وزیر بهداشت: ما و بیماران مبتلا به ایدز در یک کشتی نشسته‌ایم

اين در حالي است كه بسياري از مسئولان معتقدند كه اطلاع‌رساني درباره ايدز و مسائل فرهنگي، بهداشتي مي‌تواند كمك زيادي به پيشگيري از بروز اين بيماري كند. مهم‌تر اينكه شيوع بيماري از طريق اعتياد تزريقي در حال كاهش و از طريق رابطه جنسي در حال افزايش است.آمارهاي وزارت بهداشت هم مي‌گويند كه در سال ۹۵ شيوع بيماري از اين دو روش تقريبا با هم برابر شده‌اند. وزير بهداشت هم ضمن ابراز نگراني از روند افزايشي آمار ابتلا به HIV در كشور گفت: اين آمار رو به افزايش است. دكتر سيدحسن قاضي‌زاده هاشمي در همايش روز جهاني ايدز كه روز گذشته برگزار شد، گفت: با وجود تلاش‌هايي كه در زمينه كنترل ايدز در كشور انجام شده است، اما هم‌اكنون بيش از 10هزار نفر در كشور در حال درمان هستند. همچنين شناسايي بيماران بيشتر شده و به اين ترتيب افراد بيشتري براي آزمايش ايدز مراجعه كرده‌اند.

هاشمي همچنين افزود: اين حرف‌ها هر سال تكرار مي‌شود و رنج‌دهنده است. آمار ايدز در كشور رو به افزايش است. به شخصه نخستين باري كه درباره اين بيماري شنيدم از زبان آقاي هاشمي رفسنجاني بود كه مي‌گفتند ايران به‌دليل باورها و اعتقادات مذهبي كه جزو امتيازهاي آن محسوب مي‌شود، با اين مشكل روبه‌رو نمي‌شود و كشورهاي غربي گرفتار آن مي‌شوند كه ناشي از بي‌اخلاقي و بي‌ديني است. هيچ‌وقت تصور نمي‌كردم كشور ما با اين بيماري روبه‌رو شود، چون دليل آن اعتياد، روابط جنسي غيراخلاقي و نامشروع است و ممكن نيست يك مورد نيز در كشور ما پيدا شود، اما امروز با چند ده هزار بيمار مبتلا به ايدز مواجه شديم كه هر سال اين رقم افزايش پيدا مي‌كند. اين آمار در حالي رو به افزايش است كه تلاش‌هاي زيادي در اين حوزه انجام شده و اگر انجام نمي‌شد، معلوم نبود چه شرايطي داشتيم.

• اعتياد، ايدز، فحشا و... زيبنده اين تمدن بزرگ و انقلاب نيست

وزير بهداشت با تأكيد بر اينكه اعتياد، ايدز، فحشا و... زيبنده اين تمدن بزرگ و انقلاب نيست، افزود: نسل ما اگر از غصه آسيب‌هاي اجتماعي دق كند و بميرد، جادارد. اين موضوع اول به سياستمداران بازمي‌گردد. اگر من در طول 30سال گذشته مسئول خوبي بودم، بايد كارنامه متفاوتي از خود برجاي مي‌گذاشتم؛ البته مردم هم بي‌توجه شده‌اند و فكر مي‌كنند همه‌‌چيز را بايد از حكومت بخواهند.

آيا اگر دولت و حكومت كار خود را درست انجام نداد، بايد بي‌تفاوت باشيم. به‌نظر من اين سلب مسئوليت از خودمان است و دنبال مقصري جز خود مي‌گرديم. هاشمي ادامه داد: والدين بايد نسبت به روابط خود با يكديگر، اطرافيان و جامعه مراقبت كنند. صرف‌نظر از باورهاي ديني مردم، اين موضوع به‌خودشان بازمي‌گردد چون فرزندشان ياد مي‌گيرد و همان رفتار را با ده‌ها برابر ريسك بيشتر تكرار مي‌كند. بايد از فرزندان خود مراقبت كنيم و ببينيم چه مي‌كنند.

وزير بهداشت با بيان اينكه كارنامه كشور با اين تعداد معتاد، طلاق، ابتلا به ايدز و هزاران گرفتاري ديگر بسيار پر غصه است، اظهار كرد: اگر در خانواده‌اي يك معتاد يا بيمار مبتلا به ايدز وجود داشته باشد، ممكن است والدين هر روز براي خود و فرزندشان آرزوي مرگ كنند. ما از اين بابت مسئوليت زيادي داريم.

هاشمي با اشاره به ضرورت اطلاع‌رساني در زمينه چگونگي كنترل و پيشگيري از ابتلا به اين بيماري بيان كرد: ما قطعا با بي‌عفتي مخالف هستيم و براي صحبت‌هاي خود نيز بايد هنرمندي به خرج دهيم. نبايد بي‌عفتي و بي‌حيايي را تبليغ كنيم و از سوي ديگر اينطور نباشد كه ديگر چيزي در اين خصوص نگوييم. در مجموع تنها راه درمان ايدز، توانمندسازي مردم است.

وي ادامه داد: اين بيماري با سيگار، قليان، ترياك و... متفاوت است و فراگيري آن براي هر خانواده و جامعه‌اي مصيبتي بزرگ محسوب مي‌شود. همه ما در همان كشتي‌اي نشسته‌ايم كه بيماران مبتلا به ايدز نيز در آن حضور دارند. به همين دليل بايد تصور كنيم كه ما هم در معرض آسيب قرار داريم. ايدز سال‌ها مي‌تواند ناشناخته باقي بماند.

وزير بهداشت با بيان اينكه اميدوارم سال آينده شاهد افزايش اين بيماري در كشور نباشيم، اظهار كرد: خط اول كنترل HIV (ايدز) خانواده و جوانان هستند. كاهش آمار ايدز در ميان زنان و كساني كه روابط جنسي ناصحيح دارند، دست خودمان و بخش زيادي نيز دست دولت است. سال‌هاي سال است كه دولت، قوه قضاييه، قوه مقننه و... را از هم جدا مي‌كنيم. درحالي‌كه اين كارنامه جمهوري اسلامي است و اين خط‌كشي‌ها به معني فرار از مسئوليت است.

هاشمي با بيان اينكه امروز در شرايطي هستيم كه به وضعيت كشورهاي همسايه از نظر آمار ابتلا به HIV (ايدز) غبطه مي‌خوريم، افزود: مجموعه حاكميت بايد به اقتصاد، آموزش و اشتغال، عميق‌تر نگاه كند و حتي ببيند آيا در استفاده از رسانه منطقي عمل مي‌كند؟ با روح و روان مردم چگونه عمل مي‌كند؟ 30سال قبل افتخار مي‌كرديم كه يك مورد مبتلا به ايدز در كشور وجود ندارد.

وي تأكيد كرد: اگر اقدامات وزارت بهداشت كه بيشتر از طرف بهورزان، مراقبان سلامت و كارشناسان آن انجام مي‌شود، در طول 30سال گذشته نبود، شرايط امروزمان از برخي كشورهاي آفريقايي از نظر ابتلا به ايدز بدتر بود. نتيجه هنر ما همين وضع فعلي است، يعني بيشتر از اين نمي‌توانيم كاري انجام دهيم. والدين و جوانان نبايد تصور كنند كه اين بيماري براي همسايه است؛ حتي براي من به‌عنوان يك مسئول و فرزندانم نيز وجود دارد.

• پيشگيري از انتقال ايدز از مادر باردار به نوزاد

در اين مراسم، معاون بهداشت وزارت بهداشت هم درباره روند انتقال ويروس در كشور گفت: شيوع بيماري از طريق اعتياد تزريقي درحال كاهش و از طريق رابطه جنسي در حال افزايش است. در سال ۹۵ شيوع بيماري از اين دو روش تقريبا با هم برابر شده‌اند.

عليرضا رئيسي ادامه داد: يكي از راهبردهاي اساسي در كنترل ابتلا به اين بيماري در كشور پيشگيري از انتقال ايدز از مادر باردار به نوزاد است. استراتژي آن نيز شناسايي هر چه سريع‌تر مادران باردار و درمان آنها انتخاب شده است. اين برنامه از سال ۸۳ در ۱۶ دانشگاه علوم پزشكي به‌صورت آزمايشي اجرا مي‌شود. همچنين تاكنون ۳۱۶ هزار زن باردار در معرض خطر شناسايي شده و ۲۴۹ هزار نفر تحت مراقبت قرار گرفتند.

از اين تعداد ۷۴ زن مبتلا به ايدز شناسايي شدند و به‌دليل تشخيص بهنگام، ۹۷ درصد اين آمار نوزاد خود را سالم به دنيا آوردند. در مناطق حاشيه نشين نيز ۱۲۸ زن باردار در معرض خطر شناسايي شدند كه ۳۰ نفر از آنها مبتلا به بيماري بودند كه اقدامات تشخيص و درمان براي آنها انجام شد. همچنين در ۱۵۰ نقطه مركز مشاوره بيماري‌هاي رفتاري تاسيس شده كه دسترسي آسان و محرمانه به خدمات مشاوره تشخيص و درمان ايدز را فراهم مي‌كند.

• برنامه جهاني 90-90-90

او درباره وضعيت كنوني ايران در زمينه اجراي اهداف برنامه ۹۰-۹۰-۹۰ گفت: ما تا‌كنون توانسته‌ايم بيماريابي خود را به ۴۰ درصد، دسترسي به درمان را به ۵۰ درصد و پوشش برنامه‌هاي درماني را به ۸۲ درصد برسانيم. ما روند رو به رشدي را در بازه زماني ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶ طي كرده‌ايم.

رئيسي با اشاره به برنامه جهاني ۲۰۲۰ با هدف كاهش ابتلا به ايدز در دنيا گفت: طبق اين برنامه تا سال ۲۰۲۰ بايد ۹۰ درصد موارد مبتلا به HIV - ايدز شناسايي شوند. همچنين ۹۰ درصد مبتلايان بايد تحت مراقبت قرار گيرند. علاوه بر آن بايد قابليت انتقال ويروس در ۹۰ درصد افراد تحت درمان از بين برود. طبق اين برنامه تعداد موارد جديد ابتلا در سراسر جهان بايد از 2ميليون نفر به ۵۰۰ هزار نفر در سال كاهش يابد. وي ادامه داد: اين اهداف تا سال ۲۰۳۰ بايد به ۹۵ درصد افزايش يابد. همچنين عدالت در دسترسي به درمان نيز بايد مورد توجه قرار گيرد. تا سال ۲۰۱۶، ۳۶.۷ ميليون نفر در دنيا به HIV - ايدز مبتلا شدند كه ۳۴.۵ ميليون نفر از اين افراد بالغ و ۲.۱ ميليون نفر افراد زير ۱۵ سال بودند. همچنين از شروع اين اپيدمي در دنيا تا پايان سال ۲۰۱۶، ۳۵ ميليون نفر به‌دليل عوارض بيماري فوت كردند.

وي ادامه داد: در سال ۲۰۱۶، ۱.۸ ميليون مورد جديد ابتلا به اين بيماري ثبت شد. در مجموع در همين سال شاهد كاهش ۴۷ درصدي موارد ابتلاي كودكان به اين بيماري نسبت به سال ۲۰۱۰ بوديم. اين رقم از ۳۰۰ هزار مورد به ۱۶۰ هزار مورد كاهش پيدا كرده بود. در بالغين نيز نسبت به سال ۲۰۱۰ ميزان موارد ابتلا، ۱۱ درصد كاهش داشته است. وي همچنين درباره دستاوردهاي جهاني اجراي برنامه ۹۰-۹۰-۹۰ تا پايان سال ۲۰۱۵ توضيح داد و گفت: طبق گزارش‌هاي اعلام شده تا پايان سال ۲۰۱۵، ۶۰ درصد بيماريابي در دنيا انجام شده است. علاوه بر آن ۴۶ درصد مبتلايان، تحت مراقبت و درمان قرار گرفتند و ۳۸ درصد نيز كاهش بار ويروس داشتند. اين در حالي است كه بيماريابي در منطقه مديترانه شرقي ۳۷ درصد، مراقبت و درمان بيماران ۱۷ درصد و كاهش بار ويروس در ۱۱ درصد از بيماران محقق شده است. اين آمار نشان‌دهنده ضرورت فعاليت بيشتر در زمينه كنترل ايدز در منطقه مديترانه شرقي است.

وي ادامه داد: طبق آمارهاي ما تا پايان شهريور ۹۶ تخمين زده شده است كه ۶۶ هزار نفر در ايران به اين بيماري مبتلا هستند كه حدود ۳۶ هزار و ۵۰۰ نفر تا‌كنون شناسايي شده‌اند. گروه سني ۲۱ تا ۳۵ سال ۵۲ درصد افراد مبتلا را تشكيل مي‌دهند. از ابتداي شيوع اين اپيدمي در كشور نيز تا‌كنون ۱۰ هزار مورد فوتي داشتيم. به گفته معاون بهداشت وزارت بهداشت، شيوع بيماري ايدز از طريق اعتياد تزريقي با رتبه اول در ۶۵.۴ درصد موارد مؤثر بوده است. رابطه جنسي نيز با ۳۰ درصد تأثيرگذاري در رتبه دوم قرار دارد. در ۱۳.۵ درصد موارد نيز علت بيماري نامشخص بوده است. همچنين ۰.۰۷ درصد نيز از طريق ابتلا از طريق فرآورده‌هاي خوني بوده است. از كل موارد شناسايي شده تا‌كنون ۱۷ درصد زن و ۸۳ درصد مرد بودند، اما در موارد جديد شناسايي شده در 6 ماه اول سال ۹۶، ۳۳ درصد موارد را زنان تشكيل داده‌اند.

• آمار مبتلايان به بيماري ايدز تا پايان شهريور 96

66000 نفر در ايران به بيماري ايدز مبتلا هستند
36500 نفر شناسايي شده اند
52 درصد 21 تا 35 سال
10000 نفر مبتلايان به ايدز فوت شده اند