نابودی کروموزوم Y تا ۴.۵ میلیون سال دیگر

براساس گزارش كانورسيشن، اگرچه اصلي‌ترين محموله كروموزوم Y ژن كليد اصلي SRY است، ژني كه جنسيت جنين را تعيين مي‌كند، اما چند ژن ديگر را نيز به همراه دارد و تنها كروموزومي است كه براي بقا به آن نيازي نيست، زيرا زنان بدون اين كروموزوم نيز به خوبي از پس زندگي برآمده‌اند.

به گفته دارن گريفيت استاد ژنتيك دانشگاه كنت،  كروموزوم Y با سرعت رو به انحطاط گذاشته‌است و اين روند باعث شده تا زنان از كروموزوم‌هاي سالم و طبيعي X برخوردار باشند درحالي كه مردان يك كروموزوم سالم و طبيعي X و يك كروموزم تحليل‌رفته و رو به نابودي Y دارند و درصورتي كه اين روند انحطاط با همين سرعت ادامه پيدا كند، كروموزوم Y تنها 4.6 ميليون سال ديگر تا ناپديد شدن هميشگي زمان دارد.

شايد اين مدت زمان طولاني به نظر برسد، اما اگر به ياد آوريم كه از آغاز حيات بر زمين 3.5 ميليارد سال مي‌گذرد،‌4.5 ميليون سال بسيار ناچيز ديده مي‌شود.

كروموزوم Y از ابتدا داراي نقاط ضعفي بود و برخلاف ديگر كروموزوم‌ها كه از هريك دو نسخه درون سلول‌هاي بدن داريم، كروموزوم‌هاي Y تنها يك نسخه دارند و از پدر به پسر منتقل مي‌شوند. اين به آن معني است كه ژن‌هاي درون اين كروموزوم نمي‌توانند تحت تاثير بازتركيب ژنتيكي قرار بگيرند، بازتيكيبي به معني چينش دوباره ژن‌ها در نسل‌هاي جديد كه مانع از بروز جهش ژنتيكي مي‌شود.

از اين رو كروموزوم Y كه از قابليت بازتركيبي ژن‌ها محروم است، در طي زمان تحليل مي‌رود و به تدريج از ژنوم حذف مي‌شود. با اين‌همه تحقيقات جديد نشان داده‌اند كه اين كروموزوم مكانيزم‌هاي مقاومتي خوبي براي كند كردن روند تحليل ايجاد كرده‌است. مقاله محققان دانماركي كه به تازگي در نشريه پلاس ژنتيكز منتشر شده نشان مي‌دهد اين كروموزوم دچار تغيير ساختاري شده كه به تقويت ژنها كمك مي‌كند و همچنين ساختاري غيرعادي را در خود ايجاد كرده كه از خود در برابر انحطاط محافظت مي‌كند.

محققان همچنين شاهد آن بودند كه در اين ساختار جديد ژن‌هاي معيوب طي فرايند "كپي و پيست" توسط ژن‌هاي پشتيبان جايگزين مي‌شوند. بررسي كروموزوم Y در ديگر گونه‌هاي زيستي نيز نشان داده تقويت ژنتيكي در اين كروموزوم اپلي كلي است كه در همه گونه‌ها در حال اجرا است.

با اين‌همه دانشمنداني مانند جني گريمز از دانشگاه لا‌تروب معتقد است در چشم‌انداز كلي،‌كروموزوم Y سرنوشتي مشخص دارد و در نهايت از بين خواهد رفت، حتي اگر بتواند با ايجاد ساختارهاي جديد روند نابودي‌اش را كند سازد.

با اين‌همه نابودي كروموزوم Y لزوما به معني نابودي جنس مذكر نيست، بلكه كليد اصلي SRY پس از نابودي كروموزوم Y به كروموزومي ديگر منتقل شده و گونه زيستي بدون نياز به كروموزوم Y جنس مذكر را به وجود مي آورد.