مثنوی هفتاد من ِ بی‌مهری کرمانشاهیان با «یار مهربان»

خبرگزاری مهر – گروه استانها : از همان بچگی زیر گوشمان زمزمه کردند بگو "من یار مهربانم"، اما هیچ وقت یادمان ندادند که چگونه باید با این یار مهربان رفتار کنیم و امروز این گنج بزرگ در بهترین حالت زینت‌بخش کتابخانه‌های شخصی شده یا در بدترین حالت در کتابفروشی‌ها خاک می‌خورد.

این روزها راه به راه کتاب‌های رنگارنگ با موضوعات متعدد منتشر می‌شود، کتابخانه‌های کوچک و بزرگ افتتاح و نمایشگاه‌های کتاب در گوشه و کنار برپا می‌شود، اما آب از آب تکان نمی‌خورد و رغبت چندانی برای کتابخوانی در بین شهروندان دیده نمی‌شود.

وضعیت نشر کتاب که دیگر تعریفی ندارد و آنقدر اوضاع خراب است و فروشی ندارند که تیراژ برخی کتابها حتی به یک هزار جلد رسیده و در استان کرمانشاه با جمعیت حدود ۲ میلیون نفر تنها ۱۲۰ تا ۱۳۰ کتابفروشی فعال است و به گفته مدیرکل سابق فرهنگ و ارشاد اسلامی استان (رحیمی زنگنه) اغلب آنها هم به خاطر عدم استقبال مردم رو به ورشکستگی هستند.

این قهر جماعت امروز با کتاب صورت خوشی نخواهد داشت و آینده تاریکی را پیش پای نسل‌های فردا می‌گذارد، نسلی که همین امروز هم به جای کتاب و روزنامه سرشان به تبلت و گوشی‌های همراهشان گرم است.

البته با ظهور کتابهای هوشمند در تلفن‌های همراه دیگر کمتر کسی حاضر به مطالعه کتاب می‌شود، اما در حقیقت آنچه در فضای مجازی در یک مدت کوتاه مطالعه می‌شود بیشتر شبیه سرگرمی و تفریح است.

نظام آموزشی ما هم که هیچ وقت نتوانسته دانش آموزان را به سمت مطالعه ترغیب کند و خانواده‌ها و والدینی که مطالعه نمی‌کنند هم به این موضوع دامن زده‌اند و این جو تشویق‌گری به عادت مطالعه آنچنان که باید نهادینه نشده است پس انتظار چندانی نباید داشت که به این زودی‌ها بتوان آشتی با کتاب را رقم زد.

مسئولان فرهنگی هم که تنها دست به دامن برگزاری نمایشگاه‌ها شده‌اند و آمار بالای فروش آن را سند افتخاری برای خود می‌دانند غافل از اینکه کتاب‌های فروش رفته با تحریک تقاضا به واسطه تخفیف‌های چند درصدی حتما منجر به مطالعه این کتاب‌ها نمی‌شود.

نظام آموزشی تشویق‌گر کتابخوانی نیست

یک جامعه‌شناس در گفتگو با خبرنگار مهر، میزان مطالعه و گرایش مردم به کتابخوانی را به یکی از مهمترین شاخصه‌های فرهنگی در یک جامعه عنوان کرد و اظهار داشت: توجه به کتاب و کتابخوانی نباید صرفا به برگزاری نمایشگاه معطوف شود.

امیری با تاکید بر لزوم شناسایی دلایل اصلی فاصله گرفتن مردم از کتاب افزود: یکی از دلایل این فاصله ایجاد شده مطالعه در فضای مجازی با مطالب متنوع و مختصر است که تاحدودی محتوی ضعیفی نسبت به منابع مکتوب دارد.

وی با اشاره به تنزل ارزش جایگاه مطالعه در کشور گفت: تبلیغ فرهنگ مطالعه ضعیف است و رسانه‌ها هم کمتر مردم را به کتابخوانی تشویق می‌کنند، از طرفی مطالعه یک امر اکتسابی است که کودکان از والدین خود می‌توانند بیاموزند اما والدین به این امر توجهی ندارند.

این کارشناس فرهنگی تصریح کرد: به جای تاکید بر نمایشگاه ها باید به سمت راه‌های نو و ایده‌های جدید برای افزایش سرانه مطالعه باشیم کما اینکه برپایی کتابخانه‌های کوچک در دسترس مردم در اکثرشهرهای جهان در حال پیاده‌سازی است.

امیری ایجاد ایستگاه‌های کتاب در پارک‌ها، زنگ مطالعه در مدارس، نذر کتاب و... را از راهکارهای ترویج فرهنگ کتابخوانی برشمرد و گفت: ما مشکل کمبود کتاب نداریم، مشکل ما کمبود کتابخوان است.

هیچ نهادی زیر بار اعلام سرانه مطالعه در کرمانشاه نمی‌رود

برای پیگیری آمار سرانه مطالعه استان با پریسا محمدی معاون فرهنگی و مطبوعاتی اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کرمانشاه ارتباط گرفتیم ولی وی از آمار سرانه مطالعه در استان اظهار بی‌اطلاعی کرد و اظهار داشت: نهاد کتابخانه‌های عمومی باید درباره این موضوع اظهار نظر کند.

معصومه حسنی خونسار، مدیرکل کتابخانه‌های استان کرمانشاه نیز در گفتگو با خبرنگار مهر، در مورد آمار سرانه مطالعه گفت: ما متولی این موضوع نیستیم و آماری از سرانه مطالعه نداریم.

به نظر شرایط سرانه مطالعه آنقدر وخیم است که کسی حاضر به اعلام آن نیست و هرکدام دیگری را متولی این موضوع می‌داند و این نهادهای فرهنگی که هردو به نوعی در این قهر با کتاب سهیم هستند از گزارش عملکردشان در این خصوص سرباز می‌زنند.

۲.۵ درصد کرمانشاهیان عضو کتابخانه هستند

مدیرکل کتابخانه‌های استان کرمانشاه همچنین در خصوص برنامه‌های این نهاد برای افزایش سرانه مطالعه بیان داشت: سعی می‌کنیم با غنی‌تر کردن منابع و ورود بیشتربه بحث نشریات و حوزه کودک سرانه مطالعه در استان را افزایش دهیم.

وی برگزاری نشست‌های تحلیل و بررسی کتاب را از دیگر برنامه‌های این نهاد عنوان کرد و افزود: در این نشست‌هاکتاب‌هایی که خواننده و خواهان زیادی دارد به نقد و تحلیل و بررسی گذاشته می‌شود.

حسنی خونسار با اشاره به فعالیت نشست‌های کتابخوانی در کتابخانه‌ها و مدارس و برپایی نشست‌های تخصصی خاطرنشان کرد: در این نشست‌ها افرادی که کتاب مورد نظر را خوانده‌اند در یک میزگرد متن آنرا به اشتراک می‌گذارند و برای دیگران توضیح می‌دهند.

این مقام مسئول از عضویت ۲.۵ درصد کرمانشاهیان در کتابخانه‌های عمومی استان خبر داد و گفت: ۵۲ هزار نفر عضو ثابت و فعال کتابخانه هستند و البته بالغ بر ۲۰۰ هزار نفر از خدمات کتابخانه‌ها به صورت مراجعه حضوری بدون امانت گرفتن استفاده می‌کنند.

وی با بیان اینکه در سال یک میلیون و ۲۰۰ هزار جلد کتاب از کتابخانه‌ها به مردم امانت داده می‌شود ادامه داد: اکثر کتاب‌های امانتی ما رمان‌های خارجی یا ایرانی هستند.

به گزارش مهر، حالا که دیگر کسی فرصت مراجعه به کتابخانه ها با قفسه های عریض و طویل را ندارد و شهروندان به سمت کتاب نمی روند برای آشتی دادن آنها با یار مهربان باید به دنبال راهکارهای نوین برای در دسترس قراردادن کتاب برای شهروندان در اماکن عمومی بود و کتاب را به سمت شهروندان برد نه اینکه دست به دامن نمایشگاه ها و کتابخانه های بزرگ باشیم تا شاید اندکی این رغبت در مردم ایجاد شود.