کتاب «ویتگنشتاین و کواین» ترجمه و منتشر شد

به گزارش خبرنگار مهر، ویتگنشتاین و کواین، دو فیلسوف مهم قرن بیستم محسوب می شوند و مسلما در حوزه فلسفه تحلیلی می توان آنها را مهمترین فیلسوفان این قرن دانست. رساله منطقی فلسفی ویتگنشتاین منادی چرخش زبانی فلسفه تحلیلی قرن بیستم و الهام بخش پوزیتیویستهای منطقی حلقه وین است و کتاب پژوهشهای فلسفی او نیروی اصلی پشتوانه تحلیل مفهومی‌ای بود که تا دهه هفتاد بر فلسفه انگلیسی زبان مسلط شد و تأثیر آن بر فلاسفه معاصر ادامه دارد.

کواین، سرشناس‌ترین فیلسوف پساپوزتیویست در آمریکاست. آثار او نقطه عطف سرنوشت ساز در تکامل فلسفه تحلیلی است و آغازی است برای عزیمت از پوزیتیویسم و تحلیل مفهومی. نتیجه آنکه اگر می خواهیم اندیشه فلسفی متأخر و معاصر را بفهمیم، فهم شباهتها و تفاوتهای بین فلسفه ویتگنشتاین و کواین ضروری است.

مقایسه این دو فیلسوف ما را مستقیما به قلب مباحث و مناقشات زنده در فلسفه تحلیلی هدایت می کند. هم ویتگنشتاین و هم کواین با شیوه‌های مخصوص به خود پیوندهای عمیقی بین موضوعات و مسائل به ظاهر بی ارتباط ایجاد کردند، موضوعات و مسائلی مانند معنا، ضرورت منطقی، معرفت و ماهیت فلسفه.

فهرست کتاب عبارت است از:

مقدمه مترجم

مقدمه ویراستاران

1. ویتگنشتاین و کواین، همسایگی با فاصله بسیار/ بی.ام.اس. هکر
2. کواین و ویتگنشتاین، زوج ناجفت و جور/ برتن دربن
3. بازنمایی های واضح/ کریستفر هکوی
4. کواین، ویتگنشتاین و کل گرایی/ راجر گریسبون
5. شکاکیت، علم، کواین و ویتگنشتاین/ داگلاس جی. وین بلاد
6. راه ورود به زبان: مقایسه ای بین ویتگنشتاین و کواین/ جان وی. کانفیلد
7. گشت و گذاری به همراه ویتگنشتاین، کواین و دیویدسون/ هانس یوهان گلاگ
8. وجود و نظریه: تلقی و برداشت کواین از مفهوم واقعیت/ الهام دیلمن
9. التزام هستی شناختی/ رابرت ل. آرینگتون
10. اختلاف بین ویتگنشتاین و کواین بر سر ماهیت زبان و شناخت و استلزام‌های آن برای نظریه محدودیت/ استوارت شانکر
11. پژوهشهای فلسفی پسا ـ کواینی/ جان اف. پست

نمایه

در بخشی از مقدمه مترجم این اثر آمده است: عمده مباحثی کتابی که پیش رو دارید شناخت قبلی خواننده را با کلیات اندیشه ویتگشناین و کواین مفروض می گیرد. اگر از چنین شناخت کلی بهره مندید و در عین حال مواضع این دو فیلسوف در حوزه های مختلف معرفت شناسی، هستی شناسی، فلسفه زبان، فلسفه علم و ... نزد شما مبهم یا پیچیده است. مقایسه دیدگاه ها، رویکردها و ظرایف استدلالهای این دو فیلسوف در این کتاب زمینه رفع این ابهامات را فراهم می کند.

این کتاب مقایسه اندیشه های ویتگنشتاین و کواین را در بستر و بافت اندیشه های اسلاف هر یک از این دو فیلسوف مطرح کرده است و همین نکته به درک بهتر مواضع این دو کمک می کند.

بسیاری از متخصصین فلسفه تحلیلی دیدگاه های کواین و ویتگنشتاین را مشابه می‌دانند و این دو را دو نماینده یک تفکر می‌دانند که با زبانهای متفاوت یک اندیشه را ترویج می‌کنند. این نکته با توجه به شباهت آنها در موارد ذیل تقویت می‌شود: مواضع آنها در نقد پوزیتیویسم، حمایت از کل‌گرایی، اتخاذ مواضع نزدیک به رفتارگرایان، نقد مواضع ذهن گرایانه و نیز نقد مواضع افلاطونی ـ فرگه  در باب معنا، استفاده از آزمایشهای ذهنی ای چون یادگیری زبان کودک و ترجمه ای ریشه ای و ... .

اما تعدادی از نویسندگان فصول یازده‌گانه این کتاب، این شباهت ها را ظاهری می دانند و تفاوتهای عمیقی را بین اندیشه های این دو تشخیص می دهند. این گروه از نویسندگان در بیان این تفاوتها سعی کردند جانبی بی طرفی را رعایت کرده و صرفا به ذکر تفاوتها بسنده کنند، هرچند بعضا جانب‌داری آنها از ویتگنشتاین پوشیده نمانده است.

در بخشی از سخن ویراستاران متن اصلی این کتاب آمده است: فصول این کتاب بسیاری از وجوه شباهت و تفاوت بین فلسفه های کواین و ویتگنشتاین را نشان می‌دهد و همه این فصول به طور اختصاصی برای این مجلد نگاشته شده است. سه فصل نخست به مقایسه کلی و مباحث روش شناختی اختصاص دارد. پی. ام. اس هکر، یک دیدگاه اجمالی در باب شباهتهای ظاهری