صدور ۱۱۴ مجوز فعالیت توسط پژوهشکده باستان‌شناسی

به گزارش ایلنا، بهروز عمرانی (معاون پژوهشی پژوهشگاه) امروز «شنبه» در مراسم افتتاحیه هفته پژوهش، هدف از برگزاری مراسم هفته پژوهش را بازتعریف اهمیت امر پژوهش و تقدیر از پژوهشگران و محققان در عرصه پژوهش و تولید علم در حوزه میراث فرهنگی و گردشگری دانست و گفت: پژوهش امری است که موجب رشد و توسعه در همه حوزه‌های علمی و اجرایی می‌ شود.

او افزود: در هفته پژوهش این فرصت فراهم شده تا اعضای هیئت علمی، کار‌شناسان پژوهشی محققان حوزه میراث فرهنگی و گردشگری و هنرمندان با شرکت در این مراسم به ارائه دستاورد‌ها و تحقیقات خود در قالب شرکت در نمایشگاه و ارائه سخنرانی پرداخته و بدین طریق مدیران ستادی، ارباب رسانه و اذهان عمومی را با روند فعالیت مطالعاتی و نتایج آن آشنا سازند.

وی با بیان اینکه معاونت پژوهشی در طی سال گذشته موضوع توانمندسازی و ارتقای جایگاه علمی اعضای هیئت علمی و کار‌شناسان پژوهشی پژوهشگاه را با برگزاری جلسات متعدد در حوزه تحصیلات تکمیلی در چارچوب جلسات ترفیع، ارتقا، تبدیل وضعیت و جذب با برگزاری جلسه‌های متعدد به انجام رسانده افزود: این معاونت در عین حال از تمامی طرح‌ها و پروژه‌های دارای اولویت پژوهشی و مطالعاتی در قالب سی مورد کمیته تخصصی، حمایت موثر خود را اعمال کرده است.

وی با اشاره به فعالیت‌های پژوهشکده‌ها ی پژوهشگاه افزود: پژوهشکده باستان‌شناسی در نه ماهه سال جاری با صدور ۱۱۴ مجوز در قالب کاوش، گمانه زنی، تعیین عرصه و حریم و بررسی باستان‌شناختی نقش حاکمیتی خود را با توجه به جایگاه مدیریت علمی در عرصه فعالیت‌های باستان‌شناسی کشور به انجام رسانده است.

عمرانی اظهار داشت: پانزدهمین کنگره سالانه باستان‌شناسی کشور در اسفند ماه سال ۱۳۹۵ با وصول۱۳۷عنوان مقاله پیرامون نتایج فعالیت‌های می‌دانی باستان‌شناسی کشور و نمایش گزیده یافته‌های کاوش با همکاری پژوهشگران، امنای اموال استان‌ها و همکاری موزه ملی ایران اجرا شد.

وی با بیان اینکه با آسیب‌شناسی روند برگزاری نمایشگاه یاد شده تاسیس مخزن مرکزی برای تحویل یافته‌های سالانه کاوش همانند آنچه در مرکز باستان‌شناسی بوده، مورد انتظار است گفت: برگزاری و مشارکت در بیش از پنج همایش بین‌المللی و منطقه‌ای و چاپ و انتشار ده‌ها جلد کتاب و مقالات علمی بخشی از فعالیت‌های این پژوهشکده محسوب می‌ شود.

معاون پژوهشی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری اظهار داشت: پژوهشکده زبان‌شناسی، کتیبه‌ها و متون بررسی و پاسداری از میراث زبانی شفاهی ایران اعم از گونه‌های زبانی ایرانی و غیر ایرانی پراکنده در پهنه جغرافیایی کشور را با فعالیتهایی از قبیل تدوین واژه‌نامه‌های گویشی، ایجاد آرشیو داده‌های زبانی و اطلس زبانی ایرانی به اتمام رسانده است.

او افزود: این پژوهشکده مطالعات کتیبه‌شناختی اعم از شناسایی و رمز گشایی بر روی آثار کتیبه‌های منقول و غیر منقول، بررسی و تحلیل متون و نسخ خطی، مطالعات سکه‌شناسی با اجرا طرح‌های پژوهش همچون دانشنامه سکه‌های اسلامی تخت فولاد یادمان تاریخی اصفهان، مستند نگاری کتیبه‌های شیراز، بررسی کتیبه‌های فارسی جمهوری نخجوان، مستند نگاری آثار ایرانی و کتیبه‌های فارسی در کشورهای تانزانیا و کنیا و شناختنامه مجموعه وادی‌السلام، شهر نجف، عراق و نهایتا طرح ملی اطلس زبانی ایران که هم اینک مراحل پایانی تجمیع داده‌های گویشی و گردآوری را با مشارکت ادارات کل استان‌ها در دست اقدام دارد.

به گفته او، پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار در قالب سه گروه پژوهشی سیاستهای عمومی و نظارتی، شناخت مواد و تکنولوژی، سالیابی و محیط با انجام پژوهش‌های بنیادین و کاربردی در زمینه حفاظت و مرمت و احیاء تاریخی و فرهنگی، تزیینات وابسته به معماری و مواد و مصالح ساختمانی با آزمایشگاه‌های شیمی، آزمایشگاه پراش پرتو ایکس XRD - XRF، پتروگرافی، فلز‌شناسی و سالیابی ترمولویناس شماری از آزمایشگاه‌های پژوهشگاه را شامل می‌شود.

او افزود: طرح‌های مطالعه فنی لعاب و رنگدانه سفال‌های لعابدار پایگاه میراث جهانی بم، بررسی و مطالعه سنگ‌های نیمه قیمتی شهر سوخته، حفاظت و شیوه‌های پایش در زمینه آثار صخره‌ای، مطالعه و بررسی قالی‌های موزه فرش، بیماری‌شناسی آثار فلزی اداره کل استان سمنان، آسیب‌شناسی شیشه‌های تاریخی با نگاهی بر آثار شیشه‌ای موزه سنندج، پروژه ملی موزه سبز در ۹ موزه تهران، و آزمایش ۱۹۶۰ شیئی برگزاری دوره‌های آموزشی و منطقه‌ای در ارتباط حفاظت پیشگیرانه در موزه‌ها نیز تعدادی از فعالیت‌های پژوهشکده حفاظت و مرمت را شامل می‌شود.

عمرانی، تهیه و تدوین دستورالعمل‌ها و الگوهای مربوط به حفاظت در بناهای شهر و روستاهای تاریخی و ارائة طرح‌های حفاظت و مرمت در پروژه‎های مطالعاتی گور دخمه‌های اردکان یزد و محوطه باستانی وستمین بهره‌مندی از تجارب بین‌المللی در شیوه‌های جدید مستندنگاری و حفاظت و مرمت با مشارکت مراکز علمی خارجی همانند پروژه چهارسوق بزرگ بازار تهران را از اهم فعالیت‌های پژوهشکده ابنیه و بافت اعلام کرد.

او گفت: طرح‌های تدوین اصول حفاظت، طراحی و ساماندهی روستاهای تاریخی – فرهنگی با نگاه ویژه به معماری بومی، تهیه الگوی حفاظت و مدیریت شهر تاریخی در ایران نمونه موردی شهر تاریخی میبد، الگوی حفاظت و مرمت شهری کاشان، مستندسازی باغ‌های تاریخی خراسان جنوبی، شماری از طرح‌های در دست اجرای پژوهشکده ابنیه و بافت است.

معاون پژوهشی پژوهشگاه افزود: انجام پژوهشهای می‌دانی، مردم نگاری و مستندسازی و تحلیل مردم‌شناختی اطلاعات گردآوری شده، مطالعه و پژوهش در حوزه فرهنگ عامه به منظور ثبت و ضبط میراث فرهنگی کشور و نیز تهیه اطلس‌های مردم نگاری، فن آوری‌های بومی، پوشاک و... از وظایف پژوهشکده مردم-‌شناسی است.

 وی با اشاره به اینکه سه گروه مردم‌شناس زیست محیطی، مردم‌شناسی اجتماعی، مردم‌شناسی آرمانی- آیینی (اسطوره) در این پژوهشکده مشغول فعالیت‌های پژوهش هستند تصریح کرد: مطالعه در حوزه روابط انسان و محیط زیست بررسی مطالعات تاریخی در زمینه فنون زیست (گروه زیست محیطی) و بررسی و پژوهش‌های لازم پیرامون ادیان، مذاهب، مبانی اعتقادی اسطوره و باور‌ها و شناسایی و هویت فرهنگی و گروه اسطوره و آیین از دیگر فعالیتهای این پژوهشکده است.

او گفت: چاپ انتشار ۱۰ جلد کتاب با عناوینی همانند بازاندیشی مردم‌شناسی بصری، نورزنامه سغد، و بیش از یکصد مقاله از تولیدات پژوهشکده بوده و اطلس مردم نگاری ایران، اطلس موضوعی شامل خوراک و فرهنگ، پوشاک، طب سنتی نیز در دست اقدام است.

به گفته عمرانی، پژوهشکده گردشگری با بهره گیری از فرصت‌ها، توان علمی و کار‌شناسی موجود در عرصه ملی و بین المللی با هدف مطالعه و پژوهش در حوزه‌های مختلف گردشگری و میراث طبیعی، به عنوان پشتیبان فکری (تولید فکر و دانش) بخش اجرایی تشکیل شده تا در قالب گروه‌های پژوهشی فعالیت کند.

به گفته عمرانی در حال حاضر این پژوهشکده دارای گروه‌های پژوهشی گروه اقتصادی و سرمایه گذاری، گروه راهبردی، گروه بازاریابی و تبلیغات و گروه اجتماعی و فرهنگی است.

او افزود: این پژوهشکده اقدام به مطالعه، پژوهش و اجرای طرح‌های پژوهشی مورد نیاز معاونت‌های اجرایی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کرده و همچنین نظارت علمی و مشاوره بر طرح‌های مطالعاتی سازمان در حوزه‌های ستادی و استادی، برگزاری نشست‌های تخصصی مرتبط با موضوع‌های مختلف گردشگری به صورت ادواری ـ عضویت در کمیته علمی همایش‌ها ـ همکاری با نهادهای فرابخشی مانند شهرداری ‌ها و کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی ـ تهیه استانداردهای خدمات در حوزه گردشگری با سازمان استاندارد از جمله اقدامات پژوهشکده گردشگری است.

عمرانی افزود: گروه نوپای میراث طبیعی که در اردیبهشت ماه سال جاری به صورت مستقل فعالیت خود را آغاز کرده است و با هدف ایفای نقشی موثر در ارتقاء سطح دانش و نیز حفاظت و نگهداری و بهره‌برداری بهینه از منابع میراث طبیعی به عنوان ذخایز زیست محیطی و عوامل موثر درادامه حیات و نیز انجام تحقیقات علمی در این حوزه شکل گرفته است.

او، انجام طرح پژوهشی مبانی و مفاهیم گردشگری مذهبی با تأکید بر توانمندی‌های گردشگری استان همدان، و نیز برگزاری سه نشست علمی، میراث طبیعی، مبانی و مفاهیم، میراث طبیعی و توسعه پایدار و میراث طبیعی و محیط زیست را اهم فعالیت‌های گروه میراث طبیعی اعلام کرد.

وی با اشاره به فعالیت‌های گروه هنرهای سنتی گفت: اینکه هنرهای سنتی، هنرهای اصیلی هستند که، حالات روحانی و معنوی بشری به نحوی در آن تجلی یافته و نه تنها به ماده شرافت و کمال می‌بخشد، بلکه عاملی در جهت سیر انسان به سمت کمال و آگاهی است.

او افزود: این هنر‌ها، اعتقاد، بینش و به کار بستن سنت‌های فرهنگی، هنری و فنون ویژه اجرایی خاص را به شیوه استاد و شاگردی که لازمه این هنر‌ها است در گذر زمان به نسل‌های بعدی انتقال داده است.

عمرانی اظهار داشت: کاربردی بودن آثارمنقول و غیر منقول و حتی آثاری که در گروه هنرهای اجرایی قرار دارند مانند موسیقی و نمایش‌های سنتی، یکی از ویژگی‌های اصلی هنرهای سنتی است که سابقه‌ای طولانی در فرهنگ ایرانی دارد.

وی هنرهای سنتی ایرانی را در چهار گروه شامل گروه هنرهای صناعی، گروه موسیقی دستگاهی و نواحی، گروه نمایش‌های سنتی و آیینی، گروه نقاشی سنتی دسته بندی کرد و گفت: پژوهشکده هنرهای سنتی در راستای حفظ، احیا و اشاعه این گروه از هنر‌ها تاسیس شده است.

او فگت: از اهم فعالیت‌های هنرهای سنتی می‌توان به آموزش ۵۲۵ نفر به صورت استاد و شاگردی در مجموعه هنرهای سنتی، برگزاری نشست‌ تخصصی و کارگاه تخصصی زرگری در دیماه ۹۵، نشست تخصصی پرده‌های شاهنامه‌ای و رونمایی از یک نمونه پرده شاهنامه در ۲۵ اردیبهشت ۹۶ و نشست تخصصی موضوع ارتقا کیفی سازهای سنتی ایران ۲۶ شهریور ۹۶ و برگزاری همایش ملی رنگزاهای طبیعی در آذرماه ۹۶وشرکت در سه نمایشگاه و نمایش آثار هنرهای سنتی در پاویون فرودگاه مهرآباد جهت بازدید سران کشور‌ها مرداد ۹۶، درسالن اجلاس سران سه جانبه ایران، روسیه و آذربایجان آبان ۹۶اشاره کرد.

او گفت: تولید ۱۹۲ اثر هنری در رشته‌های سفال، خوشنویسی، سازسازی و قلمزنی، تذهیب، نگارگری، می‌ناسازی و...، مرمت ۳۰ ساز توسط هنرمندان کارگاه سازسازی (در سال ۹۶)، بافت ۵/۵ متر پارچه نفیس زربفت (در سال۹۶)، راه اندازی و احیاءدستگاه ترمه بافی که از هنرهای در حال فراموشی است (در سال ۹۶). وطراحی و ساخت کتیبه ریاست جمهوری در کارگاه سفال وسرامیک (در سال ۹۶) را از دیگر اقدامات این مرکز دانست.

او گفت: نظر به اهمیت جایگاه گروه هنرهای سنتی در آخرین جلسه هیئت امناء پژوهشگاه به ریاست جناب آقای دکتر مونسان معاون محترم رئیس جمهور و ریاست سازمان متبوع جلسه با ارتقاء جایگاه هنرهای سنتی به پژوهشکده هنرهای سنتی موافقت کردند.

عمرانی در پایان اظهار داشت: تلاش معاونت در جهت هدفمند کردن طرح‌های دارای اولویت‌های پژوهشی پژوهشکده‌ها و گروه‌های پژوهشی پژوهشگاه و انجام مذاکرات با روسای پژوهشکده‌ها در جهت تصویب اولویت‌های پژوهشی و طرح‌های پژوهش محور در سال ۱۳۹۷، توجه به نظام توزیع عادلانه و همه جانبه طرح‌های پژوهشی در پهنه ایران فرهنگی، اخذ مشارکت فکری دانشگاه‌ها و دیگر مراکز علمی، ادارات کل استان‌ها در ارائة پیشنهادات طرحهای پژوهشی به منظور تعمیق و اثر بخشی مطالعات حوزه. مذاکره با مراکز ادارات کل استان‌ها به منظور راه‌اندازی مراکز پژوهشی و تعامل بیشتر با ایشان و تلاش در جهت ارتقاء رتبة علمی پژوهشگاه از اهم اقدامات معاونت پژوهشی در سال پیش رو خواهد بود.