پذیرش معلم جز از طریق تربیت معلم مغایر سند تحول بنیادین است

به گزارش خبرنگار مهر، یکی از بزرگترین چالش های آموزش و پرورش چالش نیروی انسانی است. کمبود نیروی متخصص که شغل معلمی را در اولویت بگذارند و همچنین استخدام چنین نیرویی از جانب آموزش و پرورش حالا دیگر در صدر گفتمان چالشی آموزش و پرورش قرار دارد. واقعیت این است که هستند معلمانی که که امروز به دلیل نبود کار، معلمی را انتخاب کرده و بعد که شغل بهتری پیدا می کنند و معلمی را رها می کنند. امسال رهبر انقلاب اسلامی نیز به این موضوع ورود کردند و با حضور در دانشگاه فرهنگیان و تاکید به پذیرش معلم از این طریق، بر اهمیت پرورش معلم تاکید کردند. 

علی فرهادی که این روزها به عنوان هیئت علمی دانشگاه شهید رجایی و استاد دانشگاه تهران مشغول به تدریس است در گفتگو با خبرنگار مهر درباره اینکه چقدر نیروهای حق التدریس یا آزاد می توانند محل اشکال در آموزش و پرورش باشند، گفت: یک سری مسائل مانند قانون ترمودینامیک که به صورت علمی ثابت شده است، در حوزه نظری هم تایید شده و قانون است. تحقیقات علمی و سعی و خطا در این زمینه نشان می دهد که در آموزش و پرورش تربیت معلم باید از طریق مراکز تربیت معلم باشد. فرض کنید یک نفر مدرک کارشناسی می گیرد و دو سال سربازی می رود و دو سال هم دنبال کار می گردد و کار پیدا نمی کند و می آید در آزمون استخدامی شرکت می کند و معلم می شود. این فرد را با کسی که چهار سال در دانشگاه شهید رجایی یا دانشگاه فرهنگیان درس خوانده و در تمام مدت برای معلمی آماده شده، مقایسه کنید.

وی ادامه داد: «شهید رجایی گفته اند که معملی شغل نیست بلکه عشق است، پس اگر عشق است بر تو مبارک و اگر شغل است آن را رهایش کن». در تمام دنیا هم معلمی همین تعبیر را دارد و حتی در کشورهایی که آموزش در آنجا غیر ایدئولوژیک است و دین در فضای آموزشی آنها حاکم نیست هم همین مصداق را دارد.

این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه در دانشگاه شهید رجایی یا دانشگاه فرهنگیان، افراد استعدادیابی می شوند، بیان کرد: تنها در این دو دانشگاه است که افراد در ۱۸ سالگی عشق معلمی را انتخاب می کنند و گزینش عمومی و اخلاقی و پزشکی می شوند و روی تکنیک های گفتاری و فن بیان افرادی که قرار است در آینده معلم شوند، تاکید می شود. در واقع معلمانی که از طریق این دو دانشگاه جذب می شوند از ابتدا از یک فرایند مصاحبه تخصصی گذشته اند و وارد دانشگاه شده اند. مشخص است اینچنین معلمی در سیستم تربیتی موثر است تا کسی که ما برای معلمی استخدامش می کنیم.

فرهادی تصریح کرد: از طرف دیگر در آموزش و پرورش مشخص است که از نظر آماری هر سال چه تعداد بازنشسته از فرهنگیان می شوند. در هر استانی هر سال چه تعداد نوزاد متولد می شود و ۷ سال بعد کلاس اول می روند و ۱۴ سال بعد می روند دبیرستان می روند. پس نیازسنجی ها هم از سال ها قبل مشخص است. می توان بر اساس آن در دانشگاه شهید رجایی و فرهنگیان پذیرش دانشجو معلم داشت. بدترین اتفاق در سیستم آموزش و پرورش حق التدریسی و بدتر از آن شرکتی استخدام کردن معلم است. آنها هم انسان های شریفی هستند اما هرگز قابل قیاس با کسی که برای معلمی تربیت شده نیستند. ما می گوییم «فاقد شی، مطیع شی نیست» یعنی اگر ورزشکار نباشید نمی توانید ورزشکار تربیت کنید. حتی این موضوع با سند تحول بنیادین در تعارض است.

وی ادامه داد: وقتی در زمان وزارت آقای حاجی بابایی سند تحول بنیادین تدوین شد و رهبر معظم انقلاب اسلامی آن را مشاهده کردند، فرمودند «این نسخه شفابخش آموزش و پرورش است و آن را اجرایی کنید و در طاقچه نگذارید». در سند تحول بنیادین ذکر می شود که هیچ معلمی نباید از در آموزش و پرورش داخل شود، مگر از طریق این دو دانشگاه که ذکر شد. ۶۰۰ متخصص نشسته اند یا این سند را نوشته اند یا درباره اش نظر داده اند.

استاد دانشگاه شهید رجایی در پاسخ به این پرسش که آیا پتانسیل مطلوبی برای پذیرش و تربیت دانشجو در این دو دانشگته وجود دارد، اظهار کرد: من خاطرم هست در سال ۹۱ هر ترم ۲۵ هزار دانشجو در دانشگاه فرهنکیان پذیرش می شد. اگر روند ادامه پیدا می کرد به اندازه بازنشسته ها ما ورودی داشتیم. دانشگاه فرهنکیان در هر استان یک پردیس دختران و یک پردیس پسران دارد و دانشگاه شهید رجایی هم در حال حاضر ۶ هزار دانشجو دارد. هیچ کدام از این دانشجو ها هم از چرخه معلمی خارج نمی شوند.این افراد چه برای رشته خاصی تخصصی تربیت می شوند و چه برای معلمی به طور عام. پس ظرفیت به طور کامل در این دو دانشگاه وجود دارد.

فرهادی همچنین درباره این موضوع که انتقادی که معمولا به این دانشگاه ها می شود این است که عموما رتبه های بالا در کنکور، این دو دانشگاه جزء اولویت های اولشان نیست، گفت: البته در سال های اخیر دیگر اینگونه نیست و ما ورودی های با رتبه بالا را داریم اما دو نگاه می شود به این موضوع داشت. اول اینکه ممکن است یکی بخواهد اصلا مسیر جداگانه ای را در تحصیل طی کند و اساسا نخواهد معلم شود و یا بخواهد به طور سیستماتیک کارشناسی ارشد و دکتری بگیرد و هدفش این دو دانشگاه نباشد. نگاه دوم این است که الزاما کسی که رتبه بالایی در کنکور دارد، معلم خوبی نمی شود. معلمی در وهله اول روحیه می خواهد. معلمی کار با انسان است و شاخصه معلم شدن رتبه بالا در کنکور نیست. ما که نمی خواهیم شکافنده علوم پیچیده تربیت کنیم. بسیاری هم اتفاقا چون می دانند حضور در این دو دانشگاه امنیت شغلی دارد، اتفاقا اولویت اولشان این دو دانشگاه است. ضمن اینکه مگر کسانی که حق التدرییسی یا شرکتی وارد آموزش و پرورش می شوند لزوما رتبه بالایی داشته اند؟

وی در پایان تاکید کرد: به نظرم مطابق سند تحول که مقام معظم رهبری آن را نسخه شفابخش آموزش و پرورش ذکر کردند، پذیرش معلم جز از طریق این دو دانشگاه غیر قانونی است.