اهداف تعیین تکلیف حساب‌های راکد

مدیر اداره مطالعات و مقررات بانکی بانک‌مرکزی درباره بخشنامه این بانک در مورد حساب‌های راکد توضیحاتی را ارائه کرده است. حمیدرضا غنی‌آبادی در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر گفت: «تعداد بسیار زیاد حساب‌های سپرده بانکی بدون گردش مالی، یکی از مشکلاتی است که نظام بانکی طی سال‌های اخیر با آن مواجه بوده است؛ این موضوع باعث‌شده هزینه‌های گزافی به بانک‌ها و موسسات اعتباری از بابت نگهداری حساب‌ها تحمیل شود و از سوی دیگر، حجم بالای حساب‌ها، امکان سوءاستفاده از آنها را افزایش می‌دهد. از این‌رو بانک مرکزی در حدود دو هفته پیش دستورالعمل اجرایی شناسایی و تعیین‌تکلیف حساب‌های مطالبه‌نشده و مازاد ریالی را ابلاغ کرده است.»

مدیر اداره مطالعات و مقررات بانکی بانک‌مرکزی، هدف از تدوین و ابلاغ دستورالعمل اجرایی شناسایی و تعیین‌تکلیف حساب‌های مطالبه‌نشده و مازاد ریالی را ارتقای شفافیت‌ مالی بانک‌ها، ایجاد رویه واحد حسابداری در ثبت و نگهداری وجوه مزبور در بانک‌ها و به‌تبع آن، امکان مقایسه ارقام مندرج در سرفصل حساب‌های موجود در نظام بانکی و همچنین کاهش احتمال سوءاستفاده از وجوه یادشده و نیز تقلیل هزینه‌های دفترداری بانک‌ها عنوان کرد. او درباره دلایل حجم بالای حساب‌های مطالبه‌نشده و مازاد ریالی شبکه بانکی تصریح کرد: «از جمله دلایل افزایش این قبیل حساب‌ها، کاهش ارزش معنادار در مانده موجودی بسیاری از این حساب‌ها ناشی از تورم و افزایش سطح عمومی قیمت‌ها، فراموشی صاحبان‌سپرده، فوت آنها، عدم اطلاع وراث و قائم‌مقام قانونی سپرده‌گذاران یا عدم شناسایی و مراجعه آنها بوده است؛ به این معنا که حساب‌هایی از این دست، به لحاظ تعدادی، زیاد و از نظر مبلغی، پایین هستند؛ اما در هر حال مجموع مبلغ کلی این حساب‌ها بالا است.»

این مقام مسوول بانک مرکزی، پیشگیری از وقوع پولشویی را از دیگر دلایل ابلاغ این بخشنامه عنوان کرد و گفت: «افرادی که قصد پولشویی دارند، بعضا اقدام به گشایش تعداد متعددی حساب با رقم و حجم پایین می‌کنند تا از این طریق، در مظان کمتری قرار گیرند و احتمال رصد و پایش تراکنش‌های حساب‌های آنها کاهش یابد که بر این اساس، یکی دیگر از کارکردهای دستورالعمل مذکور به این مهم معطوف بوده است.»

به گفته غنی‌آبادی، تاکنون دستورالعملی در این زمینه به‌صورت منسجم وجود نداشته و تنها به‌صورت پراکنده، بخشنامه‌هایی صادر شده بود. او درباره شمول این دستورالعمل خاطرنشان کرد: «این دستورالعمل سپرده‌های زیر ۲ میلیون تومان را شامل می‌شود؛ چراکه معتقدیم سپرده‌گذاری که رقم سپرده‌اش بیش از ۲ میلیون است، به احتمال زیاد مجدد به آن مراجعه خواهد کرد، همچنین این بخشنامه سه ماه پس از تاریخ ابلاغ، لازم‌الاجرا است.»