تداوم اصلاحات؛ چشم‌انتظار امیدی‌های مجلس و شورای شهر

مرجان احمدي: اولين انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا در اسفند 1377 با هدف ايجاد فضای باز سياسی در دولت اصلاحات برگزار شد و تمام کرسی های آن در تهران به اصلاح‌طلبان رسيد. يک سال بعد نيز جريان دوم خرداد توانست در انتخابات مجلس ششم 65 درصد آرا را کسب کند. 90 درصد نمايندگان تهران از جبهه مشارکت بودند.

تاکنون در هيچ زمان ديگری اصلاح‌طلبان اينگونه، با حضور شناخته‌شده‎ترين شخصيت‌های خود، قدرت را در دست نداشتند و شايد آن شرايط ديگر برای آنها تکرار نشود. فرصت در اختيار آنها، 3 سال بيشتر دوام نداشت و با اختلافات درونی شورای شهر تهران و نهايتا انحلال آن از يکسو، رد صلاحيت‌ چهره‎هاي شاخصشان در مجلس ششم از سوي ديگر و نهايتا با اتمام عمر رياست‌جمهوری سيدمحمد خاتمی، عصر سردمداري اصلاح طلبان به پايان رسيد.

جريان اصلاحات رسما در سال 1384 به حاشيه رفت و حدود 10 سال در اين حاشيه ماند. حاشيه‎ای که امن هم نبود و بويژه بعد از انتخابات 88 هزينه‌های زيادی برای آنها به بار آورد.

اصلاح طلبان که نخستين انتخابات پس از وقايع 88 -انتخابات مجلس نهم در اسفند 1390 - را تحريم کرده بودند، دو سال بعد تغيير روش داده و نه با سبک و سياق دهه 70، بلکه با در پيش گرفتن مشي اعتدال و نزديکي به جريان اعتدالگرا، بار ديگر فعاليتش در عرصه سياسي کشور را کليد زد.

اينبار خبری از اختلافات درونی اصلاح‌طلبان نيست يا حداقل آن را علنی نمی کنند. بحث‌شان فقط و فقط اتحاد است تا بتوانند باز سکان کشور را در دست بگيرند. تا آنجا که در انتخابات ریاست‌جمهوری 92، محمدرضا عارف اصلاح طلب، به نفع حسن روحانی معتدل کنار رفت و تمامي چهره‎هاي اصلاح طلب پشت او ايستادند. ليست اميد اصلاح‌طلبان نيز در انتخابات مجلس دهم با همراهی جريان اعتدالی شکل گرفت. در نهايت اگرچه مجلسي شبيه  مجلس ششم اصلاح‌طلبانه شکل نگرفت اما ترکيبي با اکثريت چهره‎هاي نزديک به آنان و اعتدالگرايان يافت.

با برگزاري انتخابات 29 ارديبهشت 96، حسن روحانی کانديدای مورد حمايت اصلاحات و نه کانديدايی اصلاح‌طلب، مجددا رياست قوه مجريه را در دست گرفت و همزمان ليست اصلاح طلبان در شورای شهر تهران و برخی کلان‌شهرهای ديگر به پيروزی رسيد.

سال 96 از اين منظر بسيار يادآور سال 78 است که مجلس، شورای شهر تهران و دولت در اختيار و مورد حمایت جريان اصلاح طلب بود. هرچند شايد از نظر برخی اين قياسی مع‌الفارق باشد اما همراهي جريان اصلاحات با جريان اعتدالي منجر به پيروزي مجدد آنها در انتخابات‎هاي اخير شد. به قول الهه کولايی نماينده مجلس ششم و فعال سياسی اصلاح‌طلب، اصلاح‌طلبان ديگر نمی‌خواستند تجربه‌های ناموفق گذشته خود را تکرار کنند.

همگرايي اصلاح طلبان بهارستان و بهشت

ليست شورای شهر تهران را شورای عالی سياستگذاری اصلاح طلبان بست که انتقادهای فراوانی را در پي داشت که اتحاد چند سال اخير را نشانه رفته است. از همين رو برخي از تئوريسن‌ها و تحلیلگران اصلاحات، همچون سعيد حجاريان و محمدرضا تاجيک هشدار می دهند که با اين روند ممکن است 1400 قدرت را واگذار کنند. از همين رو است که نسخه تغيير در گفتمان و استراتژی اصلاح طلبان پيچيده شده و تاکيد مي‏‎شود که نحوه عملکرد نمايندگان مجلس و شورای شهر تهران است که آينده و ادامه حيات سياسی اين جريان را رقم می زند.

از همين رو فراکسيون اميد، به ويژه نمايندگان ليست اميد تهران که تاکنون انتقادات زيادی به آنها وارد شده، تصميم گرفتند با روی کار آمدن شورای شهر اصلاح‌طلب در تهران تحرکات تازه ای داشته باشند. اولين نشست مشترک مجمع نمایندگان تهران و منتخبین شورای شهر به میزبانی نمایندگان پارلمان، 23 خردادماه در مجلس برگزار شد.  در این نشست مشترک لزوم کوچک‌سازی دولت و واگذاری کار به مردم، ساماندهی شهرداری تهران، کمرنگ شدن نگاه سیاسی برای پیشبرد بهتر امور، چاره اندیشی برای حل معضلات و آسیب‌های اجتماعی و ... مورد تاکید قرار گرفت.

در عین حال کمیته‌ای مشترک برای تعامل بیشتر دو پارلمان شهري و ملي در حوزه پايتخت شکل گرفت که محسن هاشمی، ابراهیم امینی و حسن رسولی از شورای شهر و محمدعلی وکیلی، محمدجواد فتحی و محسن علیجانی از مجمع نمایندگان تهران اعضای 6 نفره آن هستند.

تلاش براي حل مشکلات مردم نه سياسي‌کاري

اولین جلسه این کمیته در دفتر محمدرضا عارف رئیس شورای عالی سیاستگذاری تشکیل شد. علیجانی نماینده تهران در مجلس از راه‌اندازی دبیرخانه مشترک مجمع و شورای شهر تهران خبر داد و گفت که در این جلسه مقرر شد در جلسات مشترک بعدی اولویت‌های کاری مجلس و شورای شهر و شهرداری و استانداری مشخص شود تا بتوانند با هم‌افزایی هرچه بیشتر به خروجی بهتر در مسیر خدمت به مردم برسند.

وکیلی نیز در این باره به خبرآنلاين گفت: با توجه به نزدیکی فکری که بین مجمع نمایندگان تهران و اعضای شورای شهر و دولت وجود دارد، مي‎خواهيم از این نزدیکی برای باز کردن گره‌های اساسی شهر تهران استفاده کنیم. در اين راستا ابتدا اولویت‌های مشترک شناسایی و اهم آنها مشخص مي‎شوند. سپس هرجا نیاز به قانون گذاری بود مجلس ورود کرده و نهایتا در دولت یا شورا تصمیم گیری خواهد شد.

این نماینده تهران می‌گوید که به دنبال ایجاد هماهنگی برای رسیدگی به مطالبات بر زمین مانده مردم هستند و ایجاد کميته مشترک 6 نفره راه میانبری برای تسریع در این فرآیند است. به گفته او آنها اگر برای حل مشکلات مردم قدم بردارند خود به خود دستاورد سیاسی مثبتی هم برای اصلاحات خواهد بود.

ابراهیم امینی عضو شورای شهر تهران و عضو دیگر این کمیته نیز تاکید دارد که دنبال سیاسی‌کاری نیستیم و هدف این تعاملات فقط شناسایی و حل مشکلات است. او به خبرآنلاين می‌گوید که برخی مشکلات از طریق قانون‌گذاری حل می شود و مجلس و شورای شهر تهران قصد دارند با هم‌افزایی بالا از پتانسیل به وجود آمده برای پیشبرد امور در پایتخت استفاده کنند.  امینی همچنین گفت که قرار است جلسات مشترکی با نمایندگانی از دولت نیز تشکیل شود.
[span] [span]
[span] همگرايي در پايتخت الگويي براي ديگر استان‎ها خواهد بود؟

ترکيب تماما اصلاح طلبانه مجمع نمايندگان در مجلس و شوراي شهر يا به نوعي پيروزي تمام و کمال ليست اميد، تنها در تهران رقم خورده است. در کلان‎شهرهايي چون مشهد و اصفهان، ترکيب نمايندگان در اين دو حوزه کاملا برعکس است. چه آنکه ليست اميد در اين مراکز در انتخابات شوراها پيروز شده اما در انتخابات مجلس از ورود به پارلمان بازمانده است.

اما فضا در کلان شهر شيراز تا حدودي شبيه تهران است. نمايندگان اين شهر در مجلس از ليست اميد هستند و 12 کرسي از ١٣ کرسي شوراي شهر، نيز از سوي اصلاح‌طلبان پر شده است.

علي اكبری نماينده مردم شيراز در مجلس درباره اينکه همگرايي ميان نمايندگان دو پارلمان ملي و محلي به تاسي از پايتخت، در شيراز نيز قابل پيگيري است؟، به خبرآنلاين گفت: تاكنون چندين جلسه مشترك با منتخبين شورای اين شهر برگزار شده و قرار است اين جلسات هر دو ماه يكبار به طور مستمر تشكيل شود. چرا كه به گفته او در اين شرايط توسعه و حل مشكلات شهر سرعت بيشتری خواهد گرفت.
اكبري انكار نمی‌كند كه آنها بحث سياسی هم می‌كنند اما تاكيد دارد كه در همه شهرها حتی با خطوط فكری متفاوت نيز بايد اين همراهی بين منتخبين مردم در مجلس و شورا وجود داشته باشد.
او معتقد است كه اگر اين تعامل نباشد مردم ضرر می‌كنند و انديشه ای كه حالا سكان دار كشور است، از حركت در ادامه مسير باز می ماند.

به هر ترتیب فرصت 4 ساله ای در اختیار مثلث شورا، مجلس و دولت قرار گرفته که نوع عملکردشان تعیین کننده ادامه حیات سیاسی اصلاح‌طلبان است. در این بین به نظر مي رسد که شورای شهر تهران و فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی وزنه سنگین‌تری بر دوش دارند. 

2727