اصفهان خاستگاه چاپ کتاب در ایران است

به گزارش خبرگزاری مهر، نیکنام حسینی‌پور مدیرعامل موسسه خانه کتاب در مراسم اختتامیه جایزه کتاب سال اصفهان، در توصیف جایگاه کتاب در جامعه گفت: کتاب برترین و مهم‌ترین وجه و جلوه فرهنگ و تمدن بشریت از ابتدا تا کنون به‌شمار می‌رود. زمانی‌که انسان بر آن شد اندیشه و تفکر خود را بر الواح گلین به نگارش درآورد، این ثروت فرهنگی بی‌همتا ظهور کرد.

وی افزود: کتاب حافظ اندیشه‌ها و تفکراتی است که ما از اندیشمندان و عالمان و دانشوران روزگاران کهن تا امروز به یادگار داریم و بهره می‌بریم. تاریخ ایران‌زمین نیز،‌ به‌مثابه یکی از بزرگ‌ترین تمدن‌های جهان، افتخارش بدان است که کتاب و کتابت ریشه در تاریخش دارد و همواره این ثروت فرهنگی نامیرا نزد ایرانیان صاحب ارج و قرب بوده است.

مدیرعامل خانه کتاب با اشاره به پیشینه کتاب در استان اصفهان گفت: دیار اصفهان با پیشینه درازدامن خود در عرصه فرهنگ و تمدن، خاستگاه و مهد پرورش دانشوران و ادیبانی چون ابوالفرج اصفهانی است. ظهور مکتب فلسفی اصفهان و بنیادگذاری مکتب «حکمت یمانی» به‌دست فیلسوف و حکیم پرآوازه یعنی میرداماد و گسترش این مکتب در هنر خطاطی و نگارگری به‌دست رضا عباسی و دیگران و در فقه به‌دست محمدتقی مجلسی و محمدباقر مجلسی موجب شده‌ اصفهان در تارک فرهنگ ایرانی و اسلامی جاودانه شده و بدرخشد و پایه‌گذار بسیاری رهیافت‌های فکری و ادبی و علمی شود.

حسینی‌پور ادامه داد: اولین کتابی که در ایران چاپ شد زبور داوود یا ساغموس بود که در اصفهان چاپ شد. اصفهان خاستگاه چاپ کتاب در ایران است و بسیاری از اولین‌ها در اصفهان بوده است و اهل نظر که غور و دقت می‌کنند، متوجه سهم اصفهان می‌شوند. کتاب‌هایی که توسط اصفهانیان در این مکان تاریخی و یا در سایر نقاط جهان و ایران چاپ شده، نشان‌دهنده سهم اصفهان در گسترش فرهنگ مکتوب است.

وی با تاکید بر جایگاه هنر کتاب‌آرایی در اصفهان، گفت: هنر کتاب‌آرایی اصفهان زبانزد عام و خاص است و الگویی است که در طول تاریخ از آن تقلید شده است. هنر دست هنرمندان اصفهانی در تذهیب و تجلید و... زینت‌بخش موزه‌های بسیاری در ایران و جهان است و همه این‌ها نشان دهنده ذوق و سلیقه ایرانی و ارزش کتاب نزد ایرانیان است که سهم بزرگی از آن ثمره دست‌های هنرمندان اصفهانی است. موقعی که ورق می‌زنیم، تاریخ کتاب و کتابفروشی در ایران را و حتی قبل از اینکه چاپ به ایران بیاید، سهم اصفهانی‌ها در استنساخ و کپ نسخه‌های خطی سهم ارزنده‌ای است و این ذوق و پاکیزه‌نویسی همیشه همراه اصفهان بوده است.

مدیرعامل خانه کتاب ادامه داد: در دوره معاصر نیز فرهنگ مکتوب همچنان در دیار نصف جهان بالنده است و شاهد انتشار آثار ارزشمندی هستیم که آثار برگزیده بیست‌وچهارمین دوره جایزه کتاب سال اصفهان بهترین گواه در این زمینه است. جایزه کتاب سال اصفهان که اکنون به ایستگاه بیست‌وچهارم خود رسیده است، شاید به‌جرئت بتوان گفت پویاترین جایزه کتاب سال استانی کشور است که به‌همت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان استمرار و تداوم دارد و مایه مباهات هم اهل قلم و فرهنگ این استان است هم جامعه فرهنگی کشور. که امیدواریم این درخت تناور با تلاش و کوشش مسئولان فرهنگی استان و همراهی و حمایت اهل قلم و دیگر نهادها به راه خود ادامه دهد و مایه گسترش و شکوفایی فرهنگ مکتوب در درجه اول و در درجه دوم ایران عزیز باشد.

حسینی‌پور گفت: رسم جایزه‌دادن را که از رسم‌های نیکوست خوب یاد گرفته‌ایم حالا چه از غرب یاد گرفته باشیم چه آنچه خود داشت از بیگانه تمنا می‌کرد. در زمان‌های قدیم رسم بر این بود که شاعران را برای شعر جدید و نابشان صله می‌دادند و بدین‌سان شاعری را بر شاعر دیگری برتری می‌نهادند. خلعت و صله جایزه‌ای بود امیرانه که در رواج شعر و شاعری اهمیتی بسزا داشت. این رسم بیش از ۱۳۰۰ سال در ایران سابقه داشته و پایدار بوده است. چندسالی است که نگاه به پدیدآورندگان استان‌های مختلف کشور مورد توجه قرار گرفته و به‌خصوص با حضور دکتر سیدعباس صالحی این نگاه جدی‌تر شده که امیدواریم برای اهل قلم استان‌ها سودبخش و موجب ارتقای آنان و خلق آثار نو شود. جایزه کتاب باید به نویسندگانی اهدا شود که رنج برده‌اند، دود چراغ خورده‌اند و از حمایت‌های دولتی نیز بهره نبرده‌اند.

وی در ادامه به ارائه گزارشی اجمالی درباره روند داوری و ارزیابی آثار در بیست‌وچهارمین دوره جایزه کتاب سال اصفهان، پرداخت و گفت: دبیرخانه جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران با دعوت و همکاری ۵۷ تن از استادان دانشگاهی، حوزوی و پژوهشگران مراکز مختلف پژوهشی و علمی این کار را به سرانجام رساند. در این دوره، ۸۲۵عنوان کتاب به دبیرخانه رسیده که پس از اینکه موضوع‌بندی و فهرست‌نویسی، در مرحله اول با حضور دو داور در گروه‌های مربوطه مورد داوری و ارزیابی قرار گرفت و در نهایت ۵۰ عنوان کتاب به مرحله دوم راه یافت.

مدیرعامل خانه کتاب در پایان گفت:‌ در مرحله دوم نیز پس از ارزیابی دقیق و علمی هر کتاب توسط حداقل دو تن از داوران، درنهایت ۱۱ عنوان کتاب، «برگزیده» و ۱۴ عنوان کتاب «شایسته تقدیر» شناخته شدند. از میان آثار برگزیده ۷ اثر تألیف، ۳ اثر ترجمه و ۱ اثر تصحیح هستند. همچنین از میان آثار شایسته تقدیر، ۱۱ اثر تألیف و ۲ اثر ترجمه و ۱ اثر تصحیح هستند.