وقتی رسانه‌ها ریزگردها را بزرگ می‌کنند، توریست‌های خوزستان ریزش می‌کنند

به گزارش خبرنگار ایلنا، وضعیت گردشگری هر شهر، در رابطه‌ی مستقیم با اقامت‌گاه‌های آن شهر است. به مجرد اینکه تعداد گردشگران ورودی به یک شهر افزایش یابد، به همان نسبت منطق کار ایجاب می‌کند که اقامت‌گاه‌های گردشگری در اشکال گوناگونش از قبیل هتل، مسافرخانه، خانه معلم، سفره‌خانه، خانه‌های بوم‌گردی و ... رونق بگیرد.

وضعیت گردشگری در استان خوزستان، شکل پیچیده‌ای به خود گرفته است. از یک طرف، این استان با سابقه‌ی تاریخی-تمدنی‌اش آثاری را در دل خود جای داده که تاکنون تعدادی از آن‌ها به ثبت جهانی رسیده و از این منظر چیزی کم از شیراز، اصفهان و ... ندارد؛ ولی از جهت دیگر وضعیتِ گردشگری این استان با دشواری‌هایی روبه‌روست.

با دو نفر از راهنمایان گردشگری فعال در حوزه‌ی خوزستان گفتگویی در همین رابطه داشتیم. آن‌ها، در کلیتِ امر و در مواردی چون ناهمگونی پخش هتل‌ها در سطح استان، تأثیر تبلیغات منفیِ رسانه‌ها در مورد پدیده‌ی ریزگرد و ... اتفاق نظر دارند، اما یکی صنعت گردشگری را در حال رشد و دیگری در حال تضعیف می‌داند.

بهنام اسکندری (راهنمای گردشگری در استان خوزستان) در گفتگو با خبرنگار ایلنا، گفت: خوزستان استانی است که از قدیم‌الایام مسافررو بوده؛ هم از جهت توریستی و هم از جهت کارمندان و کارگران شرکتی. ولی یک ناهمگونی در محل‌های اقامتی در سطح استان وجود دارد. به عنوان مثال، خود اهواز هتل‌های زیادی دارد ولی وقتی به سمت اندیمشک می‌رویم، می‌بینیم که این شهر فاقد هتل است و بسیاری از شهرهای دیگر استان نیز همین‌طور. شهرهایی مثل شوشتر و دزفول در این چند ساله پر از هتل و اقامتگاه‌های سنتی شده است. تمام بحث‌های مربوط به هتل و هتلداری و بهتر است بگوییم بخش خدمات به این برمی‌گردد که چقدر از آن‌ها استقبال شود و چقدر آن شهر مسافرپذیر باشد.

وی ادامه داد: متأسفانه هتل‌داری، مورد بی‌لطفی ارگان‌هایی مثل شهرداری واقع شده‌ است. مثلاً در شهری که مسافرپذیر نبوده و مراجعین به هتل‌هایش اندک بوده، این ارگان‌ها به جای آنکه برنامه‌هایی در جهتِ رونق‌گیری و جذب توریستِ آن انجام دهند، مالیاتش را افزایش داده‌اند و همین مسئله، باعث شده بسیاری از هتل‌ها به تعطیلی کشیده شوند. بعضی شهرها هم هستند که اماکن تاریخی زیادی دارند ولی بخش خصوصی در آنجا سرمایه‌گذاری نمی‌کند و بخش دولتی هم توانش را روی این مسئله نمی‌گذارد. به عنوان مثال، شهر رامهرمز که از محورهای اصلی گردشگری است، فاقد هرگونه هتلی است.

اسکندری درباره‌ی وضعیت بوم‌گردی در این استان متذکر شد: وضعیت بوم‌گردی در استان خوزستان در حال رشد است و از شمال تا جنوب استان هر کس به نحوی وارد جرگه بوم‌گردی شده است، ولی این صنعت هنوز به شکوفایی کامل نرسیده. برای نمونه، قبلاً وقتی به چغازنبیل می‌رفتیم تنها یک روستا داشت که فاقد هر گونه محل اقامتی برای گردشگران بود اما الان دو سه سفره‌خانه و اقامتگاه سنتی در آن تأسیس شده است.

وی گفت: من به عنوان راهنما، احساسم این است که صنعت توریسم در خوزستان در حال تضعیف است. چندین مورد در این امر نقش دارند. یکی بحث ریزگردهاست که نزدیک به 10 سال در استان خوزستان، با چنین پدیده‌ای مواجه هستیم. اما مهم‌تر از آن، نوع بازتاب و بزرگ‌ شدنِ این اخبار در رسانه‌های مختلف است که می‌تواند تأثیر منفی در جذب توریست داشته باشد.

علی خرازی، دیگر راهنمای گردشگری معتقد است: یکی از مشکلات خوزستان این است که هتل‌ها در این استان، در کل کم هستند. حتی خودِ اهواز هم که مرکز استان است هتل کم دارد و هتل‌های موجود هم تماماً قدیمی‌اند. در چند سال اخیر نیز هتل جدیدی اضافه نشده است. از طرفی خودِ هتلداران اعلام کرده‌اند تعداد گردشگر در سطح استان کم است و همین مسئله را دلیلی بر این امر می‌دانند.

وی در توضیحِ علل و عوامل پایین بودن تعداد گردشگر توضیح داد و گفت: علت اول، خوب معرفی نشدن بناهاست. علت دیگر این است که آژانس‌های خدمات مسافرتی و گردشگری که در خوزستان وجود دارد، در زمینه‌ی تورهای ورودی کم کار می‌کنند. بخش اعظم گردشگری ما تورهای ورودی است و اکثر تورها هم فرهنگی هستند. آژانس‌های مسافرتی برعکس آژانس‌های تهران، شیراز و اصفهان که در این زمینه فعال بوده‌، خوب عمل نکرده‌‌اند. خودِ من به عنوان راهنمای گردشگری مجبورم تورهای ورودی‌ام را از شیراز و تهران بگیرم.

وی، بزرگ شدن مسئله‌ی ریزگردها در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی را عمده‌دلیل ریزشِ گردشگرِ این استان دانست و افزود: مسئله ریزگردها قابل انکار نیست اما این‌طور هم نیست که استان خوزستان، در تمام طول سال با این پدیده مواجه باشد. در این زمینه، تبلیغات منفی و سوئی صورت گرفت. هم‌زمان با اهواز، کرمانشاه و همدان هم ریزگرد دارند ولی استان‌های دیگر برای خود تبلیغ منفی نکردند، ولی اهوازی‌ها این کار را کردند، و به ضررشان هم شد. ما عید امسال ریزش مسافر داشتیم که یکی از دلایلش همین تبلیغاتی بود که به واسطه ریزگردها در سطح کشور پخش شد.

خرازی ادامه داد: طوری عنوان کردند که انگار ما، در کل سال در یک منطقه‌ی پُر از گردوخاک زندگی می‌کنیم اما طبق چیزی که من شنیده‌ام، خوزستان در سال 96 تقریباً 23 روز ریزگرد داشت؛ ولی آنچه حتی در رسانه‌ها جلوه دادند این بود که خوزستان در تمام طول سال با پدیده ریزگردها مواجه است. این امر؛ تاثیر منفی عمیقی بر جذب توریست  استان داشت.

وی هم‌چنین گفت: مشکل دیگری که خوزستان با آن مواجه است این است که در سه ماه از سال، به دلیل گرمای بیش از حد مسافری به این استان سفر نمی‌کند. از علل دیگر، نرخ هتل‌هاست که با درآمد مردم همخوانی ندارد. البته این امر فقط مختص به استان خوزستان نیست و در کل کشور نرخ هتل‌ها بالاست.

این راهنمای گردشگری درباره‌ی بوم‌گردی‌ها اظهار داشت: بوم‌گردی‌ها طرح خوبی بود ولی خوب اجرا نشد. متأسفانه افرادی که به بوم‌گردی مبادرت می‌ورزند تخصص این کار را ندارند و از آن بدتر حاضر نیستند در این زمینه آموزش ببینند. در حالی که مراکز آموزشی‌ وجود دارد تا آن‌ها بتوانند این آموزش را ببینند.

این راهنمای گردشگری، وضعیت گردشگری را در چند سال اخیر در حال رشد دانست و افزود: در کل صنعت گردشگری در چند سال اخیر نسبت به گذشته رشد داشته است. نسلی که الان بر سر کار آمده از نظر دانش افراد زبده‌تری هستند.

به گفته این تورلیدر، امکانات گردشگری در سایت‌های مختلف استان خوزستان، با وجود اهمیت جهانی بعضی از آن‌ها پایین است. خرازی گفت: برای نمونه، ما دو زیگورات در کل دنیا داریم. یکی زیگورات چغازنبیل و دیگری در مکزیک است اما چنین چیزی که می‌توانست یکی از مقصدهای پُرگردشگری دنیا باشد، اصلاً آن‌طور که باید نیست؛ چرا که امکاناتی در آنجا برای گردشگران وجود ندارد. حتی یک نیمکت یا سایبانی هم وجود ندارد که گردشگران بتوانند زیر آن استراحت کنند. هنوز هم، جاده منتهی به چغازنبیل جاده خوبی نیست و خطرناک است.

وی اضافه کرد: سایت‌های جهانی خوزستان از نظر امنیتی نیز قوی عمل نمی‌کنند. حتی در نزدیکیِ «بندِ میزان» افرادی هستند که مشغولِ خرید و فروش مواد مخدرند و مسئله این است که نیروی انتظامی می‌تواند آن‌ها را جمع کند. این امر برای کسانی که تورهای خارجی با خود به آن نقطه می‌برند، کار را بسیار سخت می‌کند.

خرازی با اشاره به کم‌کاری آژانس‌های مسافرتی استان در زمینه‌ی جذب گردشگری ورودی گفت: کمبود مسافر در خوزستان، بیشتر به آژانس‌ها برمی‌گردد چراکه آن‌ها هنوز نتوانسته‌اند یک کارگزار در خارج از کشور پیدا کنند و از طریق آن، تور به استان وارد کنند. درحالیکه در اهواز شرایطی فراهم آمده که آژانس‌ها می‌توانند در چنین کاری موفق شوند. الان فرودگاه اهواز پروازهایی از استانبول، دوحه و دوبی دارد. درواقع، سیستم‌های ورودی اهواز فعال شده و شرایطی به وجود آمده که گردشگر به‌طور مستقیم وارد خوزستان شود.

وی در پایان گفت: تورهای ورودی اگر بخواهند از جاذبه‌های گردشگری ایران از بعد تاریخی بازدید کنند اول باید از شوش شروع کنند و بعد به سایتی مثل تخت جمشید بروند. کسی که ابتدا از شوش بازدید کند و سپس به تخت جمشید برود، با شگفتی و دریافت تاریخی بیشتری مواجه می‌شود اما سیستمی که در حال حاضر وجود دارد، اینطور طراحی شده که معمولا خوزستان آخرین مقصد تورهای ورودی است.