تنبیه روسیه و تقویت تایوان در لایحه دفاعی آمریکا به چه معناست؟

«مهدی مطهرنیا» استاد دانشگاه و تحلیلگر مسائل آمریکا طی یادداشتی برای ایلنا به تشریح ابعاد لایحه دفاعی سالانه آمریکا پرداخت. وی معتقد است که تهدید روسیه و چین و در مقابل آن تقویت تایوان، استراتژی جدید ایالات متحده برای توازن بخشیدن و خلق سناریوهای جدید از غرب تا شرق آسیا خواهد بود.

شرح یادداشت به این صورت است:

آنچه ایالات متحده در حوزه دفاعی انجام می‌دهد یا در عرصه سیاست خارجی از آن استفاده می‌کند، متاثر از دکترین‌های امنیتی واشنگتن است. آمریکا در وهله نخست از سیاست پیش دستی در مسائل امنیتی استفاده می‌کند و در وهله دوم به قدرت هوشمند خود که در زمان اوباما پایه گذاشته شد متوسل می‌شود. این روند برای تسلط و قبض و بسط هژمونی واشنگتن بر نظام امنیت بین‌الملل در جهت گسترش نظم نوین جهانی بر اساس سناریوی تک – چند قطبی‌سازی مطرح می‌شود.

از این منظر، دکترین امنیتی آمریکا به دنبال مدیریت امنیت بین‌الملل در میان قدرت‌های جهانی است. آمریکا به این نتیجه رسیده که برای چیره شدن بر جهان باید تا حدی با قدرت‌های جهانی همکاری کند؛ چراکه رقبای موجود در ابعاد بین‌المللی دارای توان به هم پیوسته در شبکه اجتماعی و فرا اجتماعی هستند. از این منظر همکاری چین، روسیه، آلمان و فرانسه با آمریکا در این جهت است تا علاوه بر حفظ فاصله رقابتی خود با واشنگتن بتوانند با ایالات متحده در چارچوب تعریف شده همکاری کنند. البته این سناریوی آمریکاست اما پذیرش آن بستگی به کشورهای دیگر دارد.

آنچه در این میان در باب همکاری با روسیه مطرح می‌شود این است که واشنگتن به دنبال فاصله گرفتن مسکو از پکن است. لذا ایالات متحده تلاش دارد در قالب چنین سناریویی ابزار تهدید و تشویق را مورد توجه قرار داده تا قدرت سخت خود برای مدیریت مسکو را حفظ کند. از این جهت شاهد باقی ماندن تحریم‌ها علیه روسیه در پرونده اوکراین و سوریه خواهیم بود و از جهتی دیگر، دو طرف به دنبال همکاری کنترل شده در این راستا هستند.

اما در مورد تقویت قدرت تایوان که در یکی از بندهای این لایحه دفاعی آمده، این پیام مخابره می‌شود که واشنگتن به دنبال تضعیف و تقابل با چین و تغییر جهت حضور نظامی خود در شرق‌آسیا است. تقویت تایوان به نوعی توجیهی برای مقابله با ژئوپلیتیک چین در شبه جزیره است و ایجاد فضای نظامی جدید برای تایوان می‌تواند راه را برای هجرت ایالات متحده از غرب به شرق آسیا فراهم کند.