حقوق مولف ضمانت اجرایی می‌خواهد

شهلا آبنوس با اشاره به برخی اختلافات میان ناشران و نویسندگان گفت: بسیاری از نویسندگان به مفاد قرارداد خود توجهی نمی‌کنند و از بسیاری حقوق خود آگاه نیستند و بعد از امضای قرارداد تازه مشکلاتشان شروع می‌شود. به همین خاطر ما در این کمیته درصدد هستیم با تنظیم یک قرارداد تی‍پ به رفع برخی از این موضوعات ازجمله حق‌التالیف، طراحی جلد، تعداد چاپ اثر، اقتباس و دیگر حقوق مادی  معنوی نویسندگان توجه کنیم.

او افزود: برای تنظیم این قرارداد تعداد زیادی از قراردادهای ناشران را تهیه کرده‌ایم، چه ناشرانی که با هزینه و سرمایه خودِ مؤلف کار می‌کنند، چه ناشرانی که خودشان روی کار سرمایه‌گذاری می‌کنند و چه آن‌ها که به صورت مشارکتی کار می‌کنند. بعد از تنظیم قرارداد هم آن را برای نویسندگان خواهیم فرستاد و براساس نظراتشان آن را اصلاح خواهیم کرد.

این نویسنده با تاکید براینکه بسیاری از بندهای قراردادهای فعلی می‌تواند برای نویسندگان دردسرساز شود، درباره ضمانت‌های اجرایی قرارداد معیار گفت: ما در حال حاضر قانون مشخصی در این زمینه نداریم و این کار را کمی مشکل می‌کند. اما اگر لایحه حمایت از مالیکیت فکری که سال‌هاست در مجلس مانده، تصویب شود، شرایط عوض خواهد شد.

آبنوس افزود: درست است که ما برای تهیه این قرارداد بسیار وقت گذاشته‌ایم تا بار محتوایی، لفظی و حقوقی همه کلمات را در نظر بگیریم، اما حتی اگر اتحادیه ناشران نیز آن ب‍پذیرد، درصورتیکه ضمانت اجرایی نداشته باشد و قانونی ‍پشت آن نباشد، کاری از ‍پیش نمی‌رود، چون نمی‌شود همه چیز را به اخلاق واگذار کرد.

رپیس کمیته حقوقی انجمن صنفی نویسندگان تهران یکی از وظایف این کمیته را آشنا کردن نویسندگان با حقوقشان دانست و گفت: شغل نویسنده نوشتن است و برای همین در بسیاری از این مباحث کنکاش نمی‌کند. به همین خاطر وظیفه خودمان دانستیم که آنها را با حقوقی که از آن بی‌خبرند آشنا کنیم. یکی از این مسائل کپی رایت است که دربعد بین‌المللی به خاطر عدم عضویت ما در کنوانسیون برن، دست ما را بسته است. یعنی اگر کتابی از ما ترجمه یا به نمایشنامه تبدیل شود، هیچ شکایتی نمی‌توانیم داشته باشیم.

او با اظهار امیدواری نسبت به اینکه همایش «حق مالکیت ادبی؛ گفته‌ها و ناگفته‌ها» بتواند تاثیر مثبتی بر روند تصویب لایحه حمایت از مالکیت فکری بگذارد، افزود: این همایش یک همایش علمی و پژوهشی است و امیدوارم بخشی از آن به بررسی نتایج کمیته حقوقی و استفاده از تجربیات آن ب‍پردازد.

همایش دو روزه «حق مالکیت ادبی؛ گفته‌ها و ناگفته‌ها» از سوی انجمن صنفی داستان‌نویسان استان تهران و با همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شهریور ماه امسال در کاشان برگزار می‌شود.