وضعیت امروز افغانستان نتیجه اشتباهات آمریکا در این کشور است

به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، اعلام خروج بخشی از نیروهای آمریکایی از افغانستان و انجام گفت و گوهایی با گروه طالبان چند روزی است که بار دیگر همسایه شرقی ایران را در کانون توجه افکار عمومی قرار داده است. به موازات این گفت و گوها در هفته های اخیر هم علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی راهی افغانستان شد و بعنوان نخستین مقام عالیرتبه ایرانی از انجام گفت و گوها میان ایران با طالبان خبر داد و گفت که این گفت وگوها با اطلاع کابل انجام شده است.
روز گذشته بهرام قاسمی سخنگوی وزارت امور خارجه از حضور هیئتی از طالبان در ایران خبر داد و گفت که نمایندگان این گروه روز یکشنبه هفته جاری در تهران مذاکرات مفصلی با سید عباس عراقچی معاون سیاسی وزیر امور خارجه داشته اند.
«محسن روحی صفت» کارشناس مسائل شبه قاره هند در گفت وگو با خبرنگار سیاسی ایرنا درباره چرایی تصمیم ترامپ برای خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان و گفت و گوهای این کشور با گروه طالبان گفت: موضوع خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان از یکی دو سال مانده به دوره آخر اوباما مطرح شد. در آن دوره اساس این بحث ها این بود که هیچ امیدی برای بهبود وضعیت امنیتی افغانستان وجود ندارد و نیروهای آمریکایی نه تنها کمکی به ثبات و امنیت افغانستان نمی کنند بلکه باعث تشدید ناامنی و دادن بهانه به دست مخالفین برای انجام عملیات‌های انتحاری و درگیری‌ها می شوند.
سرپرست سابق سرکنسول گری جمهوری اسلامی ایران در مزار شریف، پیشاور و قندهار افزود: در آن مقطع اوباما به این نتیجه رسید که آمریکا بایستی از افغانستان خارج شود. البته دستگاه های نظامی مانند پنتاگون مخالف این موضوع بودند اما اوباما در نهایت موفق شد تعداد نیروهای آمریکایی در افغانستان را به دو هزار نفر کاهش دهد.
روحی صفت اضافه کرد: البته بخشی از نیروهای آمریکایی در قالب ناتو ونیروهای بین‌المللی کمک به امنیت (آیساف) در افغانستان حضور داشته اند که موضوع جداگانه ای است.
رئیس سابق ستاد افغانستان خاطرنشان کرد: ترامپ در مبارزات انتخاباتی بر این موضوع تأکید داشت که ما چند هزار میلیارد دلار در افغانستان هزینه کردیم ولی هیچ نتیجه ای نگرفتیم و این دیوانگی است که ما این نیروها را همچنان در آنجا نگه داریم ولی دستگاه هایی که منافعی (خصوصا منافع صنفی) از حضور در افغانستان داشتند، ترامپ را مجبور کردند پنج هزار نیروی جدید به افغانستان اعزام کند.
وی گفت: این نهادها به ترامپ قول دادند پس از مدتی که اوضاع امنیتی بهتر شد با سربلندی و گرفتن امتیاز از طالبان از افغانستان خارج شوند اما شرایط افغانستان در یکی دو سال اخیر نه تنها بهتر نشد به عکس انفجارات و عملیات انتحاری در این کشور بیشتر شده است.
کارشناس مسائل شبه قاره با بیان اینکه فشار بودجه ای که این موضوع به دولت آمریکا وارد می‌کند فشار واقعی است، اظهارداشت: اگر این فشارها نتیجه‌ و نفعی داشته باشد ممکن است حضور نیروهای آمریکایی در افغانستان قابل دفاع باشد ولی در شرایط کنونی همه پیش بینی می کنند که این حضور فایده ای هم ندارد.
روحی صفت با بیان اینکه موضوع خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان ربطی به مذاکرات زلمی خلیل زاد با گروه طالبان ندارد،اضافه کرد: تصمیم گیری درباره این مسئله در واشنگتن اتخاذ شده و از زلمی خلیل زاد خواسته شده با طالبان گفت وگو کند تا بتواند امتیازاتی بگیرد ولی در میانه کار که هنوز گفت و گوها به نتیجه نرسیده بود ترامپ اعلام کرد بخشی از نیروهایش را از افغانستان خارج می کند.
کارشناس مسائل شبه قاره ادامه داد:آمریکا و افغانستان پیمان امنیتی امضا کرده اند و آمریکا حداقل پنج پایگاه نظامی در این کشور دارد که اگر قرار باشد درهر پایگاه یک هزار نیروی نظامی حضور داشته باشد پنج هزار نفر کماکان در افغانستان حضور دارند بنابراین به نظر نمی رسد آمریکا بخواهد افغانستان را ترک کند و تنها به دنبال کاهش هزینه های خود در این کشور است.
وی در پاسخ به این سوال که آیا این مذاکرات به معنای به رسمیت شناختن گروه طالبان از سوی آمریکاست،گفت: آمریکا در سال های گذشته در افغانستان بیشتر به شاخ و برگ پرداخت نه به ریشه‌ها. به خاطر اینکه اگر آمریکا به مسائل اصلی پرداخته بود ما شرایط امروز را در افغانستان نداشتیم.
روحی صفت با تاکید بر اینکه وضعیت امروز افغانستان نتیجه اشتباهات گذشته آمریکاست، اظهارداشت: یکی از مهم‌ترین اشتباهات آمریکا این بود که سعی کرد ایران را از افغانستان دور کند و با اعمال تحریم ها اجازه نداد ایران نقش موثری در پیشبرد توسعه و امنیت افغانستان داشته باشد و در بازسازی افغانستان ایفای نقش کند به طوری که تحریم هاعلیه ایران را در افغانستان شدیدتر اعمال کرد.
این کارشناس مسائل بین المللی با اشاره به مناسبات تاریخی، فرهنگی و زبانی و بین مردم ایران و افغانستان گفت: از طرف دیگر مهمترین راه دسترسی افغانستان به دنیا ایران است بنابراین بدون در نظر گرفتن این مسائل هر گونه راهکاری نمی تواند نتیجه قابل قبولی داشته باشد.
وی تصریح کرد:توسعه و امنیت افغانستان همواره جزو اولویت های جمهوری اسلامی ایران بوده و این مساله ربطی به سیاست های آمریکا در افغانستان نداشته است و ما تا جایی که بتوانیم سعی می کنیم امنیت و ثبات در افغانستان را برقرار شود.چون همسایگی افغانستان برای ما حائز اهمیت بوده و سیاست همسایگی ما ایجاب می‌کند فاکتورهای جداگانه ای را در نظر بگیریم.
روحی صفت در خصوص نقش و جایگاه پاکستان در افغانستان و گفت و گوهای اخیر آمریکا و طالبان گفت: پاکستان هم همانند ایران از مولفه های اصلی امنیت در افغانستان است. آمریکا درگیری های دیگری با پاکستان دارد و این مسائل را به حوزه افغانستان تسری می دهد.
این کارشناس مسائل شبه قاره در عین حال گفت: البته ما از پاکستان انتظار داشته ایم در موضوع ثبات و امنیت در منطقه همکاری نزدیکتری با ما داشته باشد.
وی تصریح کرد: حل و فصل مشکلات و چالش های افغانستان و دستیابی این کشور به ثبات و امنیت نیازمند هارمونی و هماهنگی در سه سطح بین الاحزابی در افغانستان،سطح منطقه ای و بین المللی است و درازا کشیدن بحران در افغانستان هم به دلیل پیچیگی ها و عدم هماهنگی در این سه سطح بوده است.
روحی صفت رقابت های روسیه وآمریکا، رقابت هند و پاکستان و دشمنی آمریکا علیه ایران را از جمله عوامل ناهماهنگی در افغانستان عنوان کرد و گفت : تا زمانی که هماهنگی میان همه عوامل وجود نداشته باشد طبیعی است که تلاش ها برای حل و فصل مشکلات افغانستان به این زودی ها نتیجه نخواهد داد.
وی درباره چشم انداز گفت و گوهایی که خلیل زاد با گروه طالبان انجام می دهد گفت: روشن است که طرف های طالبان عربستان سعودی امارات و پاکستان هستند که طالبان را در دوره حکومت شان به رسمیت شناختند و در آن مقطع حمایت‌های زیادی از این گروه کردند و امروز هم همچنان از بخشهایی از طالبان حمایت می کنند.
این کارشناس مسائل بین المللی افزود: نباید فراموش کرد که طالبان یک گروه منسجم و تشکیلاتی نیستند بلکه گروه‌های محلی هستند که مخالفت هایی با دولت دارند و عده ای هم به نام آنها از این مخالفت‌ها بهره‌برداری می‌کنند.
وی تصریح کرد:عربستان و امارات بنا به تقاضای ترامپ وارد این گفت وگوها شده اند ولی به طور طبیعی اگر کشورهای تاثیرگذار همانند ایران، پاکستان، روسیه، چین، کشورهای آسیای مرکزی که همسایگان افغانستان هستند در این گفت و گوها نباشند کار برای خلیل زاد دشوار خواهد شد.
روحی صفت درباره روابط ایران با گروه طالبان هم گفت:جمهوری اسلامی ایران از گذشته در سطح محلی و در مسائل مرزی با طالبان تبادل اطلاعات داشته است چرا که این گروه به دلیل ضعیف بودن دولت مرکزی در برخی نواحی مرزی ما حضور داشتند و این تماس ها هم با اطلاع دولت کابل بوده است.
کارشناس مسائل شبه قاره خاطرنشان کرد: دولت کابل همیشه اعلام کرده گروه‌های مسلح و مخالف اگر اسلحه هایشان را زمین بگذارند ما با آنها گفت وگو می‌کنیم .ما هم همین توصیه ها را به این گروه ها داشتیم و الان هم که مذاکرات آشکارتر شده و ظهور و بروز بیشتری داشته این گفت و گوها با اطلاع و هماهنگی با دولت کابل صورت می گیرد تا به صلح در افغانستان کمک کند.
سیام**2021**1535