آفتاب

نگاه راهبردی گازپروم به ایران

نگاه راهبردی گازپروم به ایران

اولگا موردیوشنکو مفسر روزنامه کمرسانت در مقاله ای رویکرد راهبردی شرکت بزرگ گاز روسیه، گازپروم را نسبت به ایران تشریح کرده است.

او در این مقاله می نویسد: 

گازپروم که قبلاً با ایران در مورد شرکت در استخراج گاز و حمل آن به هند از طریق پاکستان به توافق رسیده می‌تواند همچنین در پروژه احداث کارخانه تقطیر گاز در این کشور شرکت کند. ساخت این کارخانه مدت طولانی است در جریان است ولی طبق محاسبه مقامات ایرانی اتمام پروژه 4 میلیارد دلار هزینه خواهد داشت. کارشناسان می‌گویند شرکت در این پروژه با راهبرد گازپروم در جهت متنوع ساختن فعالیت آن هماهنگ بوده و با منافع سیاسی روسيه همسو است. اما عامل باصرفه بودن اقتصادی معیار اصلی اتخاذ تصمیم در مورد کارخانه نخواهد بود.

گازپروم تفاهم نامه فعالیت احتمالی با صاحبان پروژه (شرکت "ایران ال ان جی"، شرکت ملی نفت ایران و صندوق بازنشستگی، پس انداز و رفاه کارکنان صنعت نفت) را امضا کرد. کارخانه تقطیر گاز دو خط با ظرفیت 5,5 میلیون تن در سال هر کدام را در بر می‌گیرد. در چارچوب مرحله دوم حجم تولید می‌تواند دو برابر شود.

گازپروم و شرکت‌های ایرانی همچنین نقشه راهی امضا کردند که طبق آن گازپروم یک تحقیق نظری در مورد اجرای پروژه‌های جامع در بر گیرنده استخراج، حمل و فرآوری مواد هیدروکربنی و از جمله شیمی گاز تهیه می‌کند. به گفته آلکسی میلر رئیس هیئت مدیره کمپانی گازپروم، این شرکت پیشنهادهای خود در مورد بهره‌برداری از میادین "فرزاد الف"، "فرزاد ب"، "پارس جنوبی" و "کیش" را در سه ماهه اول سال 2018 به شرکت ملی نفت ایران واگذار می‌کند. طرفین تفاهم نامه مربوط به این بخش‌ها را سال گذشته امضا کرده بودند. قبل از آن شرکت ملی نفت ایران و گازپروم در مورد ساخت خط لوله گاز دریایی ایران - پاکستان - هند به توافق رسیده بودند ولی فعلاً (چنانچه هفته گذشته در وزارت انرژی توضیح داده شد) فعالیت در جهت طراحی توجیه اقتصادی و فنی (امکان سنجی اقتصادی فنی ) آن آغاز نشده زیرا هنوز برخی اسناد دوجانبه امضا نشده است. میادینی که گاز آنها روانه این خط لوله مي‌شود هم هنوز انتخاب نشده‌اند.

شرکت "ایران ال ان جی" یکی از سه پروژه‌ اعلام شده ایران در بخش گاز تقطیر شده (به غیر از پارس ال ان جی و پرژن ال ان جی) است. فاز 12 میدان پارس جنوبی به عنوان منبع مواد اولیه این پروژه تعیین شده است. کارخانه قبلاً تا 40 درصد ساخته شده و به گفته آقای بیژن نامدار زنگنه وزیر نفت ایران تکمیل ساخت آن به 2 تا 3 سال زمان و 4 میلیارد دلار سرمایه گذاری نیاز دارد. پس از رفع مجازات‌های بين‌المللي در سال 2016، ایران فعالانه برای جلب سرمایه گذاران خارجی به حوزه نفت و گاز خود اقدام می‌کند. مقامات ایرانی با شرکت‌های بين‌المللي و از جمله "توتال" فرانسه در این مورد مذاکره کرده بودند که در بهره‌برداری از فاز 11 میدان پارس جنوبی شرکت می‌کند. ولی فعلاً توافق معینی با هیچ کدام از سرمایه گذاران حاصل نشده است.

گازپروم بنوبه خود سعی دارد به موازای توسعه صادرات گاز خط لوله‌ای به خارج (در حال حاضر خطوط لوله "جریان شمالی 2" و جریان ترکی در دست احداث است)، همزمان پروژه‌های گاز تقطیر شده را اجرا کند (در روسيه شرکت قصد دارد کارخانه گاز تقطیر شده "ساخالین 2" را توسعه داده و پروژه احداث کارخانه "گاز تقطیر شده بالتیک" و همچنین یک رشته پروژه‌های تناژ پایین را اجرا کند). ولی در خارج تاکنون اساساً از تحویل گاز تقطیر شده و شرکت در ساخت ترمینال‌های تبدیل معکوس گاز تقطیر شده به گاز طبیعی سخن رفته است (گازپروم اخیراً در مورد چنین پروژه‌ای در ویتنام به توافق رسید).

ویاچسلاو میشچنکو از "آرگوس مدیا" خاطر نشان می‌کند ورود به حوزه‌های مختلف از استخراج و حمل گاز گرفته تا تقطیر آن با راهبرد گازپروم هماهنگ است. وی یادآور مي‌شود گازپروم اخیراً اعلام نمود آماده است فنآوری‌های خود برای تقطیر گاز را طراحی کرده و وارد بازارهای جدیدی شود. وی حدس می‌زند: "امروز ایران شریک روسيه در حل و فصل بحران خاورمیانه است و لذا مسئله بازدهی اقتصادی پروژه‌های مشترک می‌تواند در جای دوم قرار گیرد".

آلکسی گریواچ معاون رئیس بنیاد امنیت ملی در حوزه انرژی قبول دارد که همکاری روسيه با ایران برای هر دو طرف مفید است. شرکت گازپروم در پروژه‌های ایرانی می‌تواند فشار بالقوه صادرات گاز ایران بر بازارهای اروپا را کاهش دهد. این گاز درصو رسیدن به اروپا می‌تواند با گاز روسيه وارد رقابت شود. همچنین پروژه‌های جدید خارجی اجازه می‌دهند فنآوری‌های تقطیر گاز گازپروم آزمایش شده و بازار کاربرد آنها گسترش داده شود. اما برای ایران شرکت روسيه راهی برای کاهش ریسک‌های مربوط به مجازات‌ها است.

49261

کد N1806351

وبگردی