فرشچیان نماد ایران است

به گزارش خبرنگار ایلنا، مراسم تجلیل از محمود فرشچیان، پنج‌شنبه شب، 30 شهریورماه در تالار وحدت برگزار شد.

در این مراسم، چهره‌هایی هم‌چون، سیدعباس صالحی (وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی)، علی مرادخانی (معاونت هنری فرهنگ و ارشاد)، مجید ملانوروزی (رئیس کل دفتر هنرهای تجسمی)، علیرضا تابش (مدیرعامل فارابی)، احمد مسجدجامعی (اعضای شورای شهر تهران)، ایران درودی، محمود دولت‌آبادی و ... حضور داشتند.

در ابتدای این مراسم، علی مرادخانی گفت: همیشه بحث سر این بوده که مراسم بزرگداشت بزرگان کشور در زمان حیات و حضورشان برگزار شود، تا خود این عزیزان، حرف‌هایشان را عنوان کنند، و من خوشحالم که چنین اتفاقی برای بزرگمرد نگارگری ایران رخ داد. از خانه‌ی فرهنگ و هنر گویا تشکر می‌کنم که در دوره‌ای که این همه مشکلات و مسائل در حوزه‌ی فرهنگ و هنر داریم، مسبب چنین برنامه‌ای شد.

وی ادامه داد: چندی پیش که به خدمت استاد فرشچیان رسیده بودیم، قرار شد که طی مراسمی از آخرین کتاب‌شان رونمایی کنیم، و خوشحالیم که امشب این اتفاق به وقوع پیوست. ما باید وضعیتی را که هنرمندی چون فرشچیان در هنر مطرح کرده‌اند را هر چه بهتر تبیین کنیم.

معاون هنری وزارت ارشاد عنوان کرد: ما یکبار که با جمعی از هنرمندان، خدمت مقام معظم رهبری رسیده بودیم، مباحث فرهنگی مختلفی در آن جلسه مطرح شد. آقا گفتند که سینه‌ی ما پر از مباحث دینی و حسینی است، اما هر وقت که در مقابل تابلوی امام حسین استاد فرشچیان می‌ایستم، یک حال معنوی‌ای به من دست می‌دهد.

وی در پایان گفت: امیدواریم که برای دیگر اساتیدمان هم اینگونه برنامه‌ها را داشته باشیم.

سپس یدالله کابلی (خطاط) در خصوص همکاری‌اش با فرشچیان گفت: خوشنویسی در چند کتاب نفیسی که استاد فرشچیان نگارگری‌های آن را برعهده داشت، توفیق بزرگی بود. هنر به معنای ژرف‌ترین معنای نبوغ تاریخ بشری است. هنر نگارگری صورتی بی‌بدیل از جلوه‌ی جمال الهی است که هنرمندان بزرگ ایران آن را می‌آفرینند. استاد فرشچیان, هنرمند ملی ایران است. هنرمندی معنوی، که با شهرتی جهانی، با بیش از نیم قرن تلاش، باعث افتاخار ملی است. آثار او، شعرهای بزرگان ادب ایران را به همراه دارد. آنچه کارنامه‌ی فرشچیان را درخشش می‌دهد، فردیت ایشان است.

در ادامه، مسجد جامعی گفت: دوست ندارم، لفظ استاد را برای آقای فرشچیان به کار ببرم. مگر ما سعدی و حافظ و دیگر بزرگان را، استاد خطاب‌شان می‌کنیم؟ آقای فرشچیان بسیار انسانی نیک‌نفس و با صفا و متواضعی است که آثارش از صفای روحش خبر می‌دهد. ایشان خیلی کم حرف می‌زند، که این هم شاید ناشی از تفکر درونش است.

وی افزود: آقای فرشچیان، حدود 30 سال است که ایران زندگی نمی‌کنند، و در شهری در نزدیکی نیویورک ساکن‌اند.؛ ولی در برخورد با ایشان فکر می‌کنید که هنوز هم در اصفهان زندگی‌ می‌کنند. رفتار و لهجه و ... ایشان، همه روایت دیگری را می‌دهند.

مسجد جامعی، به فراگیر هنر فرشچیان در بین مردم ایران اشاره کرد و گفت: نسبت‌های ایشان با هویت و آیین‌ ایرانی، نسبتی عجیب است. ایشان هرکجا که هست، مدافع هنر ایرانی است. آقای فرشچیان، فقط مختصّ‌ِ نخبگان و هنرشناسان نیست، بلکه مردم کوچه و بازار هم با نام و آثار ایشان آشنا هستند. علت این امر، این است که ایشان برای تاریخ و فرهنگ این مملکت احترام خاصی قائل‌اند.

او اظهار داشت: تابلوی «هستی» ایشان، روایت دیگری است از گنبد مسجد شیخ لطف‌الله اصفهان. آما آثار ایشان، در عین حال که ریشه در سنت دارد، ولی کاملاً مدرن است. ایشان ابعاد مینیاتور را به هم می‌ریزد، و در مینیاتور‌هایش، تراژدی را وارد کار می‌کند. فرشچیان، استاد یک رشته نیست، بلکه استاد بسیاری از علوم است. او هنر را کارگردانی می‌کند، تا یک اثر خلق شود. امیدوارم روزی، آقای فرشچیان، شاهنامه‌ی فردوسی را هم تصویری کنند.

وی در پایان، تصریح کرد: نقاشی‌های ایشان در حوزه‌ی هنر دینی، ارتقاء سطح هنر دینی است.

سپس، عباس صالحی (وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی) گفت: آقای فرشچیان،  نماینده و نماد ایران هستند. شخصیتی که نماینده هنر ترکیب‌ساز ایرانی، و هنر ترکیب‌گر ایرانی است. هنرمندی که توانسته مرز بین خواص و عوام را درنوردد.

او افزود: آقای فرشچیان، شعر ایرانی را به نگارگری رساند. استاد فرشچیان نشان داد که چگونه می‌توان ریشه در سنت داشت، اما مدرن‌ترین نماد‌های امروزی را با آن پیوند داد و در عین حال، مخاطب هم احساس بیگانگی با آن نکند. فرشچیان نشان داد که چگونه می‌توان در غرب زیست، اما نماد ایران بود. طی صحبتی که هم‌اکنون با ایشان داشتم، به من گفتند که 4 محرم به نیویورک بازمی‌گردم چون آنجا محفل محرم نیویورک خودمان را برگزار خواهیم کرد و باید حضور داشته باشم. فرشچیان برای ما نماد ایران است.

در پایان مراسم، بر سنِ سالن، برای حضور هنرمند گل ریخته شد. سپس محمود فرشچیان در پشت بلندگو حاضر شد و گفت: آنان که به نان نیک می‌خوانندم/ احوال درون بد نمی‌‌دانندم/ گه‌گاه که پشت‌و‌رو بگردانندم/مستوجب آنم که بسوزانندم.

وی افزود: هنرمندانی که اهل قلم هستند، چندان کلام ندارند. آنان حرف‌هایشان در آثارشان است. از برادران میرباقری تشکر می‌کنم که کمک کردند، تا این کتاب‌ها منتشر شود. یکی از ناشران خارجی که کتاب مرا دیده بود، باورش نمی‌شد که چنین کتابی در ایران منتشر شود. من امشب واقعاً خوشحال هستم، و اساتید بزرگ خطی که امشب از کتاب‌هایشان رونمایی می‌شود، همه از عزیزان من هستند.

وی در پایان گفت: خداوند بزرگ را قسم می‌دهم که کشور ما را از شمال تا جنوب، و از شرق تا غرب در پناه خودش، حفظ کند.

در پایان مراسم، از 5 کتاب، با حضور محمود فرشچیان، سید عباس صالحی، مجید ملانوروزی، علی مرادخانی، برادران میرباقری و احمد مسجدجامعی به شرح زیر رونمایی شد:

- کتاب ششم آثار محمود فرشچیان

- کتاب «سلطان سریر صبح‌خیزان» به خط اسرافیل شیرچی

- دیوان حافظ با نگارگری‌های فرشچیان و به خط رسول مرادی

- رباعیات خیام، با نگارگری فرشچیان و به خط امیر احمد فلسفی

- کتاب و فیلم محمود فرشچیان، به تلاش امیر صبوری

گفتنی است در تمام طول این مراسم، فیلم مستند محمود فرشچیان، ساخته امیر صبوری به منقطع، پخش شد.