پایبند بودن به برجام هوشمندانه‌ترین رویکرد دستگاه دیپلماسی

به گزارش ایلنا، استفاده از تریبون مجمع عمومی سازمان ملل متحد یکی از فرصت‌های ایران است تا با استفاده از این تریبون دیدگاه‌ها و نقطه نظرات خود را در مورد مسائل جاری بین‌المللی تشریح کند. فضای عمومی نشست سازمان ملل تحت تأثیر آرایشی است که کشورها پس از خروج ترامپ از برجام داشته‌اند. برجام یک توافق بین‌المللی است و پس از ۲۲ ماه مذاکره بین ایران و گروه ۵+۱ به سرانجام رسید. این توافق اجماع بین‌المللی علیه ایران را شکست و پرونده ایران از شورای امنیت خارج شد و فضای بی‌اعتمادی که در دولت قبل و زمان محمود احمدی‌نژاد علیه ایران شکل‌گرفته بود رنگ باخت. پس‌ازآن شاهد بودیم که تمامی گزارش‌های آژانس بین‌المللی هسته‌ای پایبندی ایران را به تعهدات و الزامات این توافق تأیید کرده است و این دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا بود که این توافق مهم که توسط شورای امنیت تضمین‌شده بود را نقض کرد و در ادامه خارج از توافق، به‌صورت یک‌جانبه و با وجود مخالف کشورهای مختلف، تحریم‌های علیه ایران را آغاز کرده است. برای ترسیم و ‌پیش‌بینی فضای اجلاس باید رویه‌های آمریکا در قبال ایران پس از توافق برجام و همچنین سیاست‌های پیش‌گرفته شده ترامپ در جهان را در نظر گرفت. با در نظر گرفتن این مؤلفه‌ها فضا و جو حاکم بر اجلاس به نفع ایران خواهد بود. همچنین با در نظر گرفتن بدعهدی دولت امریکا، ایران باید از موضع قدرت در این اجلاس شرکت کند و رئیس‌جمهور با دست بالا و بااقتدار از حقوق مردم ایران دفاع کند. حسن روحانی با استفاده از فرصت اجلاس باید با کشورهای عضو نیز گفتگو کند و با توجه به مجموعه فشارهایی که به ایران اعمال می‌شود، با رویکرد صلح‌جویانه برای اجرای دقیق برجام از کمک و‌ حمایت کشورهای دیگر نیز چشم‌پوشی نکند. آمریکا و دیگر کشورهایی که با ترامپ همراه شده‌اند باید بدانند که این امکان وجود ندارد که ازیک‌طرف با همه توان ایران را تهدید کنند و از سویی دیگر دست دوستی به سمت ایران دراز کنند. گفتگوی با ایران به‌طورقطع الزاماتی دارد و مقدمه این گفتگو تهدید و تحریم کشور ما نیست.

اگر از فرصت نشست مجمع عمومی سازمان ملل به‌درستی استفاده شود می‌تواند شرایط تحریم‌ها و اثرات خروج ترامپ از برجام را برای کشور آسان کند. این‌یک سوی ماجراست اما اگر ایران بتواند از این نشست به‌عنوان عاملی برای فشار بر ترامپ استفاده کند، می‌توان امیدوار بود که ترامپ نیز ناگزیر به برجام بازگردد. نشست مجمع عمومی سازمان ملل تنها یک سخنرانی و نطق سران کشورها نیست، بلکه فرصت‌هایی در اختیار ایران قرار می‌دهد که تا سال دیگر و مجمع عمومی دیگر این فرصت به دست نخواهد آمد.

رئیس‌جمهور و تیم دیپلماسی ایران می‌توانند با یک برنامه‌ریزی حساب‌شده از این فرصت‌ها به نفع ایران و منافع ملی استفاده کنند. همچنین بهترین فرصت است که ایران از شکاف ایجادشده میان اروپا و آمریکا که در برجام مشهود بود، در جهت منافع ملی استفاده کند. آمریکا که یک‌طرف توافق بوده از آن خارج‌شده و این خود آغاز شکاف میان اروپا و امریکا بوده است. ترامپ در تلاش است تا با فشار بر ایران خاورمیانه را تحت تسلط کامل خود قرار دهد و طبیعی است وقتی‌که ایران در این پهنه دارای نقشی مهم و استراتژیک است، نوک حملات به سمت ایران باشد. از سویی دیگر او محاسبات دیگری نیز دارد و انتخابات ریاست جمهوری آمریکا که در ماه نوامبر برگزار می‌شود را نباید جدای از این محاسبات تحلیل کرد.

با توجه به عهدشکنی ترامپ، عمیق‌ترین شکاف بین اروپا و امریکا شکل‌گرفته است و چنانچه اروپا بتواند به تعهدات خود در قبال برجام پایبند بماند این شکاف عمیق‌تر خواهد شد و نقش ایران دراین‌ارتباط تعیین‌کننده است. پایبند بودن به تعهدات برجام از سوی ایران درست‌ترین و هوشمندانه‌ترین رویکردی بود که رئیس‌جمهور و دستگاه دیپلماسی کشور بر آن تاکنون تأکید داشته‌اند. از طرف دیگر حضور فعال و با اعتمادبه‌نفس ایران در این اجلاس می‌تواند بر این شکاف بیفزاید. آنچه در همه این گفتگوها و چانه‌زنی‌ها باید ملاک عمل باشد توجه به اصل منافع ملی است. طبیعی است با رویکرد حفظ منافع ملی زمانی که ترامپ نیز به تعهدات کشورش در قبال توافقی مانند برجام پایبند باشد، می‌توان ‌در راستای تقویت منافع ملی و ‌در موضوعاتی مشخص به توافق‌هایی رسید؛ بنابراین اصل مذاکره نباید یک تابو باشد.