دلایل خیزش گرو‌های مسلح در جنوب یمن / ابعاد اختلاف‌نظر عربستان و امارات در عدن

«جعفر قناد باشی» کارشناس مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا با اشاره به درگیری‌های مسلحانه در عدن و تصرف مواضع مربوط به دولت مستعفی یمن عنوان کرد: در پرونده یمن، عربستان و امارات دارای اختلاف‌هایی هستند که از یک سال گذشته تا به امروز این تضاد دیدگاه ادامه دارد و هر چه جلوتر می‌رویم ماهیت این اختلاف‌ها بیشتر آشکار می‌شود. در درگیری‌هایی که روزهای اخیر در جنوب یمن و خصوصاً در عدن اتفاق افتاد، عناصر یمنی که وابسته به امارات بودند میدان‌دار این وقایع بودند که نهایتاً کاخ منصور هادی در عدن را به تصرف خود در آوردند. گستره این درگیری‌ها مربوط به جنوب یمن تا بندر الحدیده در غرب این کشور بود؛ باید توجه داشته باشیم که دولت مستعفی منصور هادی در عدن مستقر بوده و مدتی است که به عنوان دولت یمن نام برده می‌شود که البته رسمیت و وجاهت قانونی ندارد.

وی ادامه داد: در جنوب یمن گروه‌های جدایی‌طلب که طیف چپ گراها را به خود منتسب می‌کنند، حضور دارند و از گذشته با منصورهادی دارای اختلافات ریشه‌ای هستند؛ عربستان به  دلیل اینکه منصور هادی از نواحی جنوب یمن بود او را در عدن مستقر کرد تا بتواند مانع مخالفت‌ گروه‌های مستقر در جنوب یمن  شود اما آنها به سه دلیل منصورهادی و دولت او در جنوب یمن را به رسمیت نمی‌شناسند: نخست اینکه جنوبی‌ها، منصور هادی را گماشته ریاض می‌دانند و از این جهت به سمت امارات متمایل شدند؛ دوم آنکه آنها منصور هادی را عامل کشتار مردم یمن می‌دانند، چراکه او در برهه‌ای مشاور علی عبدالله صالح بود. سوم اینکه اختلافات داخلی میان جریان‌های جنوبی یمن همچنان ادامه دارد؛ از این جهت شاهد بودیم که در روزهای اخیر جریان‌های جنوبی یمن دولت میهمان که منتسب به منصور هادی بود را هدف قرار دادند اما باید توجه داشت که این درگیری حاشیه‌ای و مقطعی است.

متن تحولات یمن این است که عربستان به دنبال استقرار دولت مستقل در صنعاء است. زمانی که ریاض به یمن حمله کرد حدود ۹ کشور را همراه خود در ائتلاف عربی خطاب کرد اما امروز شاهد هستیم که تنها امارات در کنار سعودی‌ها مانده که البته اختلافات همچنان میان دو کشور باقی است.

قنادباشی با اشاره به ابزارهای مورد استفاده سعودی ها در تجاوز به خاک یمن، گفت: عربستان از طریق گروه‌های نفوذی که در تعز و سایر نقاط یمن مستقر کرده قصد دارد نفوذ خود را در یمن حفظ کند؛ به گونه‌ای که در حال خلق آرایش جدید است و به موازات آن تحریم‌های اقتصادی را در دستور کار قرار داده است. تا جایی که حدود دو سال و ۱۰ ماه است که ریاض با جنگ دست و پنجه نرم می‌کند و تمامی مولفه‌های موجود در پرونده یمن نشان می‌دهد که این بحران به راحتی حل و فصل نخواهد شد.

وی در پایان تصریح کرد: عده‌ای معتقدند که اختلاف نظر عربستان و امارات در مورد مسایل یمن موجب درگیری سیاسی و یا حذف یک از طرفین می‌شود اما با صف‌بندی که در مقابل قطر و سایر کشورهای حاشیه خلیج فارس صورت گرفته، نشان می‌دهد که این جبهه تنها با اختلاف سطحی روبه‌رو است که می‌تواند با گفت‌وگو حل و فصل شود. اینکه ریاض با امارات درگیر خواهد شد تحلیل درستی نیست چراکه منافع آنها در حاشیه خلیج فارس و بسیاری از پرونده‌های دیگر بر اختلاف آنها در یمن ارجحیت دارد و از این جهت درگیری میان دو طرف مردود به نظر می‌رسد. باید توجه داشت که این دو کشور در حالت فعلی نمی‌توانند پیام‌آور سطح در یمن باشند و از این جهت است که می‌گوییم همچنان پرونده یمن با موانعی روبه‌رو است و آینده آن نامفهوم  قلمداد می‌شود.