهش استخدام‌ها باشند و معمولاً همه منتقد حجیم بودن بدنه دولت هستند.

معاون ریاست‌جمهوری توضیح داد که چگونه برخی اوقات اطلاعات غلطی در این زمینه در فضای مجازی دست‌به‌دست می‌شود: چندی پیش در متنی اینترنتی ارقامی از تعداد کارمندان ایران و ژاپن ارائه و نوشته شده بود تعداد کل کارمندان دولتی ژاپن 300 هزار نفر است در حالی که در ایران فقط 400 هزار نفر مدیر داریم. گسترش و نفوذ این متن اینترنتی تا جایی بود که در یکی از جلسات رسمی، یکی از مقامات دولت نیز این ارقام را برای من تکرار کرد.

انصاری گفت: معلوم نیست این ارقام چگونه و از کجا نشأت می‌گیرند در حالی که باید بگویم دولت ژاپن 3 میلیون و 232 هزار نفر کارمند دارد. هر دولت متناسب با مسئولیت‌های خودش که در قانون تصویب کرده، کارمند استخدام می‌کند. فرانسه با جمعیت 67 میلیونی، حدود 5 میلیون و 300 هزار نفر کارمند دارد، چون در این کشور کل سیستم درمان، دولتی تعریف شده و یک میلیون و 300 هزار نفر کارمند در این بخش دارد. ما هم در ایران آموزش را دولتی تعریف کرده‌ایم و یک میلیون کارمند آموزش و پرورش داریم.

وی عنوان کرد: با این حال باید بگویم ما یک اضافه موجودی در تعداد کارمندان در ایران داریم که به همین دلیل ماده 28 قانون برنامه ششم دولت را مکلف کرده تا پایان این برنامه به میزان 15 درصد از تعداد کارمندان کاهش یابد. سازمان امور اداری و استخدامی هم به‌عنوان یک تکلیف قانونی تحقق این هدف را دنبال می‌کند.

معاون رئیس‌جمهوری افزود: برهمین اساس، ما برآورد کردیم که سالانه سه درصد از کارمندان از طریق بازنشستگی از دستگاه‌ها خارج می‌شوند و اگر همین سه درصد در پنج سال را در نظر بگیریم (بدین معنی که پنج سال هیچ نیرویی استخدام نشود) به همان 15 درصد موردنظر برنامه می‌رسیم.

مسئله این است که اگر دولت قصد داشته باشد کاملاً طبق برنامه ششم عمل کند، نباید در طول این پنج سال هیچ استخدامی انجام دهد. به بیان دیگر (با در نظر گرفتن آمار انصاری در زمینه خروجی سه درصدی کارمندان به‌صورت سالانه) برنامه ششم برای رسیدن به کاهش 15 درصدی، مانع هرگونه استخدام دولتی می‌شود. افزون بر اینکه با افزایش جمعیت در طول سال‌ها، کشور به نیروی کار بیشتری نیاز پیدا می‌کند. از نظر عرضه گسترش‌یافته نیروی کار تحصیل‌کرده که بیشتر از سمت دولت متقاضی دارد تا بخش خصوصی، این مسئله موجب می‌شد در طول پنج سال با یک انباشت حجیم نیروی کار مواجه شویم. بدیهی است که دولت هم امکان اجرای این مصوبه و پذیرفتن تبعات آن را نخواهد داشت.

**هفته آینده پنج‌هزار نفر استخدام می‌شوند

برهمین اساس انصاری می‌گوید: روش ما برای اجرای این ماده به این صورت است که تنها بخشی از خروجی‌ها را جایگزین می‌کنیم. بر همین منوال، طوری برنامه‌ریزی کردیم که یک سوم این خروجی‌ها را جبران کنیم، به‌صورتی که تا پایان برنامه به‌جای 15 درصد به کاهش 10 درصدی برسیم و مابقی برنامه کوچک‌سازی دولت را از طرق دیگری مانند ادغام‌ کردن دنبال کنیم. در نتیجه، ما همیشه یک سوم خروجی را استخدام می‌کنیم و از سال 1393 تا الان نزدیک 140 هزار نفر استخدامی جدید در دولت داشته‌ایم. همچنین قرار است در هفته آینده هم 5 هزار نفر استخدامی داشته باشیم که اطلاعیه آن را در روزهای آینده اعلام خواهیم کرد.

طبق آنچه انصاری می‌گوید، یعنی اگر دولت در ابتدای اجرای برنامه ششم (سال 1396) تنها به‌اندازه یک سوم خروجی‌ها، نیرو جذب کرده باشد، نتیجه این می‌شود که از این سال به بعد تعداد استخدام‌های دولتی 66 درصد کاهش یافته است.

کاهش دو سومی استخدام دولتی هرچند از نظر برخی که اعتقاد به کوچک‌سازی دولت دارند به‌عنوان اقدامی سازنده تعبیر می‌شود، اما با این حال، برخی هم بر این باورند که این موضوع ممکن است نشانه‌هایی از کاهش شدید خدمات دولتی و رفاهی باشد. هر چند در صورتی که بهره‌وری در بخش دولتی افزایش یابد، می‌توان امیدوار بود با کاهش تعداد کارکنان دولت نیز، سطح ارائه خدمات دولتی کاهش نیابد.

گزارش از هادی سلگی

**اداره کل اخبار چندرسانه‌ای**ایرناپلاس**