زشتی دانلود غیرقانونی را برای اقشار کتابخوان تبیین کنیم

محسن نوبخت، عضو هیات علمی و دبیر گروه تخصصی زبان شناسی سازمان سمت و مدیر انتشارات سیاهرود درباره انتشار غیرقانونی کتاب‌ها در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی به خبرنگار مهر گفت: بسیار اتفاق افتاده که کتاب‌های انتشارات سمت در شبکه‌های اجتماعی به صورت غیرقانونی بارگذاری می‌شوند. چندی پیش هم یک کتاب تاریخی این انتشارات برای دانلود بارگذاری شده بود. این کتاب دو ویرایش داشت و عجیب آنکه صفحات ابتدایی آن از ویرایش جدید کتاب بود و باقی کتاب از ویرایش نخست.

وی افزود: نداشتن امکانات مالی برای خرید کتاب یک بهانه برای دانلود غیرقانونی است. البته شاید این بهانه برای تعدادی از دانشجویان در شرایطی قابل قبول باشد. ما هم در زمان دانشجویی اگر دسترسی ما به کتابی سخت بود یا اینکه اگر ناچار می‌شدیم کتاب خارجی را تهیه کنیم، در یک نسخه آن را کپی می‌کردیم تا بتوانیم در کلاس و درس از آن استفاده کنیم.

نوبخت ادامه داد: به طور کل این روزها انتشار غیرقانونی کتاب واقعا بیداد می‌کند. گردش مالی مهمی هم در این راه وجود دارد. شوخی است اگر گمان کنیم که قاچاقچیان کتاب از سر تفنن و یا از درد فرهنگ به انتشار غیرقانونی کتاب اقدام می‌کنند. نظارتی که روی کار این دست اشخاص نیست. ممکن است کتاب مهمی را که نویسنده و مترجم سال‌ها بر سر آن وقت گذاشته با یک تیراژ مفصل با قیمتی نازل و چاپ بی‌کیفیت منتشر کرده و بفروشند. گویا این پدیده قاچاق کتاب آنقدر منافع مالی برای فعالانش دارد که به سادگی نمی‌توان جلوی آن را گرفت.

مترجم کتاب «ایدئولوژی و گفتمان» عوامل بارگذاری غیرقانونی فایل کتاب‌های در شبکه‌های اجتماعی را قابل بحث خواند و اضافه کرد: حتی بارگذاری فایل pdf در برخی از شبکه‌های اجتماعی هم ممکن است از سوی عده‌ای برای نابود کردن ناشری صورت گیرد. برخی دانشجویان هم ممکن است در کانال تلگرامی یا دیگر صفحاتشان در شبکه‌های اجتماعی برای گرفتن لایک و بازدید بیشتر، فایل pdf کتاب‌ها را منتشر کنند.

مدیر انتشارات سیاهرود همچنین بر لزوم کار فرهنگی برای جلوگیری از بارگذاری و دانلود غیرقانونی کتاب‌ها موجود در بازار کتاب، تاکید کرد و گفت: به نظرم تاکنون حساسیت این مساله برای بسیاری از مردم جا نیافته است. بسیاری که کتاب را به صورت غیرقانونی دانلود می‌کنند، نمی‌دانند که کارشان ضدفرهنگ و مشکل‌ساز است، اگر آگاهی پیدا کنند، وضعیت متفاوت شده و قطعا آن مردم دیگر سعی در تملک کتاب به بهای رایگان نخواهند کرد.

مترجم کتاب «آشنایی با نشانه‌شناسی اجتماعی» نقش دانشجویان برای مقابله با دانلود غیرقانونی کتاب را تعیین کننده خواند و ادامه داد: باید برای دانشجویان و علاقه‌مندان به کتاب، زشتی این پدیده را تبیین و ضررهای دانلود غیرقانونی برای اقتصاد نحیف نشر را گوشزد کرد. متاسفانه تاکنون کار فرهنگی مناسبی درباره این موضوع انجام نشده است. قشر دانشگاهی در این تبیین نقش مهمی دارد و البته فراموش هم نکنیم که کار فرهنگی زمان‌بر است.

محسن نوبخت، دارای مدرک دکتری زبان‌شناسی همگانی است و هم‌اکنون به عنوان عضو هیات علمی و دبیر گروه تخصصی زبان‌شناسی در سازمان مطالعه و تدوین کتاب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت) به تحقیق، پژوهش و ترجمه اشتغال دارد.

از میان کتاب‌های منتشر شده با ترجمه نوبخت می‌توان به این عناوین اشاره کرد: «ایدئولوژی و گفتمان» نوشته تئون ای ون‌دایک، «زبان، بافت و متن: ابعاد زبان از منظر نشانه‌شناسی اجتماعی» نوشته مایکل هلیدی و رقیه حسن، «آشنایی با نشانه‌شناسی اجتماعی» نوشته تئوون لیوون و «نشانه‌ها: درآمدی بر نشانه‌شناسی» نوشته تامس آلبرت سیبیاک.